Edward Duda

polski polityk i dziennikarz

Edward Duda, ps. „Edek”, „Konarski”[1] (ur. 27 grudnia 1922 w Podedwórzu, zm. 8 kwietnia 1993 w Warszawie) – polski polityk i dziennikarz, działacz ruchu ludowego. Członek Rady Państwa (w latach 1976–1983, w tym od 1980 sekretarz), przewodniczący prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie (1965–1969). Poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji.

Edward Duda
Ilustracja
Edward Duda (z prawej) w rozmowie z rolnikiem
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1922
Podedwórze

Data i miejsce śmierci

8 kwietnia 1993
Warszawa

Sekretarz Rady Państwa
Okres

od 2 kwietnia 1980
do 23 marca 1983

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Ludomir Stasiak

Następca

Jerzy Szymanek

Członek Rady Państwa
Okres

od 25 marca 1976
do 23 marca 1983

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Przewodniczący prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie
Okres

od 30 marca 1965
do 22 kwietnia 1969

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Michał Ostrowski

Następca

Franciszek Dąbal

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Srebrny Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Grób Edwarda Dudy na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Życiorys

edytuj

Syn Wojciecha i Karoliny[2]. W 1943 wstąpił do Batalionów Chłopskich[1]. Był komendantem rejonowym powiatu Włodawa, a od maja 1944 dowódcą oddziału BCh im. Ziemi Podlaskiej. Od września 1944 służył w Armii Ludowej, początkowo jako zastępca dowódcy kompanii, a później batalionu w III Brygadzie AL. im. Józefa Bema w obwodzie piotrkowskim i częstochowskim. W styczniu 1945 wstąpił do Milicji Obywatelskiej. Był funkcjonariuszem WUBP w Bydgoszczy, a następnie, do listopada 1945, kierownikiem PUBP w Toruniu. W lutym 1945 wstąpił do Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”[1]. Wchodził w skład Wojewódzkiego Komitetu Demokratyzacji RP „Wici” w Łodzi. W 1948 został powołany do pracy w Zarządzie Głównym ZMW RP „Wici”. Od lipca 1948 do marca 1951 zastępca kierownika Wydziału Rolnego w Zarządzie Głównym ZMP. W latach 1951–1955 dziennikarz i redaktor naczelny tygodnika „Walka Młodych”. W 1961 ukończył Wyższą Szkołę Nauk Społecznych przy KC PZPR.

W maju 1947 wstąpił do Stronnictwa Ludowego[1]. Od listopada 1949 członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Pełnił w nim liczne funkcje – członek Rady Naczelnej (1949–1956), członek Naczelnego Komitetu (1956–1980), członek Prezydium NK (1971–1980), kierownik Wydziału Propagandy NK (1958–1959 i 1962–1965), sekretarz NK (1969–1980), przewodniczący Klubu Poselskiego ZSL w Sejmie V kadencji (1971–1972).

W latach 1965–1969 zastępca przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 30 marca 1965 został wybrany na przewodniczącego prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie (z uprawnieniami wojewody rzeszowskiego[a])[3]. 4 czerwca 1965 w nowej kadencji uzyskał reelekcję na to stanowisko. 22 kwietnia 1969 złożył rezygnację z tego stanowiska w związku z przejściem na stanowisko sekretarza NK ZSL.

W latach 1976–1980 członek, a w latach 1980–1983 sekretarz Rady Państwa. W latach 1961–1985 poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji, obok kierowania klubem poselskim był także przewodniczącym komisji sejmowych – w latach 1972–1976 Komisji Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości (VI kadencja), a w latach 1976–1980 Komisji Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska (VII kadencja). Od 1969[4] przez kilka kadencji wchodził w skład prezydium Zarządu Głównego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Od 1974 był członkiem Prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady TPPR. Zmarł 8 kwietnia 1993 w Warszawie.

Jego podpis jako sekretarza Rady Państwa widnieje pod dekretem o stanie wojennym.

Pochowany został na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera HIII-5-46)[5].

Odznaczenia

edytuj
  1. Na podstawie Ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej, do 1973 funkcja wojewody była zniesiona, a jego obowiązki przejęli przewodniczący Prezydiów WRN.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-04-04].
  2. Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-04-04].
  3. Pierwszy dzień obrad sesji WRN. Wybór nowego przewodniczącego Prezydium WRN, „Nowiny Rzeszowskie” (organ Komitetu Wojewódzkiego PZPR), Nr 76 (4903)
  4. Nowe władze ZBoWiD, „Głos Słupski”, nr 251, 22 września 1969, s. 1–2
  5. Wyszukiwarka grobów w Warszawie
  6. Dziennik Popularny”, nr 76 (9544), 3 kwietnia 1980, s. 4
  7. M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 561
  8. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 218
  9. M.P. z 1955 r. nr 42, poz. 411
  10. Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1

Bibliografia

edytuj
  • Kto jest kim w Polsce 1984, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984