Kliniska Wielkie

wieś w województwie zachodniopomorskim

Kliniska Wielkie (niem. Groß Christinenberg[3]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów[4][5].

Kliniska Wielkie
wieś
Ilustracja
Kościół pw. bł. Michała Kozala
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

goleniowski

Gmina

Goleniów

Wysokość

6 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

1615

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-123[2]

Tablice rejestracyjne

ZGL

SIMC

0775304

Położenie na mapie gminy Goleniów
Mapa konturowa gminy Goleniów, na dole znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego
Mapa konturowa powiatu goleniowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kliniska Wielkie”
Ziemia53°27′44″N 14°46′21″E/53,462222 14,772500[1]
Strona internetowa
Jeden z przystanków ścieżki spacerowo-dydaktycznej

W latach 1954-1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kliniska Wielkie, a po jej zniesieniu do gromady Lubczyna. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim. W roku 2009 wieś liczyła 1 168 mieszkańców.

W skład sołectwa Kliniska Wielkie wchodzą: osada Rurka, leśniczówka Pucko, Część wsi Kliniska Małe.

Geografia edytuj

Wieś leży ok. 13 km na południowy zachód Goleniowa, przy drodze ekspresowej S3, przy trasie linii kolejowej nr 401.

Historia edytuj

Początki osadnictwa na obszarze wsi miały miejsce już w epoce ceramiki sznurowej, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Osada na tych terenach istniała dalej, poprzez kulturę łużycką, przez epokę brązu, aż po epokę żelaza. Następne odkrycia pochodzą już z wieków IX – XI i świadczą, że w tym okresie znajdował się tutaj gród obronny z osadą. Od XIII wieku obszar ten przejęli kołbaccy cystersi. Od roku 1534 ziemie obecnych Klinisk należały do państwa, najpierw księstwa pomorskiego, potem Brandenburgii i Prus. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1754 roku, kiedy to założono wieś królewską, której nazwa pochodziła od imienia żony króla Fryderyka II – Krystyny. Wieś założono na planie regularnej ulicówki. W 1827 liczyła ona 425 mieszkańców. Do końca XIX wieku większość mieszkańców zajmowała się rolnictwem. Po uruchomieniu linii kolejowej SzczecinGoleniówŚwinoujście, przebiegającej do dziś przez Kliniska, pracę znalazło tu i osiedliło się wielu kolejarzy, później zaś leśników, drwali i rzemieślników. Wieś cały czas rozbudowywała się, a po wojnie „wchłonęła” wiele mniejszych kolonii[6]. Obecnie częścią wsi są Kliniska Małe (dawniej – Klein Christinenberg).

Zabytki i atrakcje turystyczne edytuj

Kościół filialny pw. bł. Michała Kozala z 2. poł. XX wieku, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Rurzycy, dekanatu Szczecin-Dąbie, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej.

Przez wieś prowadzi niebieski szlak Anny Jagiellonki ze Szczecina Załomia do Stargardu.

Zabytkowe domy murowane z XIX/XX w.

Oświata edytuj

W Kliniskach Wielkich znajduje się Szkoła Podstawowa im. prof. Wiesława Grochowskiego.

Gospodarka edytuj

We wsi jest sala wystawowo-konferencyjna, zakład produkcji tektury i opakowań z tektury falistej „Mondi”, piekarnia „Asprod” i składnica drewna. Działa tutaj stowarzyszenie odnowy wsi „Grodnica”.

Przyroda edytuj

Jest tutaj leśna ścieżka dydaktyczna pokazująca przyrodę Puszczy Goleniowskiej. Obok rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona Bogusława XAnna Jagiellonka.

Sport edytuj

A-klasowy klub sportowy we wsi to „Leśnik” Kliniska Wielkie. W roku 2013 odbyła się pierwsza edycja Maratonu Puszczy Goleniowskiej – pierwszego biegu maratońskiego w aglomeracji szczecińskiej organizowanego przez Nadleśnictwo Kliniska i Stowarzyszenie ProGDar Marathon Team. Bieg został uznany za wydarzenie roku i wyróżniony nagrodą „Barnim 2013” przyznawaną przez władze Gminy i Miasta Goleniów.

Komunikacja edytuj

W Kliniskach Wielkich znajduje się stacja kolejowa linii kolejowej nr 401.

W Kliniskach Wielkich znajduje się drogowy odcinek lotniskowy

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54082
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 482 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-27].
  6. Historia. „UMiG”. Goleniów.