Geroncolabis – wymarły rodzaj owadów z rzędu skorków i podrzędu Neodermaptera, obejmujący dwa znane gatunki.

Geroncolabis
Engel et Chatzimanolis, 2010
Okres istnienia: eocenoligocen
56/23.03
56/23.03
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Infragromada

nowoskrzydłe

Rząd

skorki

Podrząd

Neodermaptera

Rodzaj

Geroncolabis

Typ nomenklatoryczny

Labidura tertiaria Scudder, 1876

Pierwszy zaliczany obecnie do tego rodzaju gatunek opisany został w 1876 roku przez Samuela Hubbarda Scuddera jako Labidura tertiaria[1][2]. W 1890 ten sam autor opisał drugi z gatunków, jednocześnie umieszczając oba w nowym rodzaju Labiduromma. Obu opisów dokonano na podstawie skamieniałości znalezionych w Florissant w Kolorado (Stany Zjednoczone) i pochodzących z przełomu eocenu i oligocenu[1][3]. W 2010 roku Stylianos Chatzimanolis i Michael Engel dokonali rewizji rodzaju Labiduromma, wydzielając te gatunki do rodzaju Geroncolabis. Nazwa rodzajowa jest połączeniem greckich słów geras („wiekowy”), onkos („zakrzywiony”) i labis („szczypce”)[4]. Do zaliczanych doń gatunków należą[4][2]:

  • Geroncolabis commixtum (Scudder, 1890)
  • Geroncolabis tertiaria (Scudder, 1876)

Owady te miały przedplecze o szerokości równej lub nieco większej od długości i mniejszej do nieco większej od szerokości głowy. Pokrywy (tegminy) były mniej więcej dwukrotnie dłuższe niż szerokie, o stosunkowo prostych krawędziach bocznych i tylnych. Wydłużony odwłok miał boki równoległe. Wymiary ostatniego z jego tergitów były większe niż tergitu przedostatniego. Duże i szerokie pygidium miało kształt trójkąta o tępym wierzchołku. Przekształcone w szczypce przysadki odwłokowe miały długość około ⅓ długości odwłoka. Ich ramiona były symetryczne, niepiłkowane i bezzębne, miały szerokie i prawie stykające się nasadach, a dalej silnie się zwężały ku stosunkowo wąsko spiczastym wierzchołkom, przy czym wewnętrzne krawędzie ramion były dość proste[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b Samuel Hubbard Scudder. Fossil Orthoptera from the Rocky Mountain tertiaries. „Bulletin of the United States Geological and Geographical Surveys of the Territories, Second Series”. 1 (6), s. 447–449, 1876. 
  2. a b Heidi Hopkins, Michael D. Maehr, Fabian Haas, Lesley S. Deem: genus †Geroncolabis Engel & Chatzimanolis, 2010. [w:] Dermaptera Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2019-01-10].
  3. Samuel Hubbard Scudder. The Tertiary insects of North America. „Report of the United State Geological Survey of the Territories”. 13 (1–734), 1890. 
  4. a b c Stylianos Chatzimanolis, Michael S. Engel. Geroncolabis Scudder: A Genus of Tertiary Earwigs, Not Rove Beetles, and the Classification of Florissant Fossil Dermaptera (Insecta). „Annales Zoologici”. 60 (1), s. 101-108, 2010. DOI: 10.3161/000345410X499588.