Erkki Salmenhaara

Erkki Salmenhaara
	; Erkki Salmenhaara, 1972
Imię i nazwisko	Erkki Olavi Salmenhaara
Data i miejsce urodzenia	12 marca 1941 ; Helsinki
Pochodzenie	fińskie
Data i miejsce śmierci	19 marca 2002 ; Helsinki
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor, muzykolog
	Multimedia w Wikimedia Commons

Erkki Olavi Salmenhaara^[1]^[2]^[3] (ur. 12 marca 1941 w Helsinkach^[1]^[2]^[3], zm. 19 marca 2002 tamże^[1]) – fiński kompozytor i muzykolog.

Życiorys edytuj

W latach 1958–1963 studiował kompozycję u Joonasa Kokkonena w Akademii Sibeliusa w Helsinkach^[1]^[2]^[3]. Studia muzykologiczne odbył w latach 1960–1965 na Uniwersytecie Helsińskim^[1]. W 1963 roku przebywał w Wiedniu, gdzie był uczniem Györgya Ligetiego^[1]^[2]. W latach 1963–1973 współpracował jako krytyk muzyczny z dziennikiem „Helsingin Sanomat”^[3]. Od 1966 roku był wykładowcą wydziału muzykologii Uniwersytetu Helsińskiego^[1], gdzie w 1970 roku uzyskał stopień doktora, a w 1975 roku tytuł profesora^[1]^[2]. W latach 1974–1976 pełnił funkcję przewodniczącego Związku Kompozytorów Fińskich^[1]^[2]. Od 1974 do 1978 roku był przewodniczącym Fińskiego Stowarzyszenia Orkiestr Symfonicznych^[1]^[2].

Twórczość edytuj

W początkowym okresie pozostawał pod wpływem prądów awangardowych^[1]^[2], nawiązywał szczególnie do twórczości Györgya Ligetiego, od którego zaczerpnął specyficzną strukturę fakturalną i melodyczną oraz technikę mikropolifoniczną^[1]. Z czasem odszedł jednak od eksperymentów formalnych w kierunku neotonalności^[1]^[2], opierając swoje kompozycje o elementy diatoniczne, bitonalne i repetytywne^[1].

Publikował książki z zakresu teorii i historii muzyki, napisał m.in. biografie Jeana Sibeliusa i Leeviego Madetoi oraz monografię poświęconą symfoniom Johannesa Brahmsa^[2]. W latach 1995–1996 opublikował czterotomową historię muzyki fińskiej^[2].

Wybrane kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

5 symfonii (I 1962, II 1963, IIII 1963 zrewid. 1964, IV 1971–1972, V na sopran, baryton, chór i orkiestrę 1989)
Le bateau livre (1965 zrewid. 1966)
Suomi – Finland (1966)
La fille en mini-jupe (1967)
Canzonetta per archi (1971)
Illuminations (1971)
Koncert na róg i orkiestrę (1973)
Canzona per piccola orchestra (1974)
Poema na skrzypce lub altówkę lub wiolonczelę i orkiestrę smyczkową (1975)
Introduction and Chorale na organy i orkiestrę (1978)
Lamento per orchestra d’archi (1979)
Koncert na 2 skrzypiec i orkiestrę (1980)
Adagio na obój i smyczki (1981)
Adagietto (1981)
Koncert wiolonczelowy (1983–1987)
Sinfonietta per archi (1985)
Elegy V na smyczki (1995)

Utwory kameralne

Adagio na skrzypce lub wiolonczelę i fortepian (1960)
2 sonaty wiolonczelowe (I 1960 zrewid. 1969, II 1982)
Elegy I na 3 flety, 2 trąbki i kontrabas (1962)
Elegy II na 2 kwartety smyczkowe (1963)
Kwintet dęty (1964)
Elegy III na wiolonczelę (1965)
Elegy IV na altówkę (1967)
Prelude, Pop Tune and Fugue na flet (1967)
Trois scènes de nuit na skrzypce i fortepian (1970)
And the Fire and the Rose are One na 2 skrzypiec (1971)
Leggenda na harfę (1971)
Kwartet na flet, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1971)
Sonatina na 2 skrzypiec (1972)
I Kwartet smyczkowy (1977)
Sonatina na flet i gitarę (1981)
Ballade na harfę lub kantele (1981)
Invento na kantele lub harfę (1981)
Sonata skrzypcowa (1982)
Suita na akordeon (1983)
Introduction and Allegro na klarnet lub altówkę, wiolonczelę i fortepian (1985)
Sarja puhaltimille na flet, obój, klarnet i fagot (1995)

Utwory fortepianowe

17 Small Pieces (1957–1960)
4 sonaty (I 1965–1966, II 1973, III 1975, IV 1980)
Kocab (1972)
Thème et variations sur le nom Erik Tawaststjerna (1976)
Sonatina (1979)
Little Suite (1980)

Utwory organowe

Toccata (1965)
Prelude–Interlude–Postlude (1969)
Ricercata (1977)
Introduction and Toccata (1985)

Utwory klawesynowe

Etude (1969)

Utwory chóralne

Kuun kasvot (1964)
Missa profana (1977)
Ruususolmu (1988)
Sententiae Trimalchionis (1991)

Utwory wokalno-instrumentalne

3 Japanese Songs na głos i fortepian (1960 zrewid. 1964)
Lenore na mezzosopran lub baryton i fortepian (1962–1964)
Requiem profundum na sopran, alt, baryton, organy, fortepian i orkiestrę smyczkową (1968–1969)
Syyskuu Romaniassa na mezzosopran i fortepian (1970)
Satumaisessa metsässä na sopran i fortepian (1974)
Selene na baryton i fortepian (1977)
Neljä Mustapään laulua na sopran i fortepian (1995)

Opera

Portugalin nainen (1972–1976, wyst. Helsinki 1976)

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 24. ISBN 978-83-224-0865-0.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3122–3123. ISBN 0-02-865530-3.
↑ ^a ^b ^c ^d The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 780. ISBN 0-674-37299-9.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 24. ISBN 978-83-224-0865-0.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3122–3123. ISBN 0-02-865530-3.

[harvard-3] The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 780. ISBN 0-674-37299-9.

[1]

[2]

[3]