Grand Hotel w Krakowie
Grand Hotel Kraków – zabytkowy hotel w Krakowie, położony na rogu ulic: Sławkowskiej 5-7, św. Tomasza 12-14 i św. Jana 8-10.
 nr rej. A-120 z 10 listopada 1965 (ul. Sławkowska 5)A-440 z 9 czerwca 1931 (ul. św. Jana 8) A-220 z 9 czerwca 1931 (ul. św. Jana 10)[1] | |
 Grand Hotel Kraków, widok od ulicy Sławkowskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Sławkowska 5-7 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
3 |
| Ważniejsze przebudowy |
1886 |
| Pierwszy właściciel |
Marcelina i Aleksander Czartoryscy |
| Kolejni właściciele |
Marceli Czartoryski, Eustachy Jaxa Chronowski |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
 50°03′49,17″N 19°56′15,86″E/50,063658 19,937739
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujStanisław Maj nabył pod koniec XVIII wieku kamienicę przy ul. Sławkowskiej 5/7 w Krakowie. Budynek odrestaurował, ozdobił bramę wjazdową kamiennym portalem, na parterze w oknach założył kraty, przebudował wnętrza, a z tyłu domu postawił stajnie[2]. Po śmierci Stanisława, kamienica znalazła się w rękach jego owdowiałej żony, Zuzanny Dembińskiej[3], a następnie, ponownie jako spadek, wszedł w posiadanie reszty rodziny Dembińskich[2].
Budynek ten został zakupiony przez ks. Aleksandra i Marcelinę Czartoryskich w drugiej połowie XIX w. z przeznaczeniem na ich miejską siedzibę. Przebudowy pałacu dla nowych właścicieli dokonał w 1875 architekt Maksymilian Nitsch. W gustownie i elegancko urządzonych wnętrzach zgromadzono dzieła sztuki i pamiątki historyczne związane z dziejami Polski i historią rodu Czartoryskich. Główna sala pałacu – tzw. marmurowa – została przeznaczona na potrzeby koncertowe. Ks. Marcelina dawała w niej koncerty fortepianowe dla zapraszanych w środy gości. Komnatę zdobił kominek, na którym stało marmurowe popiersie Fryderyka Chopina, a całość uzupełniały jedwabne kotary z wyhaftowaną "Pogonią" – herbem Czartoryskich. W wielkim salonie zawieszono natomiast portret ks. Adama Czartoryskiego autorstwa Delaroche'a, portret ks. Aleksandra Czartoryskiego malowany przez Henryka Rodakowskiego i portret ks. Marceliny Czartoryskiej pędzla Jana Matejki. W gabinecie pani domu znajdowały się dwa inne cenne płótna: "Śmierć ks. Adama Czartoryskiego" Le Roux i "Maciek Borkowic" Matejki. Rezydencja przy Sławkowskiej pozostawała we władaniu Czartoryskich przez 10 lat. W 1886 została przebudowana na reprezentacyjny "Grand Hotel"[4].
Hotel posiada 64 pokoje – 10 pokoi jednoosobowych, 45 dwuosobowych, 9 apartamentów w tym Apartament Marmurowy oraz Kominkowy; restauracja – Sala Lustrzana i Grand Signature, Cafe Bar.
W hotelu kręcono filmy: Długi weekend, Vinci. W tutejszej restauracji jako kelner pracował w młodości Henryk Worcell, który swoje wrażenia opisał w wydanej w 1936 powieści Zaklęte rewiry[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2020-10-07].
- ↑ a b Homola 2005 ↓, s. 17.
- ↑ Falniowska-Gradowska 1997 ↓, s. 98.
- ↑ Marek Żukow-Karczewski, Pałace Krakowa. Pałac starostów wolbromskich ("Grand Hotel"), "Echo Krakowa", 193 (13002) 1989.
- ↑ Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, tom II, PWN, Warszawa 1985, s. 661
Bibliografia
edytuj- Jan Sygański, Metryki kościoła maryackiego i katedry na Wawelu w Krakowie [pdf], Lwów: Towarzystwo Heraldyczne, 1912, s. 88.
- Irena Homola, Grand Hotel w Krakowie, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2005, s. 184, ISBN 83-7188-704-3, ISBN 978-83-7188-704-8.
- Alicja Falniowska-Gradowska, Testamenty szlachty krakowskiej XVII-XVIII w, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1997, ISBN 83-86077-84-0, ISBN 978-83-86077-84-7.