Egli (1912)
Egli (gr.: Αιγλη) – grecki torpedowiec z początku XX wieku, jedna z sześciu zbudowanych w Niemczech jednostek typu Egli. Okręt został zwodowany w 1912 roku w stoczni Vulcan w Szczecinie i w tym samym roku wcielono go w skład marynarki wojennej. W latach 1916–1918 okręt służył pod banderą Marine nationale, obsadzony przez francuską załogę. Zwrócony Grecji po zakończeniu I wojny światowej, służył nadal do inwazji Niemiec na Grecję w 1941 roku, podczas której został zatopiony 24 kwietnia 1941 roku.
 Siostrzany okręt „Egli” – „Doris” w 1919 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1912 |
| Wodowanie |
1912 |
 Wasilikon Naftikon
| |
| Nazwa |
Egli (Αιγλη) |
| Wejście do służby |
1912 |
 Marine nationale
| |
| Wejście do służby |
grudzień 1916 |
| Wycofanie ze służby |
grudzień 1918 |
 Polemiko Naftiko
| |
| Wejście do służby |
grudzień 1918 |
| Zatopiony |
24 kwietnia 1941 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 120 ton |
| Długość |
całkowita: 45 metrów |
| Szerokość |
5 metrów |
| Zanurzenie |
1,2 metra |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa o mocy 2400 KM 2 kotły, 1 śruba | |
| Prędkość |
24 węzły |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 57 mm | |
| Wyrzutnie torpedowe |
3 × 450 mm (3 x I) |
| Załoga |
20 |
Projekt i budowa edytuj
Sześć torpedowców typu Egli zostało zamówionych przez Królestwo Grecji w Niemczech w 1912 roku[1]. „Egli” zbudowany został w stoczni Vulcan w Szczecinie[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1912 roku i w tym samym roku został zwodowany[2][a].
Dane taktyczno-techniczne edytuj
Okręt był torpedowcem o długości całkowitej 45 metrów, szerokości 5 metrów i zanurzeniu 1,2 metra[1][3]. Wyporność normalna wynosiła 120 ton, zaś pełna 125 ton[1][2]. Jednostka napędzana była przez pionową maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 2400 KM, do której parę dostarczały dwa kotły typu Marine[1][2]. Prędkość maksymalna napędzanego jedną śrubą okrętu wynosiła 24 węzły[1][2][b]. Zapas węgla wynosił 25 ton[1][2].
Na uzbrojenie artyleryjskie jednostki składały się dwa pojedyncze działa kalibru 57 mm L/45 Mark 3.7 produkcji zakładów Bethlehem Steel[1][2]. Broń torpedową stanowiły trzy pojedyncze wyrzutnie kalibru 450 mm[1][2].
Załoga okrętu składała się z 20 oficerów, podoficerów i marynarzy[2].
Służba edytuj
„Egli” został w 1912 roku wcielony w skład marynarki wojennej[2][c]. W grudniu 1916 roku „Egli” został w Salonikach zajęty przez Francuzów i wcielony do Marine nationale[1][2]. Jednostka była używana jako okręt patrolowy na wodach Morza Egejskiego[4]. Torpedowiec powrócił pod grecką banderę w grudniu 1918 roku, po zakończeniu I wojny światowej[1][2]. W 1926 roku z pokładu okrętu zdemontowano jedną wyrzutnię torped, a w latach 1930–1931 usunięto oba działa kalibru 57 mm, instalując w zamian pojedyncze działko kalibru 37 mm SK C/30 L/83[2].
W momencie wybuchu II wojny światowej okręt był już przestarzały i osiągał prędkość od 17 do 19 węzłów; używany był do szkolenia i zadań patrolowych[2]. 24 kwietnia 1941 roku, w trakcie inwazji Niemiec na Grecję, „Egli” został w Zatoce Sarońskiej ciężko uszkodzony przez niemieckie samoloty, a następnie samozatopiony, aby uniknąć przejęcia przez Niemców[5][6][d].
Uwagi edytuj
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 404, Parkes 1933 ↓, s. 244 i Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131 podają, że okręt został zwodowany w 1913 roku.
- ↑ Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 131 podaje, że okręt miał napęd dwuśrubowy i rozwijał prędkość 28 węzłów.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386 podają, że okręt został ukończony w 1913 roku.
- ↑ Identycznie podają Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 386. Natomiast Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 404, Kindell 2012 ↓ i Gogin 2024 ↓ podają, że okręt został zatopiony przez niemieckie lotnictwo.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Maciej Franz: Burza nad Morzem Śródziemnym. Walka do ostatniej kropli paliwa. T. 3. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-95-9.
- Ivan Gogin: AIGLI torpedo boats (1912-1914). Navypedia. [dostęp 2024-04-03]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Guðmundur Helgason: RHS Aigli. uboat.net. [dostęp 2024-04-03]. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1933. Oscar Parkes (red.). London: Sampson Low, Marston & Co., 1933. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, April 1941 (Part 2 of 2) Tuesday 15th - Wednesday 30th. Naval History Homepage, 2012-04-07. [dostęp 2024-04-03]. (ang.).
- Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).