Frederic Rzewski
Frederic Anthony Rzewski (ur. 13 kwietnia 1938 w Westfield, Massachusetts[1][2], zm. 26 czerwca 2021[3]) – amerykański kompozytor, pianista i pedagog, jedna z czołowych postaci awangardy amerykańskiej lat 60. XX wieku.
| |
| Imię i nazwisko |
Frederic Anthony Rzewski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
13 kwietnia 1938 |
| Pochodzenie | |
| Data śmierci |
26 czerwca 2021 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Życiorys
edytujWykształcenie muzyczne zdobywał na Uniwersytecie Harvarda w latach 1954–1958 (m.in. kontrapunkt u R. Thompsona i orkiestrację u W. Pistona) oraz na Uniwersytecie w Princeton w latach 1958–1960 (kompozycja u R. Sessionsa i M. Babbitta). Dzięki stypendium Fulbrighta kontynuował studia w Europie: w 1960–1961 u Dallapiccoli we Florencji; w 1963–1965 u E. Cartera w Berlinie[1][2].
Działał także jako pianista, wykonywał głównie muzykę awangardową. Był pierwszym wykonawcą Klavierstück X Stockhausena (1962). Wykładał na Kursach Nowej Muzyki w Kolonii (1963, 1964, 1970). W 1966, wraz z Allanem Curranem i Richardem Teitelbaumem, założył w Rzymie grupę Musica Elettronica Viva (MEV), która wykonywała jego utwory multimedialne i improwizacyjne[1][2].
W 1971 wrócił do Nowego Jorku. W 1977 został profesorem kompozycji w Królewskim Konserwatorium w Liège. Wykładał również na uniwersytetach Yale’a, w Cincinnati, Buffalo, San Diego, w konserwatoriach w Hadze i Hochschule der Künste w Berlinie[1][2].
Twórczość
edytujJego twórczość należy do II awangardy europejskiej, którą cechuje radykalizm estetyczny, przełamywanie tradycyjnych konwencji dzieła muzycznego i dążność do poszerzenia środków wykonawczych. Jego liczne kompozycje noszą lewicujące akcenty polityczno-społeczne. Szczególnie mocno akcentował swoje poglądy po obaleniu w Chile rządu Salvadore Allende (np. wariacje fortepianowe The People United will never be Defeated oparte na temacie chilijskiej pieśni rewolucyjnej El pueblo unido jamás será vencido! Sergio Ortegi)[1][2].
Szczególne miejsce w dorobku Rzewskiego zajmują utwory multimedialne z udziałem środków elektroakustycznych. Włączał on również do swej twórczości elementy improwizacji, happeningu, muzyki popularnej i awangardowego jazzu[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Zbigniew Skowron, Rzewski Frederic, [w:] Elżbieta Dziębowska (red.), Encyklopedia muzyczna PWM, wyd. I, t. 8 Pe–R część biograficzna, Kraków: PWM, 2004, s. 536-537, ISBN 83-224-0837-4.
- ↑ a b c d e Edward Murray, Rzewski, Frederic (Anthony), Oxford Music Online. Grove Music Online, 20 stycznia 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.24218, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-25] (ang.).
- ↑ The American composer and pianist Frederic Rzewski has died [online], Gramophone, 26 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-26] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Skowron, Nowa muzyka amerykańska, Kraków: Musica Iagellonica, 2011, ISBN 978-83-7099-180-7.
Linki zewnętrzne
edytuj- Frederic Rzewski w bazie AllMusic (ang.)
- Dyskografia Frederica Rzewskiego w bazie MusicBrainz (ang.)
- Frederic Rzewski w bazie Discogs.com (ang.)
- Frederic Rzewski w bazie IMDb (ang.)