Góry Krucze

pasmo górskie w Polsce

Góry Krucze (cz.  Vraní hory, niem. Rabengebirge) – zachodnia część Gór Kamiennych, należących do Sudetów Środkowych. Od zachodu i północnego zachodu graniczą z Bramą Lubawską i Karkonoszami, od północnego wschodu z pasmem Czarnego Lasu, od wschodu z Kotliną Krzeszowską i Zaworami, od południa z czeską częścią Gór Stołowych (Broumovská vrchovina; Czesi Góry Krucze traktują jako jej część). Grzbietem południowej części Gór Kruczych biegnie granica polsko-czeska.

Góry Krucze
Ilustracja
Zimowa panorama południowej części Gór Kruczych – widok od zachodu
Megaregion

Pozaalpejska Europa Środkowa

Prowincja

Masyw Czeski

Podprowincja

Sudety z Przedgórzem Sudeckim

Makroregion

Sudety Środkowe

Mezoregion

Góry Kamienne

Mikroregion(y)

Góry Krucze

Widok na Długosza z drogi krajowej nr 5 – zjazd do Przedwojowa
Widok na Sępią Górę i Polską Górę z Bramy Lubawskiej

Pasmo ma przebieg północ-południe, co jest nietypowe dla Sudetów, a spowodowane jest ich budową geologiczną. Na północy rozpoczyna się Kościelną (513 m n.p.m.) w granicach administracyjnych miasta Kamiennej Góry a kończy się Jańskim Wierchem na południu.

Szczyty

edytuj
 
Královecký Špičák od strony Kralovca
Polska nazwa Czeska nazwa Niemiecka nazwa Wysokość
m n.p.m.
Anielska Góra Angenelii Berg, Angenelli-Berg 651
Bogoria Geislerberg 645
Bógdał Magdalenen Felse 747
Buczak Buchberg, Buchen Berg 587
Długa Góra Lange-Berg 635
Długosz Langerberg, Der Langer Berg 612
Drążona Höllen Berg 600
Głazica Stein Berg 798
Golicowa Kopa Gollkuppe 703
Gołota Gölte-Berg 762
Jański Wierch Janský vrch Johannesberg 697
Jaworowa Ulmerberg, Ulmen Berg 786
Kierz Die Kerze 662
Kobyla Góra Dlouhá straň Fleischerberg, Fleischer Berg 758
Końska Pferde Berg 813
Kościelna Kirchberg 513
Královecký Špičák Königshaner Spitzberg 881
Krucza Skała Rabenstein 681
Kurek Hahnberg 548
Leszczówka Hasenberg 680
Lipowiec Lindenberg, Linden Berg 605
Miejska Górka Kahleberg, Kahle Berg 650
Młynarz Mühl Berg 573
Mrowiniec Ameisen Hügel 817
Owcza Głowa Schafberg, Schaf Berg 753
Parkowa Krichberg 510
Pliszczyna Fleischer Berg 735
Płonina Palm Berg 626
Polska Góra Gotschenberg 792
Pośrednia Mittelberg 789
Pustelnia Einsiedelberg 683
Rudna Rothe Höhe 528
Sądowa Góra Gerichtsberg, Geriths-berg 538
Sępia Góra 740
Skowroniec Lechenberg 581
Skowrończa 707
Sołtysia Scholzenberg, Scholzen Berg 640
Starzec Der alte Berg 722
Szeroka Der breite Berg 842
Szubianka Galgenberg, Galgen Berg 513
Święta Góra Heiligerberg, Heiliger Berg 701
Świstak Pfeifferberg 678
Trzy Kawałki Die Drei Stücke 598
Wiązowa Ulmen Berg 800
Widok Aussicht 712
Wronie Wzgórze Krähen Hügel 551
Zajęcznik Hasen Berg 683
Zasieka Grenzberg, Grenz Berg 650
Kozlík Kuischenberg[1] 787
Mravenčí vrch Omsenberg[1] 836

Masyw Jańskiego Wierchu jest oddzielony od właściwych Gór Kruczych doliną Beczkowskiego Potoku (Bečkovský potok), dopływu Szkła, i wg czeskich geografów należy do pasma Jestřebí hory.

Doliny

edytuj

Najdłuższą doliną w Górach Kruczych jest Krucza Dolina (4,8 km), są również nieco krótsze:

Dlouhé údolí (2,1 km),

Krótki Dół (1,6 km),

Dolina Miłości (1,5 km.)

Długi Dół (1,2 km),

Przedni Dół (1,1 km)

Čerstova rokle (1 km)

Vodní údoli (0,7 km)

Budowa geologiczna

edytuj

Góry Krucze stanowią zachodnią część niecki śródsudeckiej. Zbudowane są z utworów czerwonego spągowca (dolnego permu), a ich zachodnie krańce i przedpole, również górnokarbońskich. Warstwy skalne zapadają generalnie ku wschodowi, ku centrum niecki i rozciągają się z południa na północ. Góry zbudowane są ze skał osadowych, głównie piaskowców, zlepieńców oraz wulkanicznychporfirów i ich tufów, które tworzą najwyższe wzniesienia.

Krajobraz

edytuj

Góry Krucze cechują strome zbocza i głęboko wcięte doliny potoków. Obniżenia wypreparowane są w mniej odpornych piaskowcach i tufach, natomiast wzniesienia zbudowane są ze zlepieńców lub porfirów. W wielu miejscach występują niewielkie skałki.

Roślinność

edytuj

Góry Krucze pokryte są w większości lasami świerkowymi. Miejscami występują kwaśne buczyny. W rezerwacie „Kruczy Kamień” występuje rzadki, być może endemiczny, fiołek porfirowy.

 
 
Betlejem – pawilon na wodzie

Miejscowości

edytuj
Po polskiej stronie

Betlejem, Błażejów, Błażkowa, Janiszów, Kamienna Góra, Lipienica, Lubawka, Okrzeszyn, Przedwojów, Uniemyśl

Po czeskiej stronie

Bečkov, Bernartice, Královec

Atrakcje turystyczne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b ÚAZK – Toposekce 3. vojenské mapování [online], archivnimapy.cuzk.cz [dostęp 2017-01-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].

Bibliografia

edytuj
  • Góry Kamienne, T. 9, pod red. Marka Staffy; Wydawnictwo I-BIS, Wrocław, 199