Eduardas Mieželaitis

Eduardas Mieželaitis (ur. 3 października 1919 we wsi Kareiviškai w powiecie Joniškis, zm. 6 czerwca 1997 w Wilnie) – litewski poeta, tłumacz, eseista i publicysta.

Eduardas Mieželaitis
Data i miejsce urodzenia

3 października 1919
Kareiviškai

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 1997
Wilno

Narodowość

litewska

Język

litewski

Alma Mater

Uniwersytet Witolda Wielkiego

Dziedzina sztuki

poezja

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej
Order Lenina Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonej Gwiazdy Order Przyjaźni Narodów

Życiorys

edytuj

Był synem rolnika i wiejskiej nauczycielki. Od 1923 mieszkał z rodzicami w Kownie, gdzie od 1935 uczył się w gimnazjum, po ukończeniu którego w 1939 rozpoczął studia na Wydziale Prawnym Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie, przeniesionego zimą 1940 do Wilna. Od 1934 działał w nielegalnej młodzieżowej organizacji komunistycznej, od 1935 publikował wiersze. W czerwcu-lipcu 1940 brał aktywny udział w ustanawianiu władzy radzieckiej na Litwie, od lata 1940 pracował w redakcji gazety "Komjaunimo tiesa" (litewska edycja językowa "Komsomolskiej prawdy"). Po ataku Niemiec na ZSRR został ewakuowany do Nikolska w obwodzie penzeńskim, gdzie pracował w fabryce "Krasnyj Gigant". W 1942 został zmobilizowany do Armii Czerwonej, a w 1943 skierowany na front jako korespondent wojenny gazety dywizyjnej 16 Litewskiej Dywizji Piechoty na Froncie Briańskim, Centralnym i 1 Nadbałtyckim. W 1944 odwołano go z armii i skierowany do pracy w organach Komsomołu, 1944-1946 był sekretarzem KC Komsomołu Litwy, równocześnie z pracą w Komsomole pisał wiersze. Później został redaktorem komunistycznego pisma "Jaunimo gretos", potem pisma "Zwiezda" (do 1951). Od 1951 zajmował się działalnością literacką. Od 1954 był sekretarzem, a od 1959 do 1970 prezesem Związku Pisarzy Litewskiej SRR. W latach 60. opublikował wiele tomów poezji. Od 1943 do 1991 należał do WKP(b)/KPZR, 1960-1989 był członkiem KC Komunistycznej Partii Litwy, 1962-1970 deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR, 1955-1963 deputowanym, a 1975–1989 zastępcą przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej Litewskiej SRR. W latach 1989–1991 był deputowanym ludowym ZSRR. W przeciwieństwie do większości litewskich twórców nigdy nie porzucił swoich komunistycznych przekonań i kategorycznie odcinał się od litewskich działaczy narodowych, którzy doprowadzili do uzyskania niepodległości przez Litwę, i nigdy nie kajał się za swoją pracę i działalność w czasach radzieckich. Tworzył lirykę patriotyczno-refleksyjną, pejzażową (m.in. zbiór Człowiek 1961, wyd. pol. 1964), a także poezje dla dzieci. Tłumaczył utwory M. Gorkiego, A. Mickiewicza i A. Puszkina. Pisał również eseje. Polskie wybory jego twórczości ukazały się w zbiorach Poezje wybrane (1971) i Jesienna róża (1977).

Odznaczenia

edytuj

I medale.

Bibliografia

edytuj