Leon Będkowski

polski wojskowy

Leon Będkowski herbu Prawdzic, ps. „Topór” (ur. 12 września 1908 w Rzepiskach, zm. 5 lutego 2005 w Sutton, w prowincji Quebec, w Kanadzie) – major kawalerii Wojska Polskiego.

Leon Będkowski
Topór
major kawalerii major kawalerii
Data i miejsce urodzenia

12 września 1908
Rzepiska

Data i miejsce śmierci

5 lutego 2005
Sutton, Quebec, Kanada

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

12 Pułk Ułanów Podolskich
1 Pułk Kawalerii KOP

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Armii Krajowej

Życiorys edytuj

Był synem Wincentego i Anny z Iwińskich. Uczęszczał do Gimnazjum Ojców Salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim. W 1928 r. ukończył Państwową Szkołę Budowy Maszyn w Grudziądzu. W latach 1930–1933 był podchorążym Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu.

5 sierpnia 1933 mianowany został podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1933 i 25 lokatą w korpusie oficerów kawalerii. Po ukończeniu szkoły przydzielony został do 2 szwadronu 12 pułku Ułanów Podolskich w Białokrynicy koło Krzemieńca Podolskiego. Będąc miłośnikiem koni, kilkakrotnie wygrywał zawody kawaleryjskie „Militarii” organizowane w ramach Wołyńskiej Brygady Kawalerii. W latach 1936–37 ukończył Kurs Instruktorów Jazdy Konnej w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Po powrocie z Grudziądza, w wieku zaledwie 29 lat, został mianowany dowódcą 1 szwadronu. W maju 1939 przeniesiony został do 1 pułku kawalerii KOP, który stacjonował w miejscowości Rusiec niedaleko Wielunia, na stanowisko zastępcy dowódcy 2 szwadronu.

W składzie 1 pułku kawalerii KOP walczył w kampanii wrześniowej 1939. 5 września, w okolicach Sieradza, został ciężko ranny. Po kilkumiesięcznej rekonwalescencji, wydostał się ze szpitala, i z pomocą żony Marii, rozpoczął działalność konspiracyjną. Celem jego działań stało się nawiązanie kontaktu z żołnierzami 12 pułku Ułanów Podolskich i zorganizowanie z nich szwadronu oraz bieżąca pomoc „Podolakom”, a także ich rodzinom znajdującym się w ciężkiej sytuacji materialnej. Dwunastego każdego miesiąca organizowane były spotkania „Podolaków” w prywatnym mieszkaniu Janiny Chojnackiej w Warszawie przy ulicy Filtrowej 67. Tak utworzył się zalążek Koła 12 pułku Ułanów Podolskich[1]. Już wiosną 1940 utworzył się szwadron 12 pułku Ułanów Podolskich Armii Krajowej, nad którym dowództwo objął rtm. Czesław Nowacki[2].

Po wojnie został awansowany do stopnia majora. Pozostał również nieformalnym prezesem Koła 12 pułku Ułanów Podolskich, które do 1991 roku działało na terenie Polski nieoficjalnie. W 1988 Leon Będkowski zrezygnował z pełnienia funkcji prezesa Koła[2]. Zajął się m.in. pisaniem wspomnień, które w 1997 roku ukazały się w Krakowie nakładem wydawnictwa JAXA[3]. Zmarł 5 lutego 2005 w Kanadzie, gdzie przebywał z wizytą u syna.

Upamiętnienie edytuj

31 lipca 2015 ulicy we wsi Pisary, nadano nazwę mjr. Leona Będkowskiego[4].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Historia Koła 12 Pułku
  2. a b tamże
  3. Zobacz: Będkowski, Leon "Nieśmiertelni. Wspomnienia służby Ułańskiej". JAXA, Kraków 1997, ISBN 83-85886-10-X
  4. Madkom SA: "Biuletyny Informacji Publicznej w Województwie Małopolskim". bip.malopolska.pl. [dostęp 2015-08-10].

Linki zewnętrzne edytuj