Lidia Ligęza (ur. 1 stycznia 1942 w Nowym Sączu) – polska esperantystka, filolog, poetka, tłumaczka, autorka książek w języku esperanto.

Lidia Ligęza
Ilustracja
Lidia Ligęza, 2014
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1942
Nowy Sącz

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Dziedzina sztuki

literatura

Życiorys edytuj

Lidia Ligęza urodziła się 1 stycznia 1942 r. w Nowym Sączu. Tam dorastała i uczyła się we wczesnych latach. Studiowała filologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Pracę magisterską Podłoże folklorystyczne „Klecht Polskich” Bolesława Leśmiana napisaną pod naukową opieką prof. dr. Kazimierza Wyki opublikowała w czasopiśmie naukowym Pamiętnik Literacki. Jest także autorką kilku opublikowanych rozpraw naukowych o folklorze w polskiej literaturze m.in. o twórczości Tadeusza Nowaka[1]. Po ukończeniu studiów pracowała na wydziale filologicznym UJ jako asystent, a następnie od 1983 r. jako kustosz Muzeum Stanisława Wyspiańskiego (Filia Muzeum Narodowego w Krakowie), zajmując się literacką i malarską twórczością tego wybitnego polskiego modernisty[2][3].

Esperantystka edytuj

Jako studentka Uniwersytetu Jagiellońskiego uczęszczała na lektorat języka esperanto prowadzony przez prof. Mieczysława Sygnarskiego. Od 1975 r. uczyła esperanta na kursach i na wczasach esperanckich, m.in. podczas organizowanych przez Polski Związek Esperantystów we Wrocławiu Międzynarodowych Wczasów „Ora Pola Aŭtuno” (Złota Polska Jesień) w Międzygórzu. Od 1987 r. była lektorką języka esperanto na Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Medycznej w Krakowie. Pracowała także jako lektorka podczas zimowych i letnich szkół dla studentów z Kielc, w Świętej Katarzynie i dla studentów z Wielkopolski, w Toruniu. Była przewodniczącą Wojewódzkiego Klubu Esperanto przy Krakowskim Domu Kultury „Pod Baranami”. Do roku 1983 była członkiem kolegium redakcyjnego czasopisma Esperantysta Polski („Pola Esperantisto”)[2][3].

W 1991 r. w Międzynarodowej Akademii Nauk w San Marino uzyskała tytuł magistra nauk humanistycznych, a następnie otrzymała tytuł docenta. Od 1996 r. jest przewodniczącą Krakowskiego Towarzystwa Esperanto i współredaktorką klubowego biuletynu „Apudvistula Bulteno”. Pracuje jako wykładowca literatury esperanckiej w Podyplomowym Esperantologicznym Studium przy Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, pod kierownictwem prof. Ilony Koutny. W latach 2008–2010 współpracowała z redaktorem Tomaszem Chmielikiem przy wydawaniu niezależnego kwartalnika Spegulo[2][3][4].

Twórczość edytuj

Lidia Ligęza jest autorką wierszy, głównie w języku esperanto[5]. W 1987 r. wydała tom poezji Aleo aŭtuna z posłowiem Tyburcjusza Tyblewskiego, który zawiera pierwsze wiersze poetki, po raz pierwszy opublikowane w magazynie „Pola Esperantisto”[2][3].

Jest tłumaczką na język esperanto, szczególnie zajmuje się współczesną polską poezją[5]. Przetłumaczyła około 650 wierszy polskich poetów współczesnych, m.in. Gałczyńskiego, Herberta, Poświatowskiej, Miłosza i Szymborskiej. W „Pola Esperantisto” ukazały się jej artykuły o twórczości polskich literatów. W prestiżowej serii Światowego Związku Esperantystów „Oriento – Okcidento” nr 50, w 2015 r. ukazał się obszerny tom wierszy Wisławy Szymborskiej Mi inventas la mondon (Obmyślam świat), którego znaczną część przetłumaczyła na język esperanto. Przetłumaczyła na esperanto także dwa dramaty Witkacego: W małym dworku i Szewcy[2][3].

Wybrane dzieła edytuj

Poezja edytuj

  • Aleo aŭtuna, 1987
  • Mia eno, 1996
  • Limerikoj, 1999
  • Epizodoj / Epizody, 2012

Tłumaczenia edytuj

  • Lidia. Życie Lidii Zamenhof, Wendy Heller, 2009[6]
  • Obmyślam świat, Wisława Szymborska, 2015[7]

Przypisy edytuj

  1. Lidia Ligęza. Muzeum Pana Tadeusza. [dostęp 2020-05-16].
  2. a b c d e Lidia Ligęza. Edukado.net. [dostęp 2020-05-16]. (esperanto).
  3. a b c d e Lidia Ligęza. Esperanto.net. [dostęp 2020-05-16]. (esperanto).
  4. Emilka Jurewicz: Środy Literackie w Białymstoku – Lidia Ligęza. Naszemiasto.pl. [dostęp 2020-05-16].
  5. a b Jubileoj kaj memordatoj en junio 2017. La Ondo de Esperanto. [dostęp 2020-05-16]. (esperanto).
  6. Lidia. Życie Lidii Zamenhof, Wendy Heller. HATTERIA.PL. [dostęp 2020-05-16].
  7. Janusz R. Kowalczyk: Przekłady polskiej literatury w 2015. Culture.pl. [dostęp 2020-05-16].

Linki zewnętrzne edytuj