Długi Marsz, Wielki Marsz[1] (chiń. upr. 长征; chiń. trad. 長征; pinyin Chángzhēng) – przegrupowanie Chińskiej Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej z prowincji Jiangxi w południowo-wschodnich Chinach do Chin północno-zachodnich w okresie od października 1934 do października 1935 roku.

Długi Marsz
chińska wojna domowa
Ilustracja
Czas

16 października 1934 – 22 października 1935

Miejsce

JiangxiGuangxi/HunanGuizhouSyczuanGansuShaanxi

Terytorium

Republika Chińska

Przyczyna

potrzeba przegrupowania wojsk KPCh wobec ofensywy KMT

Strony konfliktu
 Chińska Republika Rad
 Komunistyczna Partia Chin
 Kuomintang
Dowódcy
Mao Zedong
Zhu De
Ye Jianying
Peng Dehuai
Czang Kaj-szek
Bai Chongxi
Siły
≈ 70 000 żołnierzy,
30 000 cywilów
≈ 300 000
brak współrzędnych

W czasie drugiej rewolucyjnej wojny domowej (1927–1934) Czang Kaj-szek rozpoczął w 1930 roku cykl pięciu kampanii okrążających, mających na celu zniszczenie baz rewolucyjnych Komunistycznej Partii Chin w prowincjach Jiangxi, Hunan, Fujian i Zhejiang.

Podczas piątej kampanii wojska Kuomintangu otoczyły Centralną Bazę Rewolucyjną w Ruijin w prowincji Jiangxi. W październiku 1934 roku główne wojska KPCh zdołały przebić się przez pierścień armii Czang Kaj-szeka i rozpoczęły marsz w kierunku północnych Chin, po drodze łącząc się z pozostałymi siłami komunistycznymi.

W Długim Marszu uczestniczyło 70 tysięcy żołnierzy i 30 tysięcy cywilów. Siły komunistyczne przeszły przez jedenaście prowincji, przebywając 10–12 tys. kilometrów[2][1] i w październiku 1935 roku dotarły do prowincji Shaanxi. W czasie stoczonych podczas Długiego Marszu walk ze ścigającymi je siłami Kuomintangu wojska komunistyczne straciły prawie 50% swojego stanu osobowego.

Podczas Długiego Marszu, w styczniu 1935 roku w Zunyi na rozszerzonej naradzie Biura Politycznego Komitetu Centralnego wybrano nowe kierownictwo KPCh, na czele z Mao Zedongiem[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Wielki Marsz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-09-26].
  2. Long March, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-09-26] (ang.).
  3. Mao Tse-TungT.T., Dzieła wybrane, t. 1, Książka i Wiedza, 1956, s. 212.

Bibliografia

edytuj
  • Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13407-5.
  • Encyklopedia historyczna świata.. T. X. Kraków: Wyd. Opres, 2002. ISBN 83-85909-72-9.
  • Mao Tse-Tung, Dzieła wybrane tom 1, Warszawa: Książka i Wiedza, 1956.