Kokuszka

wieś w województwie małopolskim

Kokuszkawieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój.

Kokuszka
wieś
Ilustracja
Stok narciarski
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Piwniczna-Zdrój

Liczba ludności (2022)

625[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-350[3]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0458785

Położenie na mapie gminy Piwniczna-Zdrój
Mapa konturowa gminy Piwniczna-Zdrój, u góry znajduje się punkt z opisem „Kokuszka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kokuszka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kokuszka”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kokuszka”
Ziemia49°27′42″N 20°43′20″E/49,461667 20,722222[1]

Wieś królewska Kokoszka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie geograficzne

edytuj

Niewielka wieś (sołectwo) w pn.-wsch. części Gminy Piwniczna -Zdrój, w wąskiej dolinie potoku Jaworzyna (Jaworzynka) i na sąsiednich zboczach Bystrej, Dermanowskiego Wierchu, Cycówki, Skały, Gronia i Granicy[5]. Źródła Jaworzyny (Jaworzynki) znajdują się pod grzbietem pasma Zadnich Gór (968 m n.p.m.) i Hali Pisanej[5]. Zabudowania wsi znajdują się na wys. 400–500 m n.p.m., niektóre przysiółki sięgają 900 m n.p.m. (Łaziska na Hali Jaworzyna)[5].

Sołectwo graniczy z: miastem Piwniczna-Zdrój (Łomnickie, Zawodzie), Łomnicą-Zdrój, gm. Nawojowa (Złockie), gm. Rytro (Sucha Struga) i Głębokim.

Integralne części wsi

edytuj
Integralne części wsi Kokuszka[6][7]
części wsi Brzeg, Czerteż, Czesanki, Dermanówka, Dwór, Fiedorek, Górny Koniec, Gronik, Jasionowa, Jaworzyna, Kaczanówka, Koszarzyska, Królewska, Leskowskie, Łazisko, Markowina, Młyn, Pająkówka, Polakówka, Roztoki, Skała, Smydy, Trzmielówka, Wyrąb, Zadnie Góry, Za Górą

Historia

edytuj

Kokuszka założona została 1 sierpnia 1570 r. „na surowym korzeniu” w dolinie potoku Kokoska (dzisiaj Jaworzynka) na mocy przywileju króla Zygmunta Augusta. Zasadźcą Kokuszki został piwniczanin Jerzy Liptak, jej późniejszy sołtys.

Nazwa miejscowości wywodzi się od płynącego przez nią potoku wówczas zwanego Kokoska, o czym wspomina się w akcie lokacyjnym „którą od tejże rzeki Kokoszą nazwaną być chcemy”. Opowieści ludowe wiążą nazwę wsi z kurą. Założona wieś była własnością miasta Piwnicznej. Od 1770 r. w państwie Habsburgów, po 1781 r. austriacka własność państwowa (K.k. Cameral Amt). Od 2 poł. XIX w. i przez XX w. wieś miała charakter letniskowy i stanowiła zaplecze piwniczańskiego uzdrowiska.

W latach 1955–1972 była gromadą GRN Piwniczna-Wieś. Od 1973 r. jest sołectwem MiG Piwniczna-Zdrój.

Od roku 2005 funkcjonuje stacja narciarska z noclegami, oświetlonym stokiem i wyciągiem o długości 600 m.

Demografia

edytuj

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL[8][9][10][11].

Budynki mieszkalne
Rok 1900 1921 1931 2002
Liczba 81 90 102 108
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[8]
Zwierzęta Konie Bydło Owce Świnie
Liczba 11 216 148 32

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55801
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 488 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  5. a b c Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  8. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  10. Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
  11. Statystyka Polski, seria C, z. 88, Warszawa 1938, Główny Urząd Statystyczny

Bibliografia

edytuj
  • S. Ogórek "Piwniczna- Zdrój Rytro i okolice". Agencja Wydawnicza W i T

Linki zewnętrzne

edytuj