Fiołek pagórkowy

Fiołek pagórkowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	fiołkowate
Rodzaj	fiołek
Gatunek	fiołek pagórkowy
	Nazwa systematyczna
	Viola collina Besser; Enum. Pl. Volh.: 10 (1821)
Synonimy
	Viola atrichocarpa Borbás; Viola centronum H.Perrier ex W.Becker; Viola collina var. glabricarpa K.Sun; Viola collina var. intramongolica C.J.Wang; Viola crassicalcarata Ching J.Wang; Viola gymnocarpa Janka; Viola microceras Schur; Viola microdonta C.C.Chang; Viola obscura Schur; Viola opizii Knaf ex Nyman; Viola propera Jord.; Viola valesiaca Hausskn. ex Favrat;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Fiołek pagórkowy (Viola collina Besser) – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji i w Europie^[4]. W Polsce występuje głównie na południu, poza tym w rejonie doliny dolnej Wisły i Bugu^[5].

Morfologia edytuj

Pokrój

Kwiat

Liść

Przylistek

Pokrój: Dorasta do 5-12 cm wysokości. Roślina nie wytwarza rozłogów, posiada natomiast wielogłowe kłącze. Nie posiada nadziemnej łodygi^[6].
Liście: Posiada wyłącznie liście odziomkowe^[6]. Blaszka liściowa jest żółtawozielona i ma owalny kształt. Mierzy 6–20 mm długości oraz 5–18 mm szerokości, jest ząbkowana na brzegu, ma sercowatą nasadę z dużą zatoką i ostry lub tępy wierzchołek^[6]^[7]. Ogonek liściowy jest nagi^[7]. Przylistki są silnie owłosione, frędzlowate^[6].
Kwiaty: Pojedyncze, wyrastają w kątach liści odziomkowych, wonne^[6]^[7]. Mają działki kielicha o lancetowatym kształcie i dorastające do 2–3 mm długości^[7]. Płatki są odwrotnie jajowate i mają jasnofioletową, liliową lub białozielonkawą barwę, dolny płatek jest wycięty, podługowato łyżeczkowaty, posiada obłą ostrogę o białawym kolorze^[6]^[7]. Na środku szypułki lub pod kwiatem, występują dwa podkwiatki^[6].
Owoce: Torebki mierzące 3-4 mm długości, o kulistym lub jajowatym kształcie, owłosione, osadzone na prostej, odgiętej w dół szypułce^[6]^[7].

Biologia i ekologia edytuj

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od marca do maja. Siedlisko: zarośla, suche lasy i obrzeża lasów^[6].

Zmienność edytuj

Tworzy mieszańce z fiołkiem białym, f. bławatkowym i f. wonnym^[6].
Istnieje podgatunek fiołek porfirowy (Viola collina ssp. porphyrea) – występuje w rezerwacie Kruczy Kamień w Górach Kruczych. Uznawany jest za endemita^[6], ale też za mieszańca międzygatunkowego (V. collina × V. odorata) Viola × porphyrea^[8].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-11-30] (ang.).
↑ ^a ^b Viola collina Besser. Plants of the World Online. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 588, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola collina. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-02-02]. (fr.).
↑ Viola iola × porphyrea R.Uechtr.. Plants of the World Online. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-11-30] (ang.).

[pow-3] Viola collina Besser. Plants of the World Online. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).

[4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].

[5] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 588, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[klucz-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[peb-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola collina. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-02-02]. (fr.).

[pow2-8] Viola iola × porphyrea R.Uechtr.. Plants of the World Online. [dostęp 2021-01-20]. (ang.).

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]

[8]