Decoraeshna
Decoraeshna – wymarły rodzaj ważek z infrarzędu różnoskrzydłych i rodziny Progobiaeshnidae. Obejmuje tylko jeden opisany gatunek, D. preciosa. Żył w kredzie na terenie obecnych Chin.
Decoraeshna | |
Li et al., 2012 | |
Okres istnienia: kreda wczesna | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Rząd | |
Podrząd | |
Infrarząd | |
(bez rangi) | Euanisoptera |
(bez rangi) | Aeshnoptera |
(bez rangi) | Aeshnomorpha |
(bez rangi) | Panaeshnida |
Rodzina | |
Rodzaj |
Decoraeshna |
Typ nomenklatoryczny | |
Decoraeshna preciosa Li et al., 2012 |
Taksonomia
edytujRodzaj i gatunek typowy opisane zostały w 2012 roku przez Li Yongjuna, André Nela, Ren Donga i Pang Honga na łamach czasopisma „Geobios”. Opisu dokonano na podstawie dwóch skamieniałości odnalezionych w Formacji Yixian, na terenie miejscowości Huangbanjigou w chińskiej prowincji Liaoning. Datuje się je na kredę wczesną. Epitet gatunkowy oznacza po łacinie „cenna” i odnosi się do bardzo dobrego stanu zachowania holotypu – jego odcisk obejmuje skrzydła i całe ciało, widoczne są nawet ślady ubarwienia[1].
Takson ten umieszczony został w Progobiaeshnidae[1], bazalnej rodzinie kladu Panaeshnida[2][3]. W obrębie tej rodziny najbliższy morfologicznie jest mu rodzaj Paradecoraeshna, różniący się jednak liczbą komórek w trójkącie dyskoidalnym, większym kątem nachylenia żyłki wspierającej pterostygmę i większą ilością żyłek poprzecznych antenodalnych[4].
Morfologia
edytujWażka ta osiągała 70 mm długości ciała i 43,5–44,5 mm długości skrzydła. Głowę miała zaopatrzoną w duże, stykające się pośrodkowo oczy złożone. Skrzydła miały brązowe, krótkie pterostygmy i dobrze zaznaczone nodusy. Występowało od 12 do 14 wtórnych żyłek poprzecznych antenodalnych, spośród których cztery leżały między żyłkami aksillarnymi pierwszą i drugą. Żyłek poprzecznych postnodalnych było 14 i nie były one ułożone równo z 13 żyłkami poprzecznymi postsubnodalnymi. Żyłka wspierająca pterostygmę miała dość mocno ukośny przebieg. Przestrzeń pomiędzy pierwszą a drugą gałęzią żyłki radialnej tylnej miała od bliższego końca aż po pobliże poziomu podstawy pterostygmy pojedynczy szereg komórek. Od poziomu żyłki wspierającej pterostygmę gałęzie te zaczynały się silnie rozchodzić i przy brzegu skrzydła przestrzeń między nimi miała już osiem szeregów komórek. Pierwsza gałąź żyłki radialnej tylnej i zredukowana żyłka pseudointerradialna pierwsza biegły równolegle i między nimi mieściły się dwa szeregi komórek. Druga gałąź żyłki radialnej tylnej i żyłka interradialna druga biegły równolegle, a pomiędzy nimi leżał jeden szereg komórek. Środkowa część drugiej gałęzi żyłki radialnej tylnej była lekko pofalowana. Z silnie zakrzywionego sektora radialnego spłaszczonego wychodziły jedna lub dwie wtórne żyłki wstawkowe wypukłe. Gałąź 3/4 żyłki radialnej tylnej oraz żyłka medialna przednia były lekko pofalowane i równoległe, w części nasadowej przestrzeń między nimi miała jeden szereg komórek, a w części odsiebnej od dwóch do trzech ich szeregów. W skrzydle przednim żyłki medialne przednia i tylna biegły równolegle, w skrzydle tylnym zaś zaczynały się rozbiegać na wysokości nodusa. Przestrzeń między żyłką medialną tylną a żyłką kubitalną przednią u nasady mieściła jeden szereg komórek, a dalej rozszerzała się. Hypertrangulum było wolne. Trójkąt dyskoidalny podzielony był na cztery komórki. Odwłok wieńczyły przysadki odwłokowe kształtu liściowatego z zaokrąglonymi wierzchołkami oraz mały epiprokt[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Yongjun Li, Andre Nel, Dong Ren, Hong Pang. New gomphaeschnids and progobiaeshnids from the Yixian Formation in Liaoning Province (China) illustrate the tremendous Upper Mesozoic diversity of the aeshnopteran dragonflies. „Geobios”. 45, s. 339–350, 2012. Elsevier Ltd..
- ↑ G. Bechly, A. Nel, and X. Martínez-Declòs, E. A. Jarzembowski, R. Coram, D. Martill, G. Fleck, F. Escuillié, M. M. Wisshak, M. Maisch. A revision and phylogenetic study of Mesozoic Aeshnoptera, with description of numerous new taxa (Insecta: Odonata: Anisoptera). „Neue Paläontologische Abhandlungen”. 4, s. 1-219, 2001.
- ↑ Günter Bechly , Phylogenetic Systematics of Euanisoptera / Aeshnoptera, [w:] Günter Bechly, Phylogenetic Systematics of Odonata, Böblingen 2007 .
- ↑ Daran Zheng, André Nel, Su-Chin Chang, Bo Wang, Haichun Zhang. A new progobiaeshnid dragonfly (Odonata, Aeshnoptera) from the Lower Cretaceous of Liaoning Province, NE China. „Cretaceous Research”. 90, s. 1-6, 2018. DOI: 10.1016/j.cretres.2018.03.008.