Jelec pospolity

gatunek ryby z rodziny karpiowatych

Jelec pospolity[3], jelec europejski[3], jelec[3] (Leuciscus leuciscus) – gatunek ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Jelec pospolity
Leuciscus leuciscus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

karpiokształtne

Rodzina

karpiowate

Rodzaj

Leuciscus

Gatunek

jelec pospolity

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Występowanie

edytuj

Strumienie, rzeki i jeziora Europy z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, Apenińskiego, Bałkańskiego, Szkocji i północnej Skandynawii. Jelca można też spotkać, chociaż nielicznie, w Bałtyku (w zatokach o małym zasoleniu). Żyje stadnie.

Cechy morfologiczne

edytuj

Osiąga do 35 cm długości i 250 g masy ciała. Ciało wysmukłe, silnie bocznie spłaszczone. Pysk zwykle zaostrzony, otwór gębowy najczęściej zwrócony ku dołowi. Grzbiet barwy czarnoniebieskiej z metalicznym połyskiem, boki i spód ciała białożółtawe o słabym połysku. Płetwy na ogół blade, żółtawe lub lekko pomarańczowe, tylko płetwa grzbietowa i ogonowa są zwykle intensywniej zabarwione. Liczba łusek w linii nabocznej 49–53[4].

Odżywianie

edytuj

Pożywienie jelca stanowią owady, robaki i skorupiaki wodne, również i owady latające opadające na powierzchnię wody.

Rozród

edytuj

Jelec trze się w marcu i kwietniu w szybko płynących ciekach wśród roślinności. W czasie tarła samiec (mleczak) ma skórę i płetwy pokryte drobnymi brodawkami.

Znaczenie gospodarcze

edytuj

Mięso jelca jest niezbyt smaczne i bardzo ościste. Wędkarze używają go jako przynęty („żywca”) przy łowieniu na wędkę większych ryb drapieżnych.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Leuciscus leuciscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Leuciscus leuciscus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. Wędkarski atlas ryb [online], www.pzwwalcz.pl [dostęp 2020-03-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-28].

Bibliografia

edytuj
  • Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
  • Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
  • Leuciscus leuciscus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 11 czerwca 2009]