Wikipedia

Grabocin

Grabocin – dawna wieś, część miasta (na prawach powiatu) Dąbrowa Górnicza, w województwie śląskim. Stanowi osiedle w granicach dzielnicy Strzemieszyce Wielkie, a zarazem najdalej na południe wysuniętą część miasta. Do 1954 samodzielna wieś.

Grabocin
dawna wieś na terenie Dąbrowy Górniczej
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

Dąbrowa Górnicza

Miasto

Dąbrowa Górnicza

W granicach Dąbrowy Górniczej

27 maja 1975[1]

Położenie na mapie Dąbrowy Górniczej
Mapa konturowa Dąbrowy Górniczej, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Grabocin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Grabocin”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Grabocin”
Ziemia50°17′52″N 19°15′33″E/50,297778 19,259167

Grabocin stanowi południową część dzielnicy Strzemieszyce Wielkie, położoną w widłach ulic Sosnowieckiej i Rzecznej, łącznie z ich przecznicami (m.in. ulice Polna, Roztoki, Kozłowskiego, Sezamkowa, Bursztynowa), na północ od rzeki Bobrek[2]. Do Grabocina należą także zabudowania na południowym brzegu Bobrka, wzdłuż północnej strony ulicy Wąskiej[3], choć tereny te są morfologicznie i historycznie związane z sosnowieckimi Ostrowami Górniczymi. Natomiast mniejszy obszar Grabocina znajduje się od 1953 roku w granicach Sosnowca (ulice Kościuszkowców, Wopistów), jako część dzielnicy Kazimierz. Granicę między dąbrowskim a sosnowieckim Grabocinem sztucznie wyznacza ulica Sztygarska.

W Grabocinie urodził się 28 grudnia 1927 Edward Babiuch – polityk, ekonomista, premier rządu PRL.

Historia edytuj

Grabocin to dawna kolonia Strzemieszyc Wielkich. W latach 1867–1941 Grabocin należał do gminy Olkusko-Siewierskiej w powiecie będzińskim[4]. W II RP przynależał do woj. kieleckiego. 31 października gminę Olkusko-Siewierską podzielono na osiem gromad. Grabocin wszedł w skład gromady Strzemieszyce Wielkie jako jedna z jej siedmiu składowych[5].

Podczas II wojny światowej włączone do III Rzeszy[6]. Gromada Strzemieszyce Wielkie weszła w skład nowej gminy Strzemieszyce[7].

Po wojnie Grabocin wraz z całym powiatem będzińskim włączono do województwa śląskiego[8]. Władze polskie utrzymały utworzoną przez hitlerowców gminę Strzemieszyce, która od 1 grudnia 1945 była podzielona na 9 gromad w tym dwie nowe – Grabocin i Kazimierz[9]. Gromada Grabocin składała się z trzech jednostek: wsi Grabocin, kolonii Ciernice i kolonii Czarnemorze[10]. Wkrótce przywrócono gminie Strzemieszyce przedwojenną nazwę Olkusko-Siewierska, mimo że nie obejmowała ona już Gołonogu i Ząbkowic (stanowiły odrębne gminy).

1 stycznia 1950 gminę Olkusko-Siewierską podzielono na dwie: Kazimierz i Strzemieszyce Wielkie; Grabocin wszedł w skład tej drugiej wraz z gromadami Strzemieszyce Wielkie, Strzemieszyce Małe i Strzemieszyce Folwark[11][12]. 1 stycznia 1953 z gminy Strzemieszyce Wielkie wyłączono część gromady Grabocin, włączając ją do gminy Kazimierz; w ten sposób powstał późniejszy sosnowiecki Grabocin[13].

W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, ustanowiono nową gromadę Strzemieszyce Wielkie, w skład której weszły Grabocin, Strzemieszyce Folwark i Strzemieszyce Wielkie[14]. Gromadę Strzemieszyce Wielkie zniesiono już po pięciu tygodniach, 13 listopada 1954, w związku z nadaniem jej statusu miasta, przez co Grabocin stał się obszarem miejskim i zarazem integralną częścią Strzemieszyc Wielkich[15].

27 maja 1975 Strzemieszyce Wielkie, wraz z Grabocinem, stały się częścią Dąbrowy Górniczej[16].

Przypisy edytuj

  1. ↑ (1954–1975 w granicach Strzemieszyc Wielkich
  2. ↑ Grabocin w Mapach WIG
  3. ↑ Grabocin w Geoportalu 360
  4. ↑ Baza archiw. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  5. ↑ Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  6. ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  7. ↑ Amtsbezirk Strzemieszyce
  8. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 8, poz. 38
  9. ↑ Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 470)
  10. ↑ Śląski Dziennik Wojewódzki, 1949, nr 11, poz. 178
  11. ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  12. ↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
  13. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 41, poz. 282
  14. ↑ Uchwała Nr 14/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu będzińskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  15. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 254
  16. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Grabocin&oldid=71425640”