Kwiatownik wspaniały

gatunek niewielkiego ptaka z rodziny nektarników

Kwiatownik wspaniały[3] (Aethopyga duyvenbodei) – gatunek niewielkiego ptaka z rodziny nektarników (Nectariniidae). Jest endemitem jednej z Wysp Sangihe w Indonezji. Zagrożony wyginięciem.

Kwiatownik wspaniały
Aethopyga duyvenbodei[1]
(Schlegel, 1871)
Ilustracja
Samiec (u góry) i samica na rysunku z książki George’a Ernesta Shelleya (1880)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

nektarniki

Rodzaj

Aethopyga

Gatunek

kwiatownik wspaniały

Synonimy
  • Nectarinia duyvenbodei Schlegel, 1871
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Taksonomia edytuj

Gatunek ten zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał Hermann Schlegel pod nazwą Nectarinia duyvenbodei. Opis ukazał się w 1871 roku w Nederlandsch Tijdschrift voor De Dierkunde[4][5]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Aethopyga[3][6]. Nie wyróżnia się podgatunków[4][6].

 
Indonezyjski znaczek z 2012 roku

Morfologia edytuj

Długość ciała 12 cm[4][7]. Samce mają bordowe upierzenie boków głowy i kołnierza, opalizujące, metaliczne niebiesko-zielone czoło i ciemię, niebieskie ramiona, zielony grzbiet i żółty kuper. Wierzchnia strona upierzenia samic jest całkowicie oliwkowa. Spód jest jednolicie jasnożółty u obu płci. Młode przypominają samicę, ale mają blade nogi[8].

Zasięg występowania edytuj

Występuje w Indonezji na wyspie Sangir Besar wchodzącej w skład Wysp Sangihe położonych na północny wschód od Celebesu. Dawniej występował też na sąsiedniej wyspie Siau[2][7].

Ekologia i zachowanie edytuj

Zamieszkuje lasy pierwotne i wtórne, obrzeża lasów oraz pobliskie zarośla i plantacje na nizinach i stokach niższych wzgórz[4][8]. Spotykany w przedziale wysokości od 75 do 900–1000 m n.p.m.[2][7]

W skład jego diety wchodzą nektar i owady. Żeruje pojedynczo lub w parach, niekiedy w małych grupach, przyłącza się też do stad z innymi gatunkami ptaków[4].

Brak szczegółowych informacji o rozrodzie. Ptaki z powiększonymi gonadami obserwowano w maju, niedawno opuszczone gniazdo odnotowano w sierpniu, osobniki młodociane w sierpniu–wrześniu, śpiewy i zachowania godowe od listopada do grudnia; dane te sugerują, że występują dwa sezony lęgowe[4].

Status edytuj

IUCN uznaje kwiatownika wspaniałego za gatunek zagrożony (EN, Endangered). Populacja ograniczona jest do jednej wyspy, bardzo rozdrobniona i malejąca z powodu kurczenia się obszarów występowania ze względu na działalność człowieka. W 2002 roku liczbę dorosłych osobników szacowano na 13 000 – 29 000[2][7].

Przypisy edytuj

  1. Aethopyga duyvenbodei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Aethopyga duyvenbodei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Nectariniidae Vigors, 1825 – nektarniki – Sunbirds (wersja: 2021-07-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-02-03].
  4. a b c d e f Cheke, R., C. Mann & C. J. Sharpe: Elegant Sunbird (Aethopyga duyvenbodei), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-02-03]. (ang.).  
  5. H. Schlegel. Observations Zoologiques. IV. „Nederlandsche Tijdschrift voor De Dierkunde”. 4, s. 14, 1873 (1871). (fr.). 
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.1). [dostęp 2022-02-03]. (ang.).
  7. a b c d Species factsheet: Aethopyga duyvenbodei. BirdLife International, 2022. [dostęp 2022-02-03]. (ang.).
  8. a b Elegant Sunbird. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2022-02-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj