Georges Bizet

francuski kompozytor

Georges Bizet (wym. [ʒɔʁʒ bizɛ]), właśc. Alexandre-César-Léopold Bizet (ur. 25 października 1838 w Paryżu, zm. 3 czerwca 1875 w Bougival) – francuski kompozytor, piszący przede wszystkim opery.

Georges Bizet
Ilustracja
Imię i nazwisko

Alexandre-César-Léopold Bizet

Data i miejsce urodzenia

25 października 1838
Paryż

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 1875
Bougival

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

muzyka klasyczna (głównie opera)

Ważne dzieła
podpis
Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Nagrody

Prix de Rome (1857)

Życiorys edytuj

Chociaż rodzice nadali mu imiona Alexandre-César-Léopold to przez całe życie znany był pod imieniem Georges, zapisanym w rejestrze parafialnym. Oboje rodzice artysty byli związani z muzyką – ojciec Adolphe uczył śpiewu, a matka Aimée była pianistką.

Edukację muzyczną rozpoczął w domu rodzinnym. W 1848 przed 10 urodzinami Bizet został przyjęty do paryskiego konserwatorium, gdzie uczył się gry na fortepianie i organach oraz kompozycji (u Jacques’a Fromentala Halévy’ego), przez jakiś czas również harmonii u Charles’a Gounoda. Jeszcze w trakcie studiów napisał m.in. grywaną do dziś I Symfonię C-dur. Pierwszym sukcesem Bizeta okazała się jednoaktowa opera Doktor Miracle (Le docteur Miracle) z librettem Leona Battu i Ludovica Halévy’ego, Opera ta otrzymała nagrodę osobiście ufundowaną przez Jacques’a Offenbacha i została po raz pierwszy wystawiona 9 kwietnia 1857 w jego teatrze Bouffes-Parisiens[1]. W 1857 zdobył Prix de Rome za kantatę Chlodwig i Klotylda. Nagrodą był pobyt na stypendium we Włoszech, gdzie przebywał w latach 1858–1860. Następne opery Bizeta (Poławiacze pereł, Piękne dziewczę z Perth, Djamileh) zostały chłodno przyjęte. Sukcesem okazała się dopiero suita symfoniczna Arlezjanka, która pierwotnie powstała jako muzyka do sztuki Alphonse’a Daudeta. Również najwybitniejsze dzieło Bizeta – opera Carmen spotkało się z niezrozumieniem i niechęcią do tego stopnia, że niektórzy biografowie doszukują się w tym przyczyny załamania nerwowego i przedwczesnej śmierci kompozytora, jednakże teoria ta nie ma udokumentowanego potwierdzenia. Utwory Bizeta zostały docenione dopiero po jego śmierci. Pochowany został na Cmentarzu Père-Lachaise, pomnik nagrobny zaprojektował Charles Garnier.

Odznaczony Legią Honorową (1875)[2].

Ważniejsze utwory edytuj

Opery i operetki
  • Doktor Miracle (Le docteur Miracle) – libretto: Leon Battu i Ludovic Halévy, napisana w roku 1856, premiera: Paryż, Bouffes-Parisiens, 9 kwietnia 1857. Za tę jednoaktową operę otrzymał nagrodę ufundowaną przez Jacques’a Offenbacha
  • Don Procopio – napisana ok. 1859, libretto: C. Cambiaggio, premiera: Monte Carlo 10 marca 1906
  • La guzla de l’émir (Gęśla emira) – opera komiczna, napisana ok. 1862, libretto: J. Barbier i M. Carré, nie zachowała się
  • Iwan IV – pisana w latach 1862-1866, niedokończona, zachowana tylko we fragmentach
  • Poławiacze pereł (Les Pêcheurs de perles) – napisana w 1863, libretto: E. Cormon i M. Carré, premiera: Paryż, Théâtre Lyrique, 30 września 1863
  • Piękne dziewczę z Perth (La jolie fille de Perth) – opera napisana w 1866, libretto: J.-H. Vernoy de Saint-Georges i J. Adenis, premiera: Paryż, Théâtre Lyrique, 26 grudnia 1867
  • Djamileh – opera komiczna, premiera: Paryż, Opéra-Comique, 22 maja 1872
  • Carmen – opera w 4 aktach, premiera: Paryż, Opéra-Comique, 3 marca 1875
Muzyka symfoniczna
  • I symfonia C-dur (1855)
  • Suita orkiestrowa Roma (1866-1868)
  • Suita Arlezjanka (ułożona z muzyki Bizeta do sztuki teatralnej Arlezjanka, 1872)
  • Oda symfoniczna Vasco da Gama
  • Suita z opery Carmen
  • Uwertura Patrie
  • Petite suite d’orchestre (zinstrumentowane fragmenty Jeux d’enfants)
Utwory fortepianowe
  • Jeux d’enfants, op. 22 na 4 ręce (1872)
  • Scherzo i marsz żałobny f-moll

Przypisy edytuj

  1. Charles Osborne, The Opera Lover's Companion Paperback, Yale University Press, 2007, ISBN 978-0-300-12373-9
  2. Alexandre César Léopold Bizet (LH/246/35). Archives nationales. Site de Paris (www2.culture.gouv.fr)

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj