Delta Virginis
Delta Virginis (Minelauva, δ Vir) – gwiazda w gwiazdozbiorze Panny. Jest odległa o około 198 lat świetlnych od Słońca.
| δ Vir | |||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
12h 55m 36,2s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+03° 23′ 50,89″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
0,0098[2] | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−52,83 ± 0,15 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
16,44 ± 0,22 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
M3+ III[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Temperatura |
3720 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Gwiazda nosi tradycyjną nazwę Minelauva, wywodzącą się z arabskiego. Słowo عوى ʽawwā’ oznacza „szczekający (pies)”; termin ten dawniej odnosił się łącznie do gwiazd Beta Virginis, Eta, Gamma, Delta i Epsilon Virginis[2][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Minelauva dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka edytuj
Jest to czerwony olbrzym należący do typu widmowego M3 o jasności obserwowanej 3,38m, a więc jest to gwiazda widoczna gołym okiem[2]. Jest to także gwiazda zmienna półregularna, o jasności wahającej się pomiędzy 3,32m a 3,40m[6]. Minelauva jest chłodniejsza od Słońca, ma temperaturę 3720 K, ale jej jasność (bolometryczna, z uwzględnieniem znacznej emisji w podczerwieni) jest 630 razy większa niż jasność Słońca. Jej promień został zmierzony z wykorzystaniem interferometrii i okazał się 65 razy większy niż promień Słońca. Jej masa to 1,5–2 masy Słońca. Będąc na czubku tzw. gałęzi olbrzymów na diagramie HR jest w trudnym do określenia stanie ewolucyjnym: może ona mieć nieaktywne helowe jądro, mogła rozpocząć syntezę helu w węgiel lub zakończyć już ją[2].
Delta Virginis jest prawdopodobnie gwiazdą podwójną. W odległości kątowej 192,1″ od olbrzyma widoczna jest gwiazda o wielkości 11,79m (pomiar z 2014 roku)[7]. Jeżeli jest z nim związana, to jest to karzeł typu widmowego K, oddalony o co najmniej 5000 au od głównej gwiazdy. Jeżeli rzeczywiście te dwie gwiazdy tworzą jeden układ, oblicza się, że karzeł okrąża olbrzyma w czasie ponad 200 000 lat[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Delta Virginis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: Delta Virginis. STARS. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
- ↑ Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy
- ↑ Virgo. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 469–470. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-06].
- ↑ V. Tabur, T.R. Bedding, L.L. Kiss, T.T. Moon i inni. Long-term photometry and periods for 261 nearby pulsating M giants. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 400 (4), s. 1945–1961, 2009. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2009.15588.x. Bibcode: 2009MNRAS.400.1945T. (ang.).
- ↑ Mason et al.: WDS J12556+0324A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.