Czepiga białogrzbieta

Czepiga białogrzbieta
	Colius colius
	(Linnaeus, 1766)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	czepigi
Rodzina	czepigi
Rodzaj	Colius
Gatunek	czepiga białogrzbieta
Synonimy
	Loxia Colius Linnaeus, 1766;
	Loxia Colius Linnaeus, 1766;
Podgatunki
	C. c. damarensis Reichenow, 1899; C. c. colius (Linnaeus, 1766);
	C. c. damarensis Reichenow, 1899; C. c. colius (Linnaeus, 1766);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czepiga białogrzbieta^[4] (Colius colius) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny czepig (Coliidae), zamieszkujący zachodnie i centralne regiony Afryki Południowej. Zasięg występowania to ok. 2 210 000 km²^[5]. Jest ptakiem osiadłym.

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Wyróżniono dwa podgatunki C. colius^[2]^[6]:

C. c. damarensis Reichenow, 1899 – Namibia, południowa Botswana oraz zachodnia i północno-zachodnia RPA
C. c. colius (Linnaeus, 1766) – południowa i środkowa RPA

Charakterystyka edytuj

Wygląd zewnętrzny: Cały wierzch ciała łącznie z czubkiem, pierś i skrzydła są szare, ogon bardziej niebieski, a dwie zewnętrzne sterówki są brązowe. Brzuch ma kolor biały. Dziób jest jasnoniebieski z czarnym zakończeniem, nogi czerwone.

Rozmiary

dł. ciała: 34 cm, z czego około połowa to ogon
masa ciała: 38–64 g

Zachowanie

Żyje w małych grupkach rodzinnych. Przeważnie nie ma znaczenia dla ludzi, ale czasem jest uważana za szkodnika.

Środowisko edytuj

Suche zarośla, półpustynia, fynbosy.

Pożywienie edytuj

Zjada owoce, jagody, liście, kwiaty, nasiona i nektar. Do owoców zjadanych przez nią zalicza się owoce jemioły, kolcowoju oraz brzoskwini, śliwek i moreli. Odżywia się też liśćmi kolcowoju, Melia azedarach i Schinus molle.

Lęgi edytuj

Może wyprowadzać lęgi w każdej porze roku, jeśli warunki są korzystne. Gniazdo wygląda jak miseczka i jest dobrze ukryte w krzewach. Na jego budulec składają się gałązki, liście i trawa. Pisklęta są karmione przez oboje rodziców, a także przez pomocników, zazwyczaj młodych ptaków z poprzedniego lęgu. Może złożyć 1–6, ale zwykle jest 2–4 jaj. Wysiadywanie trwa 11–13 dni. Młode opuszczają gniazdo po 11–20 dniach, stają się niezależne po 3 tygodniach.

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czepigę białogrzbietą za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku^[3]. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako zazwyczaj pospolity lub dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy ze względu na nawadnianie terenów wcześniej suchych oraz tworzenie na nich sadów, ogrodów i pól uprawnych^[3]^[5].

Przypisy edytuj

↑ Colius colius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b White-backed Mousebird (Colius colius). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Colius colius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Coliidae Sundevall, 1836 - czepigi - Mousebirds (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-18].
↑ ^a ^b Species factsheet: Colius colius. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-19]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-18]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Colius colius (White-backed mousebird). [w:] Biodiversity Explorer [on-line]. [dostęp 2009-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-10)]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Colius colius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] White-backed Mousebird (Colius colius). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).

[iucn-3] Colius colius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Coliidae Sundevall, 1836 - czepigi - Mousebirds (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-18].

[birdlife-5] Species factsheet: Colius colius. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-19]. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-18]. (ang.).

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]