FS Lublin

Samochód osobowo-dostawczy segmentu D
(Przekierowano z Honker Cargo)

FS Lublinsamochód osobowo-dostawczy klasy średniej produkowany przez polskie przedsiębiorstwo FS w latach 1993 – 1998, pod południowokoreańską marką Daewoo jako Daewoo Lublin w latach 1998 – 2001, przez polskie przedsiębiorstwo Andoria jako Andoria Lublin w latach 2001 – 2003, pod brytyjsko-rosyjską marką Intrall jako Intrall Lublin w latach 2003 – 2007, pod polską marką DZT jako DZT Pasagon w latach 2011 – 2012 oraz pod polską marką Honker jako Honker Van w latach 2012 – 2013.

FS Lublin
Daewoo Lublin
Andoria Lublin
Intrall Lublin
DZT Pasagon
Honker Cargo/Van
Ilustracja
Daewoo Lublin 3 skrzyniowy
Inne nazwy

Daewoo Lublin II
Daewoo Lublin 3
Intrall L3

Producent

FS
Daewoo
Andoria-Mot
Intrall
DZT/Honker
Avia
BiełAZ
Unison

Zaprezentowany

Październik 1993

Okres produkcji

1993 – 2007
2011 – 2013

Miejsce produkcji

Polska Lublin
Czechy Praga
Białoruś Obczak
Rumunia Krajowa

Poprzednik

FSC Żuk

Następca

Intrall Lubo[a]

Dane techniczne
Segment

dostawczy segmentu D

Typy nadwozia

6-drzwiowy furgon
6-drzwiowy van
2-drzwiowy pickup
6-drzwiowy minibus
2-drzwiowe podwozie

Silniki

Diesla:
2,4 l Andoria 4C90
2,4 l Andoria 4CT90
2,4 l Andoria 4CTi90
2,6 l Andoria ADCR
2,8 l Iveco 8140.43S
Benzynowe:
2,0 l GM MPFI
2,2 l GM C22 NED

Skrzynia biegów

4–biegowa manualna
5–biegowa manualna

Napęd

tylny

Długość

4770 mm (towos)
4870 mm (skrzyniowy)

Szerokość

2260 mm

Wysokość

2320 mm (towos)
2250 mm (skrzyniowy)

Rozstaw osi

2900, 3433, 3750 mm

Masa własna

2900–3490 kg[1]

Zbiornik paliwa

85 l

Liczba miejsc

3–15

Ładowność

990–1560 kg

Dane dodatkowe
Konkurencja

Ford Transit
GAZ Gazela
Iveco Daily
LDV Convoy
Mercedes-Benz MB100
Renault Master

Historia i opis pojazdu edytuj

 
FS Lublin 3392 – jeden z pierwszych Lublinów, z nadwoziem furgon z laminatu
 
Daewoo Lublin II jako samochód pożarniczy
 
Daewoo Lublin 3 – tył pojazdu
 
Andoria Lublin 3 w wersji skrzyniowej
 
Intrall Lublin 3Mi
 
Intrall Lublin 3Mi – tył pojazdu

Protoplaści edytuj

Pod koniec lat 70. i przez całe lata 80. w lubelskiej fabryce, a także we współpracy z ZSD w Nysie powstawały zunifikowane ze sobą prototypy samochodów dostawczych, które charakteryzowały się dość nowoczesną na ówczesne czasy sylwetką i bardzo dużym podobieństwem do seryjnie produkowanego później Lublina. Prace miały na celu stworzyć następcę dla przestarzałego już Żuka oraz Nysy. Efektem prac były m.in. prototypy Lublin 25 i 35 oraz Nysa 321, 25 oraz 325 (w tym egzemplarz z napędem na cztery koła)[2]. Z nieznanych powodów produkcji pojazdów nie uruchomiono. Prawdopodobnie wprowadzenie pojazdów do produkcji wstrzymane było ze względów politycznych[potrzebny przypis]. W 1974 roku w fabryce Andoria z Andrychowa rozpoczęto konstruowanie zupełnie nowego silnika wysokoprężnego polskiej konstrukcji. W 1976 i 1979 roku silnik ten testowano w brytyjskim instytucie badawczym Ricardo. Z uwagi na brak możliwości rozpoczęcia seryjnej produkcji pojazdu, silnik pozostał w fazie prototypu[3]

FS Lublin edytuj

15 października 1993 roku rozpoczęto rozruch linii produkcyjnych skonstruowanego w fabryce modelu Lublin 33 z silnikiem 4C90 o mocy 70 KM, który z czasem zastąpił Żuka. Początkowo do produkcji wprowadzono jedynie podwozie z różnymi rodzajami zabudowy (skrzynia ładunkowa, kontener, nadwozie typu furgon z laminatu). Od 1996 roku dostępne były również turbodoładowane silniki 4CT90 o mocy podwyższonej do 90 KM oraz benzynowy 2,0 MPFI o mocy 105 KM (wyprodukowano małą liczbę aut z tym silnikiem) koncernu General Motors. Integralny furgon pojawił się w produkcji we wrześniu 1996 roku a rok później jego wersja z podwyższonym dachem[4].

Daewoo Lublin edytuj

W 1997 roku rozpoczęto produkcję znacznie zmodernizowanego Lublina II. W aucie tym zastosowano nową skrzynię biegów, wspomaganie układu kierowniczego, inną atrapę wlotu powietrza, nową deskę rozdzielczą (wzorowaną w oparciu o deskę rozdzielczą Polonezów z serii Plus), oraz wiele innych mniejszych zmian. Pod koniec roku do oferty dołączyła wersja o dopuszczalnej masie całkowitej 3,5 t oraz z silnikiem benzynowym 2,2 C22 NED o mocy 117 KM, australijskiego przedsiębiorstwa Holden należącego do koncernu GM.

Od 1996 do 2001 roku montaż Lublinów odbywał się w rumuńskich zakładach Daewoo Automobile Romania w Krajowej[5]. Natomiast od 1997 roku do 1999 r. montaż Lublinów odbywał się w czeskiej fabryce Avia[6].

W 1999 roku do sprzedaży wszedł zmodernizowany Lublin 3. W nadwoziu dokonano niewielkich zmian, pojawiły się nowe lampy kierunkowskazów i świateł postojowych zamontowane w narożnikach nadwozia. Poprawiono zabezpieczenie antykorozyjne, pojawiła się nowa skrzynia biegów firmy Kia (z FPS Tczew w opcji) oraz nowy wał napędowy.

Andoria i Intrall edytuj

Po ogłoszeniu upadłości fabryki jesienią 2001 roku przejęła ją fabryka silników Andoria z Andrychowa, wiosną 2002 roku wznowiono produkcję Lublinów, pod koniec 2003 roku prawa do produkcji przejęła spółka Intrall Polska, uruchamiając ponownie produkcję z początkiem 2004 r. W 2005 roku wprowadzono zmodernizowanego Lublina 3Mi. Nowy model otrzymał zmieniona atrapę wlotu powietrza z okrągłymi lampami, w wersji furgon pojawiły się nowe tylne lampy kierunkowskazów i świateł stop, które zostały rozmieszczone podobnie jak w Żuku. Do oferty dołączył również silnik 2,8 l Iveco 8140.43S o mocy 125 KM[7]. W 2006 roku silnik 4CT90 zastąpiony został jednostką 4CTi90 wyposażony w intercooler i o mocy podwyższonej do 102 KM. W grudniu 2007 roku produkcja została wstrzymana ze względu na upadłość Intralla. Od 2004 roku odbywał się montaż Lublinów 3Mi w systemie SKD w zakładach Unison we wsi Obczak pod Mińskiem[8]. Przez krótki okres Lublin 3Mi oferowany był również w Niemczech pod nazwą Intrall L3.

W maju 2009 roku[9] spółka DZT Tymińscy zakupiła od syndyka masy upadłościowej Daewoo Motor Polska, prawa do produkcji samochodów Honker i Lublin oraz niezbędne do produkcji samochodów oddziały dawnych zakładów DMP.

DZT Pasagon edytuj

 
FS Lublin 33 w Czechach
 
Daewoo Lublin II w Syrii
 
Intrall Lublin 3 na Białorusi
 
Daewoo Lublin 3 w wersji pożarniczej

Oprócz prac nad wdrożeniem do produkcji samochodu terenowego Honker, przystąpiono do modernizacji modelu Intrall Lublin. Rezultatem tych działań był samochód DZT Pasagon, w którym wprowadzono zmiany mające na celu dostosowanie pojazdu do nowych norm technicznych oraz odświeżenie stylizacji nadwozia w stosunku do poprzednika. Powiększono komorę silnika oraz całkowicie zmieniono przednią cześć nadwozia. Pasagon po raz pierwszy przedstawiony został w sierpniu 2010 roku[10] podczas V Międzynarodowych Siemiatyckich Targów Pogranicza, jednak oficjalna prezentacja nastąpiła 16 września 2010 roku[11], na terenie zakładu produkcyjnego. Produkcję seryjną rozpoczęto 3 stycznia 2011 roku[12]. Według informacji serwisu moto.pl w okresie od stycznia do sierpnia 2012 r. sprzedano 23 egzemplarze Pasagona, w tym jeden klientowi indywidualnemu[13].

Do napędu pojazdu zastosowano wyposażony we wtrysk Common rail, 4-cylindrowy, rzędowy silnik wysokoprężny typu Andoria ADCR o pojemności skokowej 2636 cm³, mocy 85 kW (115 KM) i maksymalnym momencie obrotowym 250 Nm. Początkowo silnik spełniał normę czystości spalin Euro 4, a od maja 2011 roku również Euro 5[14]. Jednostka napędowa zblokowana została z 5-biegową manualną skrzynią biegów, poprzez którą napęd przekazywany był na tylne koła. Zawieszenie pojazdu stanowiła sztywna belka przednia oraz tylny most napędowy, które oparte były na podłużnych resorach piórowych oraz amortyzatorach hydraulicznych. Honker Cargo w stosunku do modelu Lublin 3Mi oferowany był jedynie w odmianach z dłuższą ramą i rozstawie osi wynoszącym 3433 mm.

Koniec produkcji edytuj

We wrześniu 2012 roku po raz ostatni zmieniono nazwę pojazdu z DZT Pasagon na Honker Van, potem na Honker Cargo[15]. Rok później, w 2013 roku produkcja samochodu osobowo-dostawczego po 20 latach i wielu nazwach oraz zmieniających się przedsiębiorstwach, została ostatecznie zakończona bez następcy. 3 lata później ostatnie przedsiębiorstwo, które zajmowało się produkcją samochodu pod marką Honker, Fabryka Samochodów Honker, ogłosiło upadłość[16].

Dane techniczne edytuj

Wersja Silnik: Producent: Średnica × skok tłoka: St. sprężania: Moc maksymalna: Maks. moment obrotowy 0-100 km/h: V-max:
Silniki wysokoprężne:
2,4 4C90[17] R4 2,4 l (2417 cm³), OHC Andoria 90,00 mm × 95,00 mm 20,6 70 KM (51,5 kW) przy 4200 obr./min 146 N•m przy 2500 obr./min b.d. 104 km/h
2,4 4CT90[17] R4 2,4 l (2417 cm³), OHC Andoria 90,00 mm × 95,00 mm 20,6 90 KM (66 kW) przy 4100 obr./min 195 N•m przy 2500 obr./min b.d. 120 km/h
2,4 4CTi90[17] R4 2,4 l (2417 cm³), OHC Andoria 90,00 mm × 95,00 mm 20,6 102 KM (75 kW) przy 4100 obr./min 230 N•m przy 2500 obr./min b.d. 126 km/h
2,6 ADCR[18] R4 2,6 l (2636 cm³), OHC Andoria 94,00 mm × 95,00 mm 17:1 115 KM (85 kW) przy 3700 obr./min 250 N•m przy 2400 obr./min b.d. b.d.
2,8 8140.43S[7] R4 2,8 l (2798 cm³) Iveco b.d. b.d. 125 KM (92 kW) przy 3800 obr./min 290 N•m przy 1800 obr./min b.d. 140 km/h
Silniki benzynowe:
2,0 MPFI R4 2,0 l (1998 cm³) GM b.d. b.d. 105 KM (77 kW) przy 5000 obr./min 165 N•m przy 3000 obr./min b.d. b.d.
2,2  C22NED R4 2,2 l (2197 cm³) GM b.d. b.d. 117 KM (85 kW) przy 4800 obr./min 178 N•m przy 2800 obr./min b.d. b.d.

Przypisy edytuj

  1. Dopuszczalna masa całkowita
  2. Nysa czy Lublin?. [w:] oldtimery.com [on-line]. [dostęp 2015-10-31]. (pol.).
  3. Historia lubelskiej fabryki samochodów. [w:] lubus.info [on-line]. [dostęp 2016-08-20]. (pol.).
  4. Lublin. [w:] polskie-auta.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-31]. (pol.).
  5. Daewoo Lublin. [w:] daewooauto.ro [on-line]. [dostęp 2018-05-07]. (rum.).
  6. Od skrzydeł do samochodów. [w:] trucks.com.pl - Tadeusz Meszko [on-line]. [dostęp 2015-10-25]. (pol.).
  7. a b Z sercem do roboty. [w:] truck.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-25]. (pol.).
  8. Lubliny jadą za Bug. [w:] dziennikwschodni.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-25]. (pol.).
  9. Honker wstępnie sprzedany. Dziennik Wschodni, 25 maja 2009. [dostęp 2011-08-19].
  10. Minister zareklamował, a potem się zawstydził. TVN 24, 24 września 2010. [dostęp 2011-08-19].
  11. Pasagon. Nowe polskie auto. Interia, 16 września 2011. [dostęp 2011-08-19].
  12. Ruszyła produkcja dostawczego Pasagona. Onet, 3 stycznia 2011. [dostęp 2011-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 września 2011)].
  13. Pasagon i Grand Tiger. Jak się sprzedają nasze auta?. gazeta.pl, 3 października 2012. [zarchiwizowane z tego adresu (8 grudnia 2017)].
  14. Silniki ADCR Euro 5. Samar, 17 maja 2011. [dostęp 2011-08-19].
  15. Opis modelu na stronie producenta
  16. Smutny koniec Honkera. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
  17. a b c Lublin II - Dane techniczne. [w:] mokopol.com.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-25]. (pol.).
  18. Koniec polskiego diesla – Andoria 4C90 odchodzi. [w:] Brykacz.com.pl [on-line]. [dostęp 2019-11-20]. (pol.).

Uwagi edytuj

  1. Intrall Lubo był samochodem prototypowym, który ostatecznie nie został wprowadzony do produkcji seryjnej.

Linki zewnętrzne edytuj