Drozd oliwkowy[4] (Turdus obscurus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae), występujący w Azji. Sporadycznie zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony.

Drozd oliwkowy
Turdus obscurus[1]
J.F. Gmelin, 1789
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

drozdowate

Podrodzina

drozdy

Rodzaj

Turdus

Gatunek

drozd oliwkowy

Synonimy
  • Turdus pallidus obscurus J.F. Gmelin, 1789[2]
  • Merula subobscura Salvadori, 1889[2]
  • Turdus obscurus buturlini Domaniewski, 1918[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka

edytuj

Po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego gatunek ten opisał Johann Friedrich Gmelin w 1789 w 13. edycji linneuszowskiego Systema Naturae. Autor nadał mu nazwę Turdus obscurus, a jako miejsce typowe wskazał syberyjskie lasy za jeziorem Bajkał[5]. Wcześniej, w 1783 drozda oliwkowego opisał John Latham, jednakże określił jedynie jego angielską nazwę zwyczajową: Dark Thrush[6].

Jest to gatunek monotypowy[7][8].

Zasięg występowania

edytuj

Drozd oliwkowy zamieszkuje środkową i wschodnią Syberię po Kamczatkę i Sachalin[7]. Wędrowny; zimuje od północno-wschodniej części subkontynentu indyjskiego po Tajwan, Filipiny i Wielkie Wyspy Sundajskie (Indonezja)[7].

Do Polski zalatuje sporadycznie – stwierdzony 9 razy[9][10], w tym zaledwie 3 razy od początku XX wieku[10]. Ostatnie stwierdzenie miało miejsce w 2004 roku w Stubnie w woj. wielkopolskim, zaobserwowano wówczas dwa osobniki[9][10].

Charakterystyka

edytuj
Wygląd zewnętrzny
Nieco mniejszy od drozda śpiewaka. Samiec ma ciemnoszarą głowę, białe brwi, czarny kantarek i białą nasadę dzioba. Grzbiet i skrzydła są koloru brązowego, pokrywy podskrzydłowe płowoszare. Pierś i boki pomarańczowe, natomiast spód ciała biały. Samce w szacie spoczynkowej i samice bledsze, z oliwkowobrązową głową i karkiem, ochrowymi bokami i jasnym gardłem. We wszystkich szatach żółte nogi i ciemny dziób z żółtą nasadą dolnej części.
Rozmiary
długość ciała 21–23 cm[7], rozpiętość skrzydeł ok. 36–38 cm; masa ciała 61–117 g[7]
Głos
Odzywa się cienkim „tsii”. Śpiew fletowy, podobny jak u paszkota.
Zachowanie
Podczas wędrówek i na zimowiskach często tworzy małe stada.

Środowisko

edytuj

Gęste lasy iglaste i tajga, ponadto zadrzewienia mieszane, obszary rolnicze i ogrody.

Pożywienie

edytuj

Głównie owady i ich larwy oraz inne bezkręgowce zbierane na ziemi, a także jagody.

Gniazdo
Na drzewie.
Jaja
Samica składa 4–6 jaj.

Status i ochrona

edytuj

Gatunek nie jest zagrożony według danych IUCN (status LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten jest dość pospolity lub pospolity na większości zasięgu występowania. Trend liczebności populacji nie jest znany[3].

W Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową[11].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Turdus obscurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c D. Lepage: Eyebrowed Thrush Turdus obscurus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-14]. (ang.).
  3. a b BirdLife International, Turdus obscurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-27] (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Turdinae Rafinesque, 1815 - drozdy (wersja: 2019-07-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-09-11].
  5. Johann Friedrich Gmelin: Systema Naturae. Wyd. 13. T. 1, cz. 2. 1789, s. 816. (łac.).
  6. John Latham: A general synopsis of birds. T. 2, cz. 1. 1783, s. 31. (ang.).
  7. a b c d e Collar, N.: Eyebrowed Thrush (Turdus obscurus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-06)].
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-06]. (ang.).
  9. a b wynik wyszukiwania: Turdus obscurus. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2022-11-10]. (ang.).
  10. a b c Komisja Faunistyczna. Raport nr 21. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2004. „Notatki Ornitologiczne”. 46, s. 159–180, 2005. 
  11. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Bibliografia

edytuj
  • Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany, PTPP "pro Natura", Wrocław 2003, ISBN 83-919626-1-X, s. 610.
  • Ptaki Europy. Przewodnik ilustrowany, Paul Sterry, Richard Allen (ilustr.), Emil Gola (tłum.), Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 308, ISBN 83-7311-826-8, OCLC 749151835.
  • Lars Jonsson, Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego, Magnus Ullman i inni, wyd. 3, Warszawa: Muza SA, 2006, s. 414, ISBN 83-7319-927-6, OCLC 749649489.

Linki zewnętrzne

edytuj