Johan Casimir Ehrnrooth

fiński polityk

Johan Casimir Ehrnrooth, ros. Йохан-Казимир Густавович Э́рнрот (ur. 26 listopada 1833 w Nastoli, zm. 5 lutego 1913 w Helsinkach) – rosyjski oficer i polityk pochodzenia fińsko-szwedzkiego, brat Magnusa Ehrnrootha, pułkownika armii rosyjskiej. Minister wojny Księstwa Bułgarii (1880–1881), premier Księstwa Bułgarii (1881).

Johan Casimir Ehrnrooth
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1833
Nastola

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1913
Helsinki

Premier Bułgarii
Okres

od 9 maja 1881
do 13 lipca 1881

Poprzednik

Petko Karawełow

Następca

Leonid Sobolew

Minister wojny
Okres

od 17 kwietnia 1880
do 13 lipca 1881

Poprzednik

Aleksandr Timler

Następca

Władimir Kriłow

Odznaczenia
Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Broń Złota „Za Waleczność”

Początki kariery wojskowej

edytuj

Pochodził z rodziny szlacheckiej o korzeniach szwedzkich, która w XVI wieku osiedliła się w Finlandii. Był siódmym z dwanaściorga dzieci gen. Gustawa Adolfa Ehrnrootha (1779-1848) i Johanny Christiny (z d. von Platen, 1796-1873)[1]. Po ukończeniu szkoły średniej w Helsinkach w latach 1845-1850 kształcił się w fińskim korpusie kadetów. Awans na oficera uzyskał 8 sierpnia 1850, w czasie służby w Lejb-Gwardyjskim Pułku Ułanów Jego Wysokości. W 1855 ukończył studia w Nikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego i otrzymał przydział do Sztabu Generalnego armii rosyjskiej[2].

Działania na Kaukazie

edytuj

W 1856 awansowany do stopnia majora, otrzymał przydział do 125 kurskiego pułku piechoty, z którym wziął udział w wojnie kaukaskiej. 3 lipca 1858 dowodzony przez Ehrnrootha oddział strzelców wyborowych odegrał kluczową rolę w działaniach przeciwko powstańcom Szamila w rejonie Jarish Madra[3]. W czasie walk Ehrnrooth został ranny w lewe ramię. Za odwagę, którą się wykazał w czasie działań wojennych, otrzymał Order Świętej Anny 3 stopnia z mieczami, Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami, Order Świętego Włodzimierza 4 stopnia z mieczami i Złotą szablę "Za dzielność".

W Królestwie Polskim

edytuj

W 1859 został skierowany do Sztabu Generalnego, skąd w 1861 trafił do Królestwa Polskiego jako szef sztabu 6 dywizji piechoty. W tym samym roku ponownie odznaczony Orderem św. Stanisława 2 stopnia. W latach 1863–1867, w stopniu pułkownika dowodził 27 witebskim pułkiem piechoty. Brał udział w tłumieniu powstania styczniowego - podległe mu oddziały operowały w rejonie Częstochowy, a następnie w rejonie Miechowa i Olkusza[1]. Za zasługi w działaniach przeciwko powstańcom w 1863 otrzymał Order Świętej Anny 2 stopnia z mieczami i koroną imperatorską, a rok później Order Świętego Włodzimierza 3 stopnia z mieczami.

Wojna rosyjsko-turecka

edytuj

30 sierpnia 1869 otrzymał awans na generała-majora i funkcję zastępcy dowódcy 17 dywizji piechoty. W 1874 po raz trzeci otrzymał Order św. Stanisława, tym razem 1 stopnia. W 1876 objął dowództwo 11 dywizji piechoty, na czele której wziął udział w wojnie rosyjsko-tureckiej 1877-1878. W czasie walk został ranny w szyję. 22 października 1877 awansowany na stopień generała-porucznika. 26 stycznia 1878 podległe mu oddziały zdobyły miasto Osman-Bazar.

Bułgarska misja

edytuj

Po zakończeniu działań wojennych został czasowo zawieszony w obowiązkach oficera armii carskiej i objął stanowisko doradcy księcia Aleksandra Battenberga. Uczestniczył w opracowaniu tekstu konstytucji tyrnowskiej (1879). 17 kwietnia 1880 objął stanowisko ministra wojny, które piastował do lipca 1881. Jego głównym zadaniem było przywrócenie bezpieczeństwa wschodniej części kraju, zagrożonej wysoką skalą przestępczości. W maju 1881, po zdymisjonowaniu przez księcia legalnego rządu Petka Karawełowa, nowym premierem został Ehrnrooth, obejmując także stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Za swoją służbę w Bułgarii Ehrnrooth został uhonorowany Orderem św. Anny 1 stopnia i Orderem św. Włodzimierza 2 stopnia.

Urzędnik do spraw fińskich

edytuj

W 1882 zakończył misję w Bułgarii i powrócił do Rosji, gdzie zajmował się sprawami fińskimi. W 1883 otrzymał Order Orła Białego.

W 1888 zastąpił Theodora Bruuna na stanowisku sekretarza stanu do spraw fińskich. W 1891 podał się do dymisji i przeszedł w stan spoczynku. Zamieszkał w rodzinnym majątku Seesta. Stamtąd w 1903 przeniósł się do Helsinek, gdzie spędził ostatnie lata życia. Po śmierci został pochowany w Nastoli.

Był autorem kilku artykułów o tematyce wojskowej, które ukazały się w latach 1867-1875 w rosyjskim czasopiśmie Wojennyj sbornik.

Przypisy

edytuj
  1. a b Ehrnrooth, Johan Casimir. kansallisbiografia.fi. [dostęp 2013-10-01]. (fiń.).
  2. Императорская Николаевская военная академия. Выпускники – 1855. regiment.ru. [dostęp 2013-10-01]. (ros.).
  3. Pekka Hakala: Finnish officer Casimir Ehrnrooth crushed 19th century Chechen rebellion. hs.fi, 2006-01-08. [dostęp 2013-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-02)]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Magnus Ehrnrooth: Casimir Ehrnrooth: Trogen tvenne tsarer och en furste Alexander. Helsinki: Finska Vetenskaps-Societeten, 2002. ISBN 978-951-653-317-2. (szw.).
  • Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999 (w tłum. Ministrowie Bułgarii 1879-1999). Sofia: Wydawnictwo „Marin Drinow”, 1999. ISBN 978-954-430-603-8. (bułg.).
  • Biogram Ehrnrootha. [dostęp 2013-09-21]. (fiń.).