Kazimierz Ryczan
Kazimierz Ryczan (ur. 10 lutego 1939 w Żurawicy, zm. 13 września 2017 w Kielcach) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor habilitowany nauk teologicznych, biskup diecezjalny kielecki w latach 1993–2014, od 2014 biskup senior diecezji kieleckiej.
 Kazimierz Ryczan (2007) | |||
| |||
| Kraj działania | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
10 lutego 1939 | ||
| Data i miejsce śmierci |
13 września 2017 | ||
| Miejsce pochówku |
bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach | ||
| Biskup diecezjalny kielecki | |||
| Okres sprawowania |
1993–2014 | ||
| Wyznanie | |||
| Kościół | |||
| Prezbiterat |
16 czerwca 1963 | ||
| Nominacja biskupia |
17 lipca 1993 | ||
| Sakra biskupia |
11 września 1993 | ||
| Odznaczenia | |||
   
| |||
| Data konsekracji |
11 września 1993 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Kielce | ||||
| Miejsce | |||||
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
| |||||
Życiorys
edytujUrodził się 10 lutego 1939 w Żurawicy[1]. Ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Morawskiego w Przemyślu[2]. W latach 1956–1963 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu[3]. Studia musiał przerwać w celu odbycia dwuletniej służby wojskowej w Morągu[1]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 16 czerwca 1963 biskup diecezjalny przemyski Franciszek Barda[4]. W latach 1966–1969 odbył studia specjalistyczne w Instytucie Teologii Pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Ukończył je ze stopniem licencjata na podstawie pracy Społeczno-religijne uwarunkowania powołań kapłańskich i zakonnych w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach 1900–1960. W tym samym instytucie kontynuował studia w latach 1975–1978, które zwieńczył doktoratem na podstawie dysertacji Ciągłość i zmiana tradycji religijnej. Studium socjologiczne na przykładzie wybranej społeczności miejskiej. Specjalizację pogłębiał na stypendiach naukowych w Instytucie Katolickim w Paryżu w 1979 i na Uniwersytecie Katolickim w Leuven w 1989. Habilitację uzyskał w 1992 na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego po przedłożeniu rozprawy Wartości katolików a typ środowiska miejskiego[5].
W latach 1963–1965 pracował jako wikariusz w parafii w Szebniach, następnie w latach 1965–1966 w parafii farnej w Rzeszowie[5]. W latach 1970–1975 był duszpasterzem akademickim w Rzeszowie[1].
W latach 1970–1975 był wykładowcą katolickiej nauki społecznej w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu. Od 1976 pracował w Katedrze Socjologii Religii w Instytucie Teologii Pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, najpierw na stanowisku asystenta, od 1980 starszego asystenta, a od 1983 adiunkta[5]. Po uzyskaniu habilitacji objął funkcję kierownika tej katedry. W 1993 został wybrany prodziekanem Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nie objął jednak urzędu z powodu nominacji na biskupa diecezjalnego w Kielcach[1]. W 1997 został mianowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego. Pracując na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, był sekretarzem, a następnie w latach 1980–1981 I wiceprzewodniczącym Komisji Uczelnianej „Solidarności” (1980–1981), od 1983 do 1989 wicedyrektorem, a w latach 1989–1993 dyrektorem konwiktu księży studentów[5].
Prowadził wykłady we Wszechnicy Związkowej. W listopadzie 1981 udzielił wsparcia strajkującym lubelskim nauczycielom. Działalność opozycyjną kontynuował po wprowadzeniu stanu wojennego mimo przeprowadzenia z nim rozmowy ostrzegawczej w ramach akcji „Klon”. Był łącznikiem między grupami pracowników na Lubelszczyźnie prowadzącymi działania konspiracyjne. Wykładał w ramach Wszechnicy Nauczycielskiej, Studium Katolickiej Nauki Społecznej Kościoła przy lubelskiej kurii biskupiej i Studium Społecznego Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy Duszpasterskim Ośrodku Kultury Chrześcijańskiej w Stalowej Woli[6].
17 lipca 1993 został prekonizowany biskupem diecezjalnym diecezji kieleckiej[7]. 11 września 1993 odbył ingres do bazyliki katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach, gdzie otrzymał święcenia biskupie[8]. Udzielił mu ich kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, z towarzyszeniem arcybiskupa Edwarda Nowaka, sekretarza Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, i Mieczysława Jaworskiego, biskupa pomocniczego kieleckiego[4]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „In vinculo communionis” (W więzach wspólnoty)[2]. 11 października 2014 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z urzędu biskupa diecezjalnego kieleckiego[9][10]. Do czasu objęcia urzędu przez jego następcę Jana Piotrowskiego 28 listopada 2014 pełnił funkcję administratora apostolskiego diecezji[11].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski należał do Rady Stałej[12], ponownie został wybrany do tego gremium w 2011 jako jeden z sześciu biskupów diecezjalnych[13]. W 1994 objął funkcję przewodniczącego Komisji Społecznej[7]. W 2008 został delegatem ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy[14]. Ponadto wszedł w skład Rady Naukowej[13].
Uczestniczył w sakrach biskupów pomocniczych kieleckich: Kazimierza Gurdy (2005) – jako konsekrator i Mariana Florczyka (1998) – jako współkonsekrator[4].
Zmarł 13 września 2017 w Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach[15]. 19 września 2017 został pochowany w krypcie biskupów kieleckich w podziemiach kieleckiej katedry[16].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujW 2009 prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył go Złotym Medalem za Długoletnią Służbę[17]. Natomiast przez prezydenta RP Andrzeja Dudę został pośmiertnie odznaczony w 2019 Krzyżem Wolności i Solidarności[18], a w 2021 Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[19]. W 1996 został przyjęty w poczet członków Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie w randze Komandora z Gwiazdą[20].
W 2013 nadano mu tytuł honorowego obywatela Kielc[21]. Otrzymał również honorowe obywatelstwo gminy Żurawica[22].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Bp Gurda: Dziękujemy Ci za odwagę i mądrość. ekai.pl (arch.), 2008-09-11. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ a b Nota biograficzna Kazimierza Ryczana na stronie diecezji kieleckiej. diecezja.kielce.pl. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ Kielce: 6. rocznica sakry bp. Kazimierza Ryczana. ekai.pl (arch.), 1999-09-12. [dostęp 2013-05-19].
- ↑ a b c Kazimierz Ryczan. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-05-19]. (ang.).
- ↑ a b c d Nota biograficzna Kazimierza Ryczana na stronie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. kul.pl. [dostęp 2013-05-19].
- ↑ Kazimierz Ryczan. odznaczeni-kwis.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-11-07].
- ↑ a b Kielce: Bp Ryczan świętuję 40-lecie kapłaństwa. ekai.pl (arch.), 2003-06-17. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ O diecezji. diecezja.kielce.pl. [dostęp 2013-05-19].
- ↑ Rinuncia del Vescovo di Kielce (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2014-10-11. [dostęp 2014-10-11]. (wł.).
- ↑ Kielce: Bp Kazimierz Ryczan przechodzi na emeryturę. Bp Jan Piotrowski – biskupem kieleckim. episkopat.pl (arch.), 2014-10-11. [dostęp 2016-11-02].
- ↑ Zmarł bp Kazimierz Ryczan – biskup senior kielecki. ekai.pl, 2017-09-13. [dostęp 2017-09-14].
- ↑ Kielce: 17. rocznica posługi biskupa kieleckiego Kazimierza Ryczana. ekai.pl (arch.), 2010-09-12. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ a b Kard. Nycz w Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu. ekai.pl (arch.), 2011-03-15. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ Jasna Góra: ludzie pracy modlą się o ocalenie polskich stoczni. ekai.pl (arch.), 2008-09-21. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ Biskup Kazimierz Ryczan nie żyje. echodnia.eu, 2017-09-13. [dostęp 2017-09-13].
- ↑ Kielce: uroczystości pogrzebowe bp. Kazimierza Ryczana. ekai.pl, 2017-09-19. [dostęp 2017-09-19].
- ↑ Odznaczenia na KUL. prezydent.pl (arch.), 2009-10-18. [dostęp 2022-04-03].
- ↑ M.P. z 2020 r. poz. 46 – pkt 28. [dostęp 2020-11-09].
- ↑ M.P. z 2023 r. poz. 92 – pkt 3. [dostęp 2023-01-23].
- ↑ S. Tomoń: Bożogrobcy pomagają chrześcijanom w Ziemi Świętej. niedziela.pl. [dostęp 2013-05-19].
- ↑ Uchwała Nr XLVII/835/2013 Rady Miasta Kielce. bip.kielce.pl, 2013-06-14. [dostęp 2014-05-04].
- ↑ Z łezką w oku. nowiny24.pl, 2002-06-21. [dostęp 2013-05-19].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Kazimierza Ryczana na stronie diecezji kieleckiej. [dostęp 2018-03-08].
- Nota biograficzna Kazimierza Ryczana na stronie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. [dostęp 2013-05-19].
- Kazimierz Ryczan [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-07-16] (ang.).
- Kazimierz Ryczan, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-05-19].