Jezioro Rzeckie

jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec

Jezioro Rzeckie, Nałódź[1][2] lub Naucz[3] (niem. Nautsch See[4]) – jezioro w Polsce, położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec[5].

Jezioro Rzeckie
Nałódź, Naucz
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Region

Pojezierze Mrągowskie

Wysokość lustra

152,1 m n.p.m.

Wyspy

pow. 2,9 ha

Morfometria
Powierzchnia

61,9 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


1680 m
640 m

Głębokość
• średnia
• maksymalna


6,8 m
29,0 m

Długość linii brzegowej

5500 m

Objętość

3929,5 tys. m³

Hydrologia
Klasa czystości wody

III[1] (1996)

Położenie na mapie gminy Biskupiec
Mapa konturowa gminy Biskupiec, blisko centrum po lewej na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Rzeckie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Rzeckie”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Rzeckie”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Rzeckie”
Ziemia53°49′10″N 20°54′38″E/53,819444 20,910556

Położenie i charakterystyka

edytuj

Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski jezioro znajduje się na Pojezierzu Mrągowskim[6]. Również według regionalizacji przyrodniczo-leśnej jezioro leży w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[7], w dorzeczu DymerPisaWadągŁynaPregoła. Znajduje się 5 km w kierunku południowo-zachodnim od Biskupca. Od strony południowej wpływa ciek niosąc wody z jeziora Rasząg, na północy istnieje okresowy odpływ w kierunku rzeki Dymer[8]. W systemie gospodarki wodnej stanowi jednolitą część wód powierzchniowych „Rzeckie” o międzynarodowym kodzie PLLW30410[9].

Linia brzegowa rozwinięta, na jeziorze znajdują się wyspy o łącznej powierzchni 2,9 ha. Zbiornik wodny leży w otoczeniu pól i łąk, od strony północnej i południowej – podmokłych. Brzegi wysokie, gdzieniegdzie strome i zadrzewione[8].

Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[2].

Zbiornik wodny według typologii rybackiej jezior zalicza się do sielawowych[8].

Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Rzeckie nr 29[10].

Morfometria

edytuj

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 61,9 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 6,8 m, a maksymalna – 29,0 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 152,1 m n.p.m.[8] Objętość jeziora wynosi 3929,5 tys. m³[1]. Maksymalna długość jeziora to 1680 m, a szerokość 640 m. Długość linii brzegowej wynosi 5500 m[8].

Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 52,5 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 144,0 m n.p.m.[1]

Według danych Urzędu Miasta Biskupiec powierzchnia wynosi 62,61 ha[11].

Przyroda

edytuj

W skład pogłowia występujących ryb wchodzą m.in. szczupak, leszcz, płoć, sandacz, węgorz, okoń i sielawa. Roślinność przybrzeżna niezbyt rozwinięta, dominuje trzcina, oczeret jeziorny i pałka wąskolistna. Wśród roślinności zanurzonej i pływającej, bujniejszej w zatokach, przeważają rdestnica przeszyta, rogatek, grzybienie białe i grążel żółty[8].

Jezioro leży na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego o łącznej powierzchni 40 997,4 ha[12]. Północna część jeziora oraz przyległe tereny stanowią „zespół przyrodniczo-krajobrazowy Jeziora Rzeckiego" ustanowiony w 2006 roku w celu zachowania walorów przyrodniczych i krajobrazowych obszaru[13] o powierzchni ok. 173 ha[14].

Badanie czystości wody z 1996 roku wskazało na III klasę[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 377, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
  2. a b Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 125 [dostęp 2019-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  3. Jezioro Rzeckie (naucz) na Geoportalu. Geoportal2. [dostęp 2019-05-07].
  4. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości M.P. z 1950 r. nr 52, poz. 588
  5. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 303, ISBN 83-239-9607-5.
  6. Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski po zmianach w 2018 r. [online], Warmaz.pl, 2018 (pol.).
  7. Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
  8. a b c d e f Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Jeziora okolic Olsztyna, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1997 (Przewodniki wędkarskie; 3), ISBN 83-907682-0-8, OCLC 749850817.
  9. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Pregoły, Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. (poz. 1959) [online], 18 października 2016, s. 15.
  10. Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
  11. Rada Miejska w Biskupcu, Uchwała Nr XXVIII/203/05 Rady Miejskiej w Biskupcu z dnia 27 kwietnia 2005 r. w sprawie uchwalenia programu ochrony środowiska oraz planu gospodarki odpadami, „Dziennik Urzędowy Województwa Warmiński-Mazurskiego” (73), Olsztyn, 16 czerwca 2005.
  12. Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała nr XX/470/16 w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego. bip.warmia.mazury.pl, 2016-09-27. [dostęp 2019-05-07].
  13. Rozporządzenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego nr 54 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego Nr 1, Olsztyn, 2 stycznia 2007, s. 7, 8.
  14. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Rejestr zespołów przyrodniczo-krajobrazowych [online].