Eusébio
Eusébio, właśc. Eusébio da Silva Ferreira (ur. 25 stycznia 1942 w Lourenço Marques, zm. 5 stycznia 2014 w Lizbonie[1]) – portugalski piłkarz, który występował na pozycji środkowego napastnika, nazywany „Czarną Panterą” lub „Czarną Perłą z Mozambiku”. Przez wielu uważany za jednego z najlepszych piłkarzy w historii piłki nożnej[2][3][4].
.jpg) Eusébio (1963) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pełne imię i nazwisko |
Eusébio da Silva Ferreira | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1942 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce śmierci |
5 stycznia 2014 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
175 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Legenda Benfiki i portugalskiej piłki. Przed stadionem Estádio da Luz stoi jego pomnik, a on sam należał do sztabu szkoleniowego lizbońskiego klubu. W czasie kariery w meczach oficjalnych strzelił 692 udokumentowane bramki.
W latach 1961–1973 reprezentant Portugalii. Brązowy medalista i król strzelców z 9 golami Mistrzostw Świata 1966. Zdobywca Złotej Piłki w plebiscycie „France Football” w 1965, a także laureat 2. miejsca w 1962 i 1966.
Kariera klubowa
edytujKarierę rozpoczynał w mozambijskim klubie SC de Lourenço Marques, z którym w sezonie 1960 zdobył mistrzostwo Mozambiku. Do Europy przybył w 1961, zasilając szeregi lizbońskiej Benfiki. Z klubem tym zdobył 10 tytułów mistrza kraju oraz 5 pucharów Portugalii. W latach 1964–1968, 1970 i 1973 zdobywał tytuł króla strzelców portugalskiej ligi, a w 1968 i 1973 także Złoty But dla najlepszego ligowego strzelca Europy. Pod jego wodzą Benfica pięciokrotnie dochodziła do finału Pucharu Europy, dwukrotnie, w 1961 i 1962, go zdobywając. Grał także w klubach amerykańskich. Karierę klubową zakończył w 1978.
Kariera reprezentacyjna
edytujW reprezentacji Portugalii w latach 1961–1973 rozegrał 64 spotkania i strzelił 41 bramek. Jego rekord zdobytych goli w reprezentacji pobił dopiero Pedro Pauleta w 2005. Mistrzostwa świata w Anglii były jego jedyną wielką imprezą.
Sukcesy
edytujSC de Lourenço Marques
edytuj- Mistrzostwo Mozambiku: 1960
SL Benfica
edytuj- Mistrzostwo Portugalii: 1960/1961, 1962/1963, 1963/1964, 1964/1965, 1966/1967, 1967/1968, 1968/1969, 1970/1971, 1971/1972, 1972/1973, 1974/1975
- Puchar Portugalii: 1961/1962, 1963/1964, 1968/1969, 1969/1970, 1971/1972
- Puchar Europy Mistrzów Klubowych: 1961/1962
Toronto Metros-Croatia
edytujReprezentacyjne
edytuj
3. miejsce: 1966
Indywidualne
edytuj- Król strzelców Primeira Liga: 1963/1964 (28 goli), 1964/1965 (28 goli), 1965/1966 (25 goli), 1966/1967 (31 goli), 1967/1968 (42 gole), 1969/1970 (21 goli), 1972/1973 (40 goli)
- Król strzelców Pucharu Portugalii: 1961/1962 (11 goli), 1963/1964 (14 goli), 1964/1965 (11 goli), 1968/1969 (18 goli), 1971/1972 (8 goli)
- Król strzelców Pucharu Europy Mistrzów Klubowych: 1964/1965 (9 goli), 1965/1966 (7 goli), 1967/1968 (6 goli)
- Król strzelców Mistrzostw świata: 1966 (9 goli)
Wyróżnienia
edytuj- Złota Piłka: 1965
- Europejski Złoty But: 1967/1968, 1972/1973[5]
- Golden Foot: 2003[6]
- Piłkarz roku w Portugalii: 1970, 1973[7]
- Najlepszy portugalski piłkarz 50-lecia UEFA: 2003[8]
- Brązowa piłka Mistrzostw świata: 1966
- Drużyna marzeń Mistrzostw świata: 1966[9]
- Order zasługi FIFA: 1994[10]
- Nagroda Prezydenta UEFA: 2009[11]
- FIFA 100: 2004[12]
Odznaczenia
edytuj- Medal Srebrny Infanta Henryka (1966, Portugalia)[13]
- Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (1992, Portugalia)[13]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (2004, Portugalia)[13]
Przypisy
edytuj- ↑ Nie żyje Eusébio. eurofutbol.pl, 2014-01-05. [dostęp 2018-09-12]. (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Eusebio – wielka legenda jednego mundialu [online], sport.tvp.pl, 25 stycznia 2015 [dostęp 2023-10-28] (pol.).
- ↑ 80 lat temu urodził się Eusebio [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2023-10-28] (pol.).
- ↑ Zmarł Eusebio, Złoto Czarnego Lądu [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-10-28] (pol.).
- ↑ European Sports Magazines [online], www.eusm.eu [dostęp 2023-05-01].
- ↑ Legends [online], Golden Foot [dostęp 2024-02-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25].
- ↑ Portugal – Footballer of the Year [online], www.rsssf.org [dostęp 2023-05-01].
- ↑ UEFA Awards [online], www.rsssf.org [dostęp 2023-05-01].
- ↑ FIFA World Cup All-Star Team – Football world Cup All Star Team [online], web.archive.org, 30 czerwca 2016 [dostęp 2023-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-30].
- ↑ FIFA Order of Merit holders [online], FIFA [dostęp 2024-02-08] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-02].
- ↑ Eusébio recebeu ‘UEFA Presidents Award’ [online], www.dn.pt [dostęp 2023-05-01] (port.).
- ↑ Pele’s list of the greatest [online], 4 marca 2004 [dostęp 2023-05-01] (ang.).
- ↑ a b c Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas (port.) [dostęp 2012-10-09].
Bibliografia
edytuj- Gavin McOwan, Eusébio obituary [online], theguardian.com, 5 stycznia 2014 [dostęp 2014-01-05] (ang.).
- João Malheiro, Eusébio, a biografia, Verso da História, 2014, ISBN 978-989-8657-53-4.
Linki zewnętrzne
edytuj- Eusébio w bazie National Football Teams (ang.)
- Eusébio w bazie Soccerbase (ang.)
- Eusébio, [w:] baza Soccerway (zawodnicy) [dostęp 2023-05-01].
- Eusébio, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [dostęp 2023-05-01].