Jodła balsamiczna
gatunek
Jodła balsamiczna (Abies balsamea (L.) Mill.) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych. Nazwa gatunkowa pochodzi od jasnej, delikatnej żywicy wytwarzanej przez pień. W Ameryce Północnej jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem jodły[3].
| ||
![]() | ||
Systematyka[1] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Klad | rośliny naczyniowe | |
Klad | Euphyllophyta | |
Klad | rośliny nasienne | |
Rząd | sosnowce | |
Rodzina | sosnowate | |
Rodzaj | jodła | |
Gatunek | jodła balsamiczna | |
Nazwa systematyczna | ||
Abies balsamea (L.) Mill. Gard. Dict. ed. 8 3 1768.[2] |
Rodzimy obszar występowania to Ameryka Północna: wschodnia część Kanady (Nowa Fundlandia na zachód do prowincji Alberta), jak również wschodnia część Stanów Zjednoczonych (Wisconsin na wschód do Maine, w kierunku południowym Appalachy do Wirginii Zachodniej)[4]. W uprawie gatunek ten został rozprzestrzeniony w Europie, na Filipinach oraz w Australii[5].
MorfologiaEdytuj
- Pokrój
- Średniego rozmiaru zimozielone drzewo, o wąskiej stożkowej koronie. Pień osiąga do 20 m wysokości[6].
- Liście
- Wyrastają w dwóch nierównomiernych szeregach i są nieco zagięte. Potarte wydają balsamiczny zapach[6]. Mają długość 1,5-3 cm, są ciemnozielone, często pokryte porami tuż przy wierzchołku i dwoma białymi paskami porowymi poniżej.
- Kora
- Kora młodych drzew w kolorze szarym, gładka, pokryta wyciekami żywicznymi, z wiekiem szorstka, popękana lub chropowata.
- Szyszki
- Wydłużone, 4-8 cm długości, ciemnopurpurowe, dojrzewając wpadają w brązowawy kolor, zarazem rozsiewając nasiona we wrześniu.
ZastosowanieEdytuj
- Z żywicy wytwarza się balsam kanadyjski używany do konserwowania preparatów mikroskopowych oraz w optyce do sklejania soczewek[6].
- W wielu krajach jodła ta jest uprawiana jako roślina ozdobna. Jej walorami ozdobnymi są niebieskozielone, pachnące igły i pokrój choinki bożonarodzeniowej. Strefy mrozoodporności 3-8. Niektóre kultywary:[3].
- 'Hudsonia' – karłowaty, gęsty krzew osiągający wysokość do 60 cm
- 'Nana' – kulisty krzew o wysokości do 60 cm'
PrzypisyEdytuj
- ↑ Peter F. Stevens , Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2014-05-08].
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-05-08].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
- ↑ a b c Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Identyfikatory zewnętrzne: