Klattia

Klattia
	; Klattia stokoei
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	Klattia
	Nazwa systematyczna
	Klattia Baker; J. Linn. Soc., Bot. 16: 109 (1877)
	Typ nomenklatoryczny
	Klattia partita Baker
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Klattia Baker – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae), obejmujący trzy gatunki występujące w południowo-zachodnim Kraju Przylądkowym w Południowej Afryce^[4].

Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Friedricha Klatta, XIX-wiecznego botanika z Hamburga, badacza roślin z rodziny kosaćcowatych^[5].

Morfologia edytuj

Budowa Klattia partita

Pędy: Podziemny, zdrewniały kaudeks. Pędy naziemne wzniesione, spłaszczone, w dole zaokrąglone, drewniejące, z wyraźnie widocznymi bliznami liściowymi, o średnicy do 2 cm. Główne osie proste, rozgałęzione lub z krótkotrwałymi odnogami pędowymi^[5].

Liście: Lancetowate do niemal równowąskich, u nasady tworzące pochwę liściową zamkniętą na około 1 mm, skupione wierzchołkowo, bez żyłki centralnej, utrzymujące się na roślinie przez ponad rok. Brzegi blaszki wąsko hialinowe^[5].

Kwiaty: Kwiaty zebrane w pseudogłówkę otoczoną dwiema lub trzema błoniastymi podsadkami tworzącymi pochwę, jasnozielonawymi do kremowożółtych lub czerwonych, z zielonymi wierzchołkami. Poszczególne kwiaty ułożone w parach w dwurzędkę, otoczoną przezroczystą podsadką tworzącą w dolnej części pochwę oraz naprzeciwległym liściem łodygowym. Kwiaty siedzące, bezbarwne u nasady, powyżej kolorowe, bezwonne. Listki okwiatu w dolnej części zrośnięte w krótką cylindryczną rurkę wypełnioną nektarem, w górnej części wolne, równowąsko-łopatkowate. Nitki pręcików osadzone u nasady zewnętrznych listków okwiatu, spłaszczone u nasady, zaostrzające się wierzchołkowo. Główki pręcików równowąskie, z łącznikiem tworzącym kieszonkę wokół wierzchołka nitki, żółte. Pyłek żółty. Zalążnia kulista, zwykle z dwoma zalążkami w każdej komorze. Szyjka słupka nitkowata, bardzo drobno trójsieczna^[5].

Owoce: Drewniejące, jajowato-eliptyczne torebki z krótkim haczykowatym wyrostkiem, zawierające do jednego nasiona w każdej komorze. Nasiona tarczowate, spłaszczone, delikatnie prążkowane, jasnoszarawobrązowe^[5].

Siedlisko: Zasiedlają torfowe, piaskowcowe gleby na wilgotnych i półbagiennych terenach górskich w łańcuchu Góry Stołowej^[5]. Kwiaty są zapylane przez nektarnika przylądkowego. Nektar zawiera od 13% do 15% cukrów (w tym ok. 52–63% glukozy, ok. 36–45% fruktozy i niewielką domieszkę sacharozy)^[6].

Rodzaj z podrodziny Nivenioideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)^[7].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-09-05] (ang.).
↑ ^a ^b Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2020-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-09-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Peter Goldblatt: The woody Iridaceae: Klattia, Klattia, and Witsenia: systematics, biology & evolution. Missouri Botanical Garden National Botanical Institute, 1993. ISBN 978-0-585-33849-1. OCLC 45885647. (ang.).
↑ Goldblatt P., Manning J.C. i Bernhardt P.. Evidence of bird pollination in Iridaceae of southern Africa. „Adansonia ser. 3”. 21 (1), s. 25-40, 1999.
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).