Lindheimera teksańska

gatunek rośliny

Lindheimera teksańska[4] (Lindheimera texana A.Gray & Engelm.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Reprezentuje monotypowy rodzaj lindheimera Lindheimera. Zasięg tego gatunku obejmuje stany Oklahoma i Teksas w Stanach Zjednoczonych oraz stan Coahuila w północno-wschodnim Meksyku[3]. Rośnie w miejscach słonecznych i wilgotnych, zwykle na podłożu wapiennym[5]. Nazwa rodzajowa upamiętnia Ferdinanda Jacoba Lindheimera (1801–1879), niemieckiego botanika osiadłego w Teksasie[6][5].

Lindheimera teksańska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

lindheimera

Gatunek

lindheimera teksańska

Nazwa systematyczna
Lindheimera texana A.Gray & Engelm.
Proc. Amer. Acad. Arts 1: 47 (1847)[3]

Roślina uprawiana jest jako ozdobna[7], głównie jako kwiat cięty[5].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Roślina jednoroczna o pędzie w górze rozgałęzionym i wzniesionym, osiągającym od 10 do ponad 120 cm, rzadko nawet do ok. 300 cm wysokości[6].
Liście
Skrętoległe, tylko najwyższe czasem naprzeciwległe. Siedzące lub w górnej części pędu ogonkowe. Blaszki nagie do szorstko owłosionych, lancetowate do jajowatych, całobrzegich lub nierówno karbowanych albo ząbkowanych[6].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki wyrastające na szczytach pędów pojedynczo lub w luźnych podbaldachach. Okrywy stożkowate do półkulistych o średnicy od 5 do 12 mm. Listki okrywy wyrastają w dwóch szeregach, przy czym kilka zewnętrznych jest zwykle odgiętych. Pięć (czasem cztery) kwiatów brzeżnych jest językowatych, o koronie żółtej. Wykształcają tylko słupek i są płodne. Kwiaty w środkowej części koszyczka są rurkowate, funkcjonalnie męskie, o koronie ciemnożółtej do brązowej, zwieńczonej pięcioma równymi, trójkątnymi ząbkami[6].
Owoce
Ścieśnione niełupki pozbawione puchu kielichowego[6].

Systematyka

edytuj

Gatunek z monotypowego rodzaju lindheimera Lindheimera A. Gray et Engelmann, Proc. Amer. Acad. Arts 1: 47. Dec 1846-Jan 1847[8]. Rodzaj należy do rodziny astrowatych (Asteraceae), a w jej obrębie do podrodziny Asteroideae i plemienia Heliantheae[9].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2022-10-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-10-26] (ang.).
  3. a b Lindheimera texana A.Gray & Engelm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-10-26].
  4. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych: łacińsko-polski. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 117. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 356. ISBN 0-333-74890-5.
  6. a b c d e John L. Strother: Lindheimera A. Gray & Engelmann. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-10-26].
  7. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 530, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. Lindheimera A. Gray et Engelmann. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-10-26].
  9. Genus Lindheimera A. Gray & Engelm.. [w:] GRIN-Global U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA United States Department of Agriculture Agricultural Research Service. [dostęp 2022-10-26]. (ang.).