Grywałd
Grywałd – wieś w Polsce. położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Krościenko nad Dunajcem, w której jest siedzibą sołectwa Grywałd. Miejscowość ta występuje w dokumentach po raz pierwszy w roku 1330 jako Grünewald, czyli Zielony Las.
| wieś | |
 Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1867[1] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-450[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KNT |
| SIMC |
0436536 |
Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°26′45″N 20°22′14″E/49,445833 20,370556
| |
Wieś królewska, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty czorsztyńskiej[3]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grywałd. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim.
Znajduje się na stokach Lubania w Gorcach.
Główną atrakcją miejscowości jest XV-wieczny gotycki kościół drewniany pw. św. Marcina. Legenda mówi, że na miejscu dzisiejszej świątyni znajdować się miała pogańska gontyna. Miejscowość znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
W miejscowości urodził się Michał Marczak, historyk, bibliotekarz-archiwista, etnograf, pedagog i publicysta, związany przez wiele lat ze zbiorami Tarnowskich na zamku w Dzikowie.
Integralne części wsiEdytuj
| części wsi | Dziadowe Kąty, Gielniarz, Koci Zamek, Lubańskie, Ogrodziska, Piekiełko, Podłazie, Podtylka, Przylaski, Stronie, Wybraństwo, Wymyśle, Zaglinik |
Kościół pw. św. MarcinaEdytuj
Kościół wzniesiono w II poł. XV wieku na miejscu wcześniejszej świątyni. Podanie głosi, że jeszcze wcześniej w tym właśnie miejscu znajdowała się pogańska gontyna. Przed 1618 rokiem kościół znacznie przebudowano. Zmiany dotyczyły głównie konstrukcji dachu i stropów. W tym okresie dostawiono również wieżę, a wnętrze pokryto polichromią. Na początku XX wieku planowano powiększyć prezbiterium i dobudować boczne kaplice, ale planów tych nie zrealizowano.
Zabytkowy kościół św. Marcina
.jpg)
.jpg)
PrzypisyEdytuj
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 344 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 97.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Grywałd, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 886.
- Grywałd, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 542.