Kolej Lwowska

Kolej Lwowska
Львівська залізниця
	nr rej. 46-101-0294
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Lwów
Adres	ul. Gogola 1
Typ budynku	administracyjny
Styl architektoniczny	zmodernizowany klasycyzm
Architekt	Zbigniew Brochwicz-Lewiński
Inwestor	Dyrekcja C.K. Kolei we Lwowie
Kondygnacje	6
Rozpoczęcie budowy	1912
Ukończenie budowy	1913
Pierwszy właściciel	Dyrekcja C.K. Kolei we Lwowie
Kolejni właściciele	Dyrekcja Kolei Państwowych we Lwowie; Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Lwów; Kolej Lwowska; Dyrekcja Okręgowa Kolei Wschodnich; Dyrekcja Kolei Wschodnich
Obecny właściciel	Kolej Lwowska
	Położenie na mapie Ukrainy Kolej Lwowska
	Położenie na mapie obwodu lwowskiego Kolej Lwowska
	Położenie na mapie Lwowa Kolej Lwowska
	49°50′23,5248″N 24°01′04,7478″E/49,839868 24,017986
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kolej Lwowska (ukr. Львівська залізниця, Lwiwśka zaliznycia) – przedsiębiorstwo regionalne ukraińskich kolei państwowych, obsługujące siedem zachodnich obwodów Ukrainy: czerniowiecki, iwanofrankowski, lwowski, rówieński, tarnopolski, wołyński i zakarpacki.

Siedziba dyrekcji mieści się we Lwowie. Organizacyjnie składa się z 5 terytorialnych dyrekcji przewozów kolejowych – iwanofrankowskiej (ukr. Івано-Франківська дирекція залізничних перевезень, Iwano-Frankiwśka dyrekcija zaliznycznych perewezeń), lwowskiej, rówieńskiej, tarnopolskiej i użhorodzkiej. W 2008 przedsiębiorstwo obsługiwało 4521 km szlaków, z których 3207 km było zelektryfikowanych, oraz 354 stacje, z których 252 miało charakter towarowy. Oprócz tego obsługuje 19 kolejowych przejść granicznych.

Historia

Pierwszą linią kolejową, która została zbudowana na obecnym terytorium Ukrainy, było połączenie Przemyśla ze Lwowem, które było przedłużeniem linii z Krakowa. Linia długości 98 km została zbudowana w 1861 z inicjatywy Leona Sapiehy przez Cesarsko-Królewskie Koleje Państwowe (niem. Kaiserlich-königliche österreichische Staatsbahnen) i nosiła oficjalną nazwę Kolei galicyjskiej im. Karola Ludwika (niem. KK Priv. Galizische Carl Ludwig-Bahn). W 1866 kolej została przedłużona do Czerniowiec, w 1869 do Brodów, a w 1870 do Tarnopola. W 1871 połączyła się z kolejami Imperium Rosyjskiego. Przed I wojną światową całkowita długość linii kolejowych wynosiła 2676 km.

W piątek 17 sierpnia 1906 o 3:30 po południu pociąg 315 Lwów–Stanisławów zetknął się w okolicach pierwszego mostu z wolnym parowozem, który miał dojechać na tzw. „tory dezynfekcyjne”. Lekko i ciężej rannych było około 55 osób^[1].

W szóstą rocznicę polskiego oswobodzenia Lwowa z 1918 podczas wojny polsko-ukraińskiej w 1924 odsłonięto Krzyż Obrony Lwowa na gmachu Dyrekcji Kolei Państwowej^[2].

W 2011 Kolej Lwowska uroczyście obchodziła 150-lecie działalności.

Przedsiębiorstwo utrzymuje Muzeum Historii Kolei Lwowskiej (ukr. Музей історії львівської залізниці – Muzej istoriji lwiwśkoji zaliznyci) z siedzibą we Lwowie.

Nazwy w minionym okresie^[3]^[4]

1858-1892 – Kolej Galicyjska im. Karola Ludwika (Galizische Carl Ludwig-Bahn)
1884- – Okręgowa Dyrekcja Ruchu Kolejowego
1892- – Dyrekcja C.K. Kolei we Lwowie (k.k. Staatsbahndirektion Lemberg der Kaiserlich-königliche österreichische Staatsbahnen)
1919-1929 – Dyrekcja Kolei Państwowych we Lwowie
1929-1939 – Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Lwów
1939-1941 – Kolej Lwowska (Львовская железная дорога)
1941-1943 – Dyrekcja Okręgowa Kolei Wschodnich (Ostbahn-Bezirksdirektion – OBD Lemberg)
1943-1944 – Dyrekcja Kolei Wschodnich (Ostbahndirektion – OBD Lemberg)
1944-1991 – Kolej Lwowska (Львовская железная дорога)
1991- – Lwowska Kolej Państwowa (Львівська державна залізниця)

Dyrektorzy/prezesi^[3]^[4]

1892-1896 - Alfred Deyma-Sulima (1841-)
1897-1905 - Ludwik Wierzbicki (1834-1912)
1905-1915 - Stanisław Rybicki (1856-1940)
1915-1916 - Zygmunt Józef Sas Jasiński (1860-1939)
1916-1918 - Karl von Stelzer (1856-1930)

1919-1925 - Karol Barwicz (1872-1940)
1925-1931 - Paweł Prachtel-Morawiański (1870-)
1932-1933 - Stefan Wiktor (1874-1933)
1933-1936 - Stanisław Łaguna (1878-1943)
1937-1939 - Otton Grosser (1883-1943)

Siedziba^[3]^[4]

I siedziba w budynku ks. Kaliksta Ponińskiego z 1829 przy pl. Mickiewicza 8 (пл. Міцкевича) (1880-), obecnie nie istnieje,
II siedziba w budynku z 1880 (proj. Michał Fechter) przy ul. Winniczenka 28 (вул. Винниченка) (-1887)^[5],
III siedziba w budynku z 1887 (proj. Wincenty Rawski) przy ul. 3 Maja 3, obecnie ul. Strzelców Siczowych (Січових Стрільців вул.), aktualnie zajmowanym przez biura^[6],
IV siedziba w budynku z 1893 przy ul. Krasickich 5, ob. ul. Ohijenki (вул. Огієнка), mieszczącym współcześnie jeden z budynków szpitala Kolei Lwowskiej^[6],
V siedziba w budynku z 1913 (proj. Zbigniew Brochwicz-Lewiński) przy ul. Zygmuntowskiej 1, ob. ul. Gogola 1 (вул. Гоголя 1)^[6].

Zobacz też

Lwów Główny

Przypisy

↑ Katastrofa kolejowa na głównym dworcu we Lwowie. „Kurier Lwowski”, 224 (19 sierpnia 1906), s. 4.
↑ W 6-tą rocznicę oswobodzenia Lwowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 49, s. 5, 6 grudnia 1924.
↑ ^a ^b ^c Гороховский А. Г.: Львовская железная дорога. Годы, события, люди, Каменяр Львів 1991, 160 s.
↑ ^a ^b ^c Гранкін П.Е., Лазечко П.В., Сьомочкін І.В., Шрамко Г.І.: Львівська залізниця. Історія і сучасність, Центр Європи Львів 1996.
↑ Anton Liaguszkin i Dmytro Jankiwski: Львівська, Станіславівська та Буковинська дирекції австрійських цісарсько-королівських залізниць.
↑ ^a ^b ^c https://lwow.home.pl/brama/koleja/kolej-gmachy.html Igor Siomoczkin, Paweł Hrankin: Trzy gmachy Dyrekcji Lwowskiej Kolei.

Linki zewnętrzne

[1] Katastrofa kolejowa na głównym dworcu we Lwowie. „Kurier Lwowski”, 224 (19 sierpnia 1906), s. 4.

[2] W 6-tą rocznicę oswobodzenia Lwowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 49, s. 5, 6 grudnia 1924.

[:160-3] Гороховский А. Г.: Львовская железная дорога. Годы, события, люди, Каменяр Львів 1991, 160 s.

[Grankin-4] Гранкін П.Е., Лазечко П.В., Сьомочкін І.В., Шрамко Г.І.: Львівська залізниця. Історія і сучасність, Центр Європи Львів 1996.

[5] Anton Liaguszkin i Dmytro Jankiwski: Львівська, Станіславівська та Буковинська дирекції австрійських цісарсько-королівських залізниць.

[Siomoczkin-6] ttps://lwow.home.pl/brama/koleja/kolej-gmachy.html Igor Siomoczkin, Paweł Hrankin: Trzy gmachy Dyrekcji Lwowskiej Kolei.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]