Dźwina
Dźwina (łot. Daugava, biał. Дзвіна – Dzwina lub Заходняя Дзвіна – Zachodniaja Dzwina, ros. Западная Двина – Zapadnaja Dwina, lit. Dauguva, liw. Väina, niem. Düna, dawna nazwa: Rubon) – druga (po Wiśle) pod względem wielkości rzeka uchodząca do Bałtyku. Przepływająca przez Rosję, Białoruś i Łotwę, mająca swoje źródła na wzgórzach Wałdaju w zachodniej Rosji, na północny zachód od miasta Andrieapol, uchodząca do Zatoki Ryskiej.
| ||
![]() Dźwina na terenie Białorusi | ||
Kontynent | Europa | |
Państwo | ![]() ![]() ![]() | |
Rzeka | ||
Długość | 1020 km | |
Powierzchnia zlewni | 87,9 tys. km² | |
Średni przepływ | 678 m³/s przy ujściu | |
Źródło | ||
Miejsce | wzgórza wyżyny Wałdaj w zachodniej Rosji, na północny zachód od Andrieapola | |
Wysokość | 221 m n.p.m. | |
Współrzędne | 56°51′19,9″N 32°32′30,1″E/56,855541 32,541688 | |
Ujście | ||
Recypient | Zatoka Ryska | |
Współrzędne | 57°03′42,8″N 24°01′32,9″E/57,061900 24,025800 | |
Mapa | ||
![]() Mapa Dźwiny (kolor ciemny niebieski) przepływającej przez Witebsk (16), Dyneburg (17) i Rygę (18). | ||
Położenie na mapie Europy ![]() |
CharakterystykaEdytuj
Początkowo płynie w kierunku południowym, poniżej miasta Witebsk (Białoruś) przyjmuje kierunek północno-zachodni. Przepływa północnym skrajem Wyżyny Białoruskiej, uchodzi do Zatoki Ryskiej, na terytorium Łotwy. Długość 1020 km, powierzchnia dorzecza 87,9 tys. km².
Główne dopływy:
Przepływa przez Andrieapol w Rosji, Witebsk i Połock na Białorusi oraz przez Rygę, Salaspils i Dyneburg na Łotwie.
HistoriaEdytuj
Pomiędzy górną Dźwiną i górnym odcinkiem Dniepru znajduje się obszar zwany Bramą Smoleńską, który miał strategiczne znaczenie w wielu konfliktach zbrojnych.
Podczas wojny polsko-rosyjskiej w latach 1577-82, Stefan Batory przeprowadzał w 1579 roku mobilizację w Świrze, gdzie zbierał konnicę, a w Postawach – artylerię. Sądzi się, że oddziały pancerne król przewoził szlakiem wodnym, a mianowicie: Miadziołka – Birwita – Dzisna – zachodnia Dźwina[1].
W latach 1918 (1922) - 1939 była to rzeka graniczna między Polską a ZSSR oraz dalej między Polską a Łotwą.
PrzypisyEdytuj
Linki zewnętrzneEdytuj
- Dźwina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 306 .
- Dźwina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 467 .