Hr.Ms. Fret (1910)

holenderski niszczyciel typu Fret

Hr.Ms. Fretholenderski niszczyciel z początku XX wieku, jedna z ośmiu zbudowanych jednostek typu Fret. Okręt został zwodowany 15 października 1910 roku w stoczni Koninklijke Maatschappij De Schelde w Vlissingen, a w skład Koninklijke Marine wszedł w 1911 roku. Jednostka została skreślona z listy floty w 1922 roku, służąc następnie jako okręt-cel aż do lat 30., kiedy została zezłomowana.

Hr.Ms. Fret
Ilustracja
Hr.Ms. „Fret” w 1912
Klasa

niszczyciel

Typ

Fret

Historia
Stocznia

Koninklijke Maatschappij De Schelde, Vlissingen

Położenie stępki

1909

Wodowanie

15 października 1910

 Koninklijke Marine
Wejście do służby

1911

Wycofanie ze służby

1922

Los okrętu

złomowany

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

normalna: 510 ton

Długość

70,4 metra

Szerokość

6,6 m

Zanurzenie

maksymalne: 2,8 m

Napęd
2 zespoły turbin parowych Krupp-Germania o łącznej mocy 8500 KM
4 kotły Yarrow, 2 śruby
Prędkość

30 węzłów

Zasięg

2360 Mm przy prędkości 8,5 węzła

Uzbrojenie
4 działa kal. 75 mm (4 x I)
4 km kal. 7,9 mm (4 x I)
Wyrzutnie torpedowe

2 × 450 mm (2 x I)

Załoga

83

Projekt i budowa edytuj

Niszczyciele typu Fret[a] były pierwszymi seryjnymi holenderskimi jednostkami tej klasy wyposażonymi w turbiny parowe[1]. Początkowo jednostki miały cztery krótkie kominy, jednak później przebudowano je w ten sposób, że wysokość kominów zmniejszała się schodkowo od pierwszego do czwartego komina[2].

Hr.Ms. „Fret” zbudowany został w stoczni Koninklijke Maatschappij De Schelde w Vlissingen (numer stoczniowy 135)[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1909 roku, a zwodowany został 15 października 1910 roku[1][3].

Dane taktyczno-techniczne edytuj

Okręt był niszczycielem o długości całkowitej 70,4 metra, szerokości 6,6 metra i maksymalnym zanurzeniu 2,8 metra (normalne wynosiło 2 metry)[1][2]. Wyporność normalna wynosiła 510 ton[2][4][b]. Siłownię okrętu stanowiły dwa zestawy turbin parowych Krupp-Germania o łącznej mocy 8500 KM, do których parę dostarczały cztery kotły Yarrow[1][2][c]. Prędkość maksymalna napędzanego dwoma śrubami okrętu wynosiła 30 węzłów[2][3]. Okręt zabierał zapas 120 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 2360 Mm przy prędkości 8,5 węzła (lub 670 Mm przy prędkości 20 węzłów)[1][5][d].

Na uzbrojenie artyleryjskie okrętu składały się cztery pojedyncze półautomatyczne działa kalibru 75 mm L/52 SA Nr 1 i cztery pojedyncze karabiny maszynowe kal. 7,9 mm L/80[1][2]. Broń torpedową stanowiły dwie pojedyncze wyrzutnie kal. 450 mm[1][3].

Załoga okrętu składała się z 83 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].

Służba edytuj

Okręt został przyjęty w skład Koninklijke Marine w 1911 roku[1]. Niszczyciel wraz z budowanym jednocześnie Hr.Ms. „Wolf” został wysłany do Holenderskich Indii Wschodnich, gdzie spędził cały okres służby[4][5]. Jednostkę wycofano ze składu floty w 1922 roku[5][6]. Po wycofaniu ze służby jednostka służyła jako okręt-cel aż do lat 30. XX wieku, po czy została zezłomowana[1]. Zdjęte z okrętu wyrzutnie torpedowe wykorzystano w budowanych na przełomie lat 30. i 40. w Surabai kutrach torpedowych typu TM[5].

Uwagi edytuj

  1. Zwane również typem Wolf, od pierwszej zwodowanej jednostki.
  2. Brassey 1915 ↓, s. 183 podaje, że wyporność okrętu wynosiła 480 ton.
  3. Brassey 1915 ↓, s. 183 podaje, że moc siłowni wynosiła 7500 KM.
  4. Brassey 1915 ↓, s. 183 podaje, że okręt zabierał zapas 80 ton węgla.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k Gogin 2014 ↓.
  2. a b c d e f g h Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 367.
  3. a b c Brassey 1915 ↓, s. 183.
  4. a b Moore 1990 ↓, s. 277.
  5. a b c d Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 368.
  6. Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 387.

Bibliografia edytuj

  • T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1915. London: William Cloves and Sons, 1915. (ang.).
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: FRET destroyers (1911–1914). Navypedia. [dostęp 2019-05-30]. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).