Jan Krotoski (1895–1969)

polski lekarz i profesor

Jan Krotoski (ur. 17 października 1895 w Starym Gostyniu, zm. 22 listopada 1969 w Poznaniu) – profesor, pierwszy rektor Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Poznaniu, kierownik Zakładu Chirurgii Operacyjnej i Doświadczalnej Akademii Medycznej, kierownik Zakładu Traumatologii Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego.

Jan Krotoski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 października 1895
Stary Gostyń

Data i miejsce śmierci

22 listopada 1969
Poznań

profesor nauk medycznych
Specjalność: chirurgia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1931

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego w Poznaniu
Akademia Medyczna w Poznaniu

1 rektor WSWF
Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Warszawski Krzyż Powstańczy

Życiorys

edytuj

Urodził się w Starym Gostyniu, w rodzinie dra filozofii Kazimierza Krotoskiego i Tekli z Sobkowskich[1][2]. Ukończył w 1913 szkołę średnią w Nowym Targu. Studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i Uniwersytecie Poznańskim. Podczas I wojny światowej został wcielony do armii austriackiej. W latach 1918–1921 służył w Wojsku Polskim. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej w służbach sanitarnych. W 1921 został asystentem przy Katedrze Anatomii Opisowej i Topograficznej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego. Dyplom lekarski otrzymał w 1924 i rozpoczął pracę w Klinice Chirurgicznej Uniwersytetu Poznańskiego pod kierownictwem Antoniego Jurasza.

W 1931 habilitował się z chirurgii na wydziale lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego na podstawie rozprawy pt. Leczenie złotem gruźlicy kości i stawów. W 1938 otrzymał zadanie zorganizowania Zakładu Chirurgii Operacyjnej i Doświadczalnej Akademii Medycznej.

We wrześniu 1939 służył jako porucznik-lekarz chirurg Armii „Poznań”, brał udział w bitwie nad Bzurą. Po dostaniu się do niewoli niemieckiej pracował jako chirurg w szpitalach dla jeńców (Kutno, Łódź, Szpital Ujazdowski-Warszawa). W styczniu 1940 dostał się do Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie, gdzie od kwietnia 1940 pracował jako lekarz cywilny. Brał czynny udział w konspiracji i w tajnym nauczaniu, prowadził wykłady na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich. Brał udział w powstaniu warszawskim.

Po wojnie powrócił do Poznania by kontynuować organizację Zakładu Chirurgii. Rozpoczął pracę nad sztucznym sercem i sztucznymi płucami.

Po utworzeniu w 1950 Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Poznaniu został jej pierwszym rektorem.

Był członkiem Towarzystwa Chirurgów Polskich, Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów-Urologów, Niemieckiego Towarzystwa dla Schorzeń Trawienia i Przemiany Materii.

W 1965 przeszedł na emeryturę.

Zmarł 22 listopada 1969 w Poznaniu. Pochowany na cmentarzu Junikowo (pole 20, kwatera A-6-12)[3].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 383-384. [dostęp 2021-08-04].
  2. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 159. [dostęp 2021-08-04].
  3. Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 2021-08-04].
  4. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 66)
  5. Krotoski Jan (1895–1969). muzeum.gostyn.pl. [dostęp 2015-02-06].

Bibliografia

edytuj