Języki samojedzkie

Języki samojedzkie, rzadziej nazywane także językami samodyjskimi – podrodzina językowa w obrębie rodziny uralskiej. Są też próby kwestionowania tej klasyfikacji, polegające na uznawaniu języków samojedzkich za osobną rodzinę w obrębie ligi uralo-ałtajskiej.

Problem zanikania języków samojedzkich – obszar zakreskowany to przybliżony zasięg występowania w XVII wieku, obszar jednolity to zasięg w XX wieku

Rozmieszczenie geograficzne języków rodziny uralskiej:

     języki fińskie

     języki ugryjskie

     języki samojedzkie

     język jukagirski

Języki samojedzkie występują w północnej Rosji (północno-wschodni skrawek Europy i północno-zachodnia Azja). Posługuje się nimi ok. 25–30 tys. ludzi, określanych jako Samojedzi lub Nieńcy. Obecnie w użyciu znajdują się 4 języki samojedzkie, są to:

• język nieniecki (juracki) (ok. 23–27 tys. mówiących)
• język nganasański (tawgi-samojedzki) (tawgijski) (ok. 500–1000 mówiących)
• język eniecki (jenisej-samojedzki) (mniej niż 300 mówiących)
• język selkupski (ostiak-samojedzki) (ok. 1,5–3 tys. mówiących)

Spośród kilku wymarłych najbardziej znanym był język kamasyjski (sajan-samojedzki).

Języki samojedzkie dzieli się na dwa zespoły: północnosamojedzki i południowosamojedzki. Spośród używanych obecnie języków samojedzkich wszystkie poza selkupskim (ostiak-samojedzkim) należą do zespołu północnego. Wymarłe języki samojedzkie należały do zespołu południowego.

Z samojedzkimi być może spokrewnione są języki jukagirskie.

Bibliografia

• NicoleN. Nau NicoleN., Języki w niebezpieczeństwie: księga wiedzy, NicoleN. Nau i inni red., wyd. 1, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 2016, DOI: 10.14746/9788394719845, ISBN 978-83-947198-4-5 .