Ewa Dałkowska
Ewa Małgorzata Dałkowska (ur. 10 kwietnia 1947 we Wrocławiu) – polska aktorka teatralna, radiowa i filmowa, od 2008 aktorka Nowego Teatru w Warszawie; dwukrotnie zdobyła główne nagrody na Kaliskich Spotkaniach Teatralnych: nagrodę aktorską (1977) i nagrodę zespołową (1980)[1].
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód | |
Współmałżonek |
Tomasz Miernowski |
Lata aktywności |
od 1971 |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1970 ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, w 1972 PWST w Warszawie. W latach 1972–1974 występowała w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, w latach 1974–2008 była aktorką Teatru Powszechnego w Warszawie. W 2008 została aktorką Nowego Teatru w Warszawie.
Od 2001 wspiera Prawo i Sprawiedliwość; była m.in. członkiem Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w czasie wyborów prezydenckich w 2005; została członkiem Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przedterminowych wyborach prezydenckich w 2010[2].
Jest wykładowcą Akademii Dobrych Obyczajów w Warszawie[3].
4 sierpnia 2016 została powołana w skład Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[4].
Życie prywatne
edytujPierwsze małżeństwo aktorki zakończyło się rozwodem[5]. Następnie wyszła za Tomasza Miernowskiego, szefa produkcji Zespołu Twórców Filmowych „Dom”[6], z którym ma syna Ksawerego[7].
Filmografia
edytuj- Niebieskie jak Morze Czarne (1971) – uczestniczka obozu
- Beniamiszek (1975) – Hanka
- Noce i dnie (1975) – Olesia Chrobotówna
- Strach (1975) – kobieta tańcząca w lokalu
- 07 zgłoś się (serial telewizyjny) (1976) – prostytutka „Markiza” (odc. 2 – Wisior)
- Sprawa Gorgonowej (1977) – Rita Gorgonowa
- Warszawianka pieśń z roku 1831 (spektakl telewizyjny wg sztuki Stanisława Wyspiańskiego „Warszawianka”) (1978) – Maria
- Aktorzy prowincjonalni (1978) – Krystyna Gazda, przyjaciółka Ani z lat szkolnych
- Bez znieczulenia (1978) – Ewa Michałowska, żona Jerzego
- Biały mazur (1978) – Wiera Zasulicz
- Szpital Przemienienia (1978) – doktor Nosilewska
- Lekcja martwego języka (1979) – Olga Diana, medium
- Obok (1979) – kochanka Artura
- Terrarium (1979) – aktorka, przyjaciółka Marii
- Głosy (1980) – Ewa Domańska
- Ukryty w słońcu (1980) – Maria
- Spokojne lata (1981) – Flora
- Nadzór (1983) – Maria Gabrysiakowa
- Toccata (1983) – Zofia
- Życie Kamila Kuranta (1983) – Anna Kurant, matka Kamila
- Wir (1983) – Róża
- 111 dni letargu (1984) – Krystyna, tłumaczka „rewidenta”
- Kobieta z prowincji (1984) – Andzia Cichalska-Solska z d. Głowacka
- Rok spokojnego słońca (1984) – prostytutka Stella
- Trzy młyny (1984) – Jadwiga Łowiecka (odc. 1)
- Medium (1985) – Greta Wagner
- …jestem przeciw (1985) – doktor Krystyna
- Królewskie sny (1988) – księżna Julianna, żona Witolda
- Nocny gość (1989) – matka Villona
- Korczak (1990) – Stefa Wilczyńska
- Cynga (1991) – pielęgniarka Lucienne
- Panny i wdowy (1991) – Susanne, córka Eweliny
- Czarne słońca (1992) – Celina
- Gorący czwartek (1993) – Godyszowa, żona właściciela okradzionego mercedesa
- Komedia małżeńska (1993) – Wanda, przyjaciółka Marii
- Córy szczęścia (1999) – Elka, właścicielka łodzi-hotelu
- Torowisko (1999) – matka Marii
- Trędowata (1999–2000) – Idalia Elzonowska
- Przedwiośnie (2001) – księżna Szczerbatow-Mamujew
- Szpital na perypetiach (2001) – siostra Gerlach
- Oficer (2004) – matka Aldony Ginko
- Skazany na bluesa (2005) – dyrektor technikum
- Okazja (2005) – bezdomna (odc. 7)
- Kawałek nieba (2006) – Róża
- Stary człowiek i pies (2008) – Ewa Kulczyńska, żona Marka
- Mistyfikacja (2010) – Jadwiga Witkiewicz, żona Witkacego
- Prawo Agaty (2012) – Izabela Grabowska (odc. 13)
- Głęboka woda (2013) – matka Bolka (odc. 21)
- Body/Ciało (2015) – Ewa, przyjaciółka prokuratora
- Smoleńsk (2016) – żona Prezydenta
- Artyści (2016) – Helena, sprzątaczka-medium
- Dziura w głowie (2018) – matka aktora
- Ojciec Mateusz (2019) – Helena
- Śniegu już nigdy nie będzie (2021) – matka Żeni w późnym wieku; rola dubbingowana przez Wiktorię Gorodeckają
- Teściowie (2021) – matka Małgorzaty
- Przejście (2021) – ciotka
- Teściowie 2 (2023) – matka Małgorzaty
Dubbing
edytuj- 2018: Mary Poppins powraca – kuzynka Topsy
- 2010: Harry Potter i Insygnia Śmierci – Petunia Dursley
- 2007: Harry Potter i Zakon Feniksa − Petunia Dursley
- 2004: Rogate ranczo − Pearl
- 2004: Harry Potter i więzień Azkabanu − Petunia Dursley
- 2002: Harry Potter i Komnata Tajemnic − Petunia Dursley
- 2001: Harry Potter i Kamień Filozoficzny − Petunia Dursley
Role teatralne
edytuj- 2008: Przyjacielowi, który nie uratował mi życia, reż. Michał Sieczkowski, Przestrzeń Wymiany Działań Arteria
- 2009: (A)pollonia, reż. Krzysztof Warlikowski w Nowym Teatrze w Warszawie
- 2010: Prymas w Komańczy Scena Faktu, reż. Paweł Woldan, jako Julia Brystygier
- 2019: Wieczernik, Teatr Telewizji TVP, reż. Krzysztof Tchórzewski, jako Maria Magdalena[8]
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2015)[9][10]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2007)[11][12]
- Brązowy Krzyż Zasługi (1979)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2007)[13]
- Medal „Pro Patria” (2023)[14]
- Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy (2011)[15]
- Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2021)[16]
Przypisy
edytuj- ↑ Kaliskie Spotkania Teatralne : 1961–1985 : wydarzenia, zjawiska, idee. Ryszard Bieniecki (red.). Kalisz: Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, 1985, s. 88.
- ↑ Warszawski Społeczny Komitet Poparcia Jarosława Kaczyńskiego. jaroslawkaczynski.info. [dostęp 2017-09-19].
- ↑ Kadra. ado.warszawa.prv.pl. [dostęp 2023-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-24)].
- ↑ Prezydent powołał członków Kapituły Orderu Orła Białego oraz Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. prezydent.pl. [dostęp 2016-08-12].
- ↑ Tygodnik „Rewia” nr 40, 5 października 2016, s. 44-45
- ↑ Tomasz Miernowski. filmpolski.pl.
- ↑ Magdalena Pawlicka: Zacisze gwiazd. Wydawnictwo Picaresque, Telewizja Polska SA, 2009, s. 89. ISBN 978-83-926413-8-4.
- ↑ Wieczernik, reż. K. Tchórzewski. teatrtv.vod.tvp.pl. [dostęp 2024-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-21)].
- ↑ M.P. z 2016 r. poz. 21.
- ↑ Odznaczenia z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 2015-11-11. [dostęp 2015-11-11].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 grudnia 2007 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273).
- ↑ Prezydent RP odznaczył bohaterów stanu wojennego oraz działaczy ruchu „Polsko-Czesko-Słowackiej Solidarności”. prezydent.pl, 10 grudnia 2007. [dostęp 2012-12-06].
- ↑ Medale Gloria Artis dla internowanych twórców. e-teatr.pl, 26 marca 2007. [dostęp 2012-12-06].
- ↑ Wręczenie odznaczeń państwowych oraz medali „Stulecia Odzyskanej Niepodległości”, „Pro Bono Poloniae” i - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych [online], kombatanci.gov.pl [dostęp 2023-11-22] .
- ↑ Nagrody m.st. Warszawy przyznane w 2011 roku. Urząd m. st. Warszawy, 16 czerwca 2011. [dostęp 2012-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 lipca 2018)].
- ↑ Poznaliśmy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. instytutksiazki.pl, 15 października 2021. [dostęp 2021-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-15)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Ewa Dałkowska w bazie filmpolski.pl
- Ewa Dałkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2021-04-09] .
- Ewa Dałkowska w bazie IMDb (ang.)
- Ewa Dałkowska w bazie Filmweb
- Ewa Dałkowska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Ewa Dałkowska w bazie Akademii Polskiego Filmu