Karol Emanuel IV (ur. 24 maja 1751 w Turynie, zm. 6 października 1819 w Rzymie) – król Sardynii w latach 17961802.

Karol Emanuel IV
Ilustracja
Wizerunek herbu
podpis
król Sardynii
Okres

od 16 października 1796
do 4 czerwca 1802 (abdykacja)

Poprzednik

Wiktor Amadeusz III

Następca

Wiktor Emanuel I

Jakobicki pretendent do tronu Anglii i Szkocji
Okres

od 13 lipca 1807
do 6 października 1819

Poprzednik

Henryk IX i I

Następca

Wiktor Emanuel I

Dane biograficzne
Dynastia

sabaudzka

Data i miejsce urodzenia

24 maja 1751
Turyn

Data i miejsce śmierci

6 października 1819
Rzym

Ojciec

Wiktor Amadeusz III

Matka

Maria Antonia Burbon

Żona

Maria Klotylda Burbon
od 1775
do 7 marca 1802

Dzieci

brak

Odznaczenia
Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch)

Urodził się w Turynie jako najstarszy syn Wiktora Amadeusza III, późniejszego króla Sardynii (wtedy jeszcze księcia Sabaudii), i jego żony Marii Antonietty Burbon (córki Filipa V, króla Hiszpanii i Elżbiety Farnese). Od urodzenia, do swojej sukcesji, Karol Emanuel nosił tytuł księcia Piemontu.

W 1775 poślubił Marię Klotyldę Burbon, córkę Ludwika Ferdynanda, delfina Francji, oraz Marii Józefy Wettyn. Maria Klotylda była siostrą późniejszego króla Ludwika XVI. Mimo że ich małżeństwo zostało zawarte jedynie z przyczyn politycznych, Karol Emanuel i jego żona stali się sobie bardzo oddani. Nie mieli oni jednak dzieci.

Król Sardynii

edytuj

16 października 1796, umarł Wiktor Amadeusz III i Karol Emanuel został królem. Jego królestwo zawierało nie tylko wyspę Sardynię, ale również znaczące ziemie północno-zachodnich Włoch, m.in. Piemont.

Stan posiadłości po śmierci Wiktora Amadeusza nie przedstawiał się dobrze. Skarb państwa był pusty. W 1796 roku Sardynia toczyła wojnę z Republiką Francuską. Przed 1798 rokiem Karol Emanuel został zmuszony do opuszczenia wszystkich swoich terytoriów we Włoszech oraz wycofania się z Sardynii. Przez cały kolejny rok starał się on bezskutecznie odzyskać Piemont. Razem ze swoją żoną musiał mieszkać w Rzymie i Neapolu jako gość bogatej rodziny Colonnów.

Abdykacja

edytuj

7 marca 1802 żona Karola Emanuela – Maria Klotylda zmarła. Ta śmierć tak go poruszyła, że zdecydował się abdykować. Uczynił to 4 czerwca 1802, na korzyść swojego brata – Wiktora Emanuela. Karol Emanuel zachował sobie jednak tytuł króla. Mieszkał w Rzymie i miasteczku Frascati, pod Rzymem.

We Frascati jego częstym gościem był jego kuzyn Henryk Benedykt Stuart, kardynał i książę Yorku, ostatni członek królewskiej rodziny Stuartów. Po śmierci Henryka, w 1807, Karol Emanuel został najstarszym żyjącym potomkiem Karola I, króla Anglii i Szkocji. Jakobici obwołali go nawet Karolem IV, królem Anglii, Szkocji, Francji i Irlandii, mimo że on sam nie wysunął żadnych roszczeń.

Ostatnie lata

edytuj

W 1815, w wieku 64 lat, Karol Emanuel złożył śluby w zakonie jezuitów. Nigdy nie przyjął święceń kapłańskich, do końca życia mieszkał w jezuickim nowicjacie w Rzymie. Zmarł 6 października 1819 i został pochowany w kościele św. Andrzeja na Kwirynale w Rzymie[1].

Ordery

edytuj

  Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) w 1763 roku[2], a od 1796 Wielki Mistrz[3].

Rodowód

edytuj
 
 
 
 
 
Karol Emanuel II
 
 
Wiktor Amadeusz II
 
 
 
 
 
 
Maria Joanna Baptysta Sabaudzka-Nemours
 
 
Karol Emanuel III
 
 
 
 
 
 
Filip I Burbon-Orleański
 
 
Maria Anna Orleańska
 
 
 
 
 
 
Henryka Anna Stuart
 
 
Wiktor Amadeusz III
 
 
 
 
 
 
Wilhelm I Starszy Heski-Rotenburg
 
 
Ernest II Leopold Heski-Rotenburg
 
 
 
 
 
 
Maria Anna Löwenstein-Wertheim
 
 
Poliksena Krystyna Heska-Rotenburg
 
 
 
 
 
 
Maksymilian Karol Albert Löwenstein-Wertheim-Rochefort
 
 
Eleonora Löwenstein-Wertheim
 
 
 
 
 
 
Maria Polyksena Khuen z Lichtenberg i Belasi
 
Karol Emanuel IV
 
 
 
 
 
Ludwik XIV
 
 
Ludwik Burbon
 
 
 
 
 
 
Maria Teresa Austriaczka
 
 
Filip V Hiszpański
 
 
 
 
 
 
Ferdynand Maria Bawarski
 
 
Maria Anna Wiktoria Bawarska
 
 
 
 
 
 
Henryka Adelajda Sabaudzka
 
 
Maria Antonia Burbon
 
 
 
 
 
 
Ranuccio II Farnese
 
 
Edward II Farnese
 
 
 
 
 
 
Izabela Este
 
 
Elżbieta Farnese
 
 
 
 
 
 
Filip Wilhelm Wittelsbach
 
 
Dorota Zofia Wittelsbach
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Amelia Heska-Darmstadt
 

Przypisy

edytuj
  1. Groby władców Sardynii. [dostęp 2012-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-13)].
  2. Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).
  3. Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).