Lnica wonna
Lnica wonna (Linaria odora (M. Bieb) Fisch.) – gatunek roślin należący do rodziny babkowatych (Plantaginaceae). Endemit regionu bałtyckiego rosnący na wydmach nadmorskich.
 Lnica wonna w Słowińskim Parku Narodowym | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
lnica wonna | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Linaria odora (M. Bieb) Fisch. Cat. Jard. Pl. Gorenki ed. 2, 25; Chav. Monog. Antirrh. 136. 1812 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Rozmieszczenie geograficzne edytuj
Endemit regionu bałtyckiego. Występuje na południowo-wschodnim wybrzeżu Bałtyku. W Polsce rośnie od środkowej części wybrzeża (najdalej na zachód sięga do okolic Mielna) po Mierzeję Wiślaną. Rośnie poza tym na wybrzeżu obwodu królewieckiego (Rosja), Litwy i Łotwy[4].
W Polsce rośnie na mierzejach oddzielających jeziora przymorskie (Jamno, Sarbsko, Bukowo i Łebsko) od Bałtyku, w rezerwacie Helskie Wydmy, w kilku miejscach nad Zatoką Gdańską i na Mierzei Wiślanej na odcinku od Krynicy Morskiej po Nową Karczmę (granicę polsko-rosyjską). Najbardziej obfite zasoby gatunku występują w Słowińskim Parku Narodowym[4].
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Bylina o kruchej, rozgałęzionej, owoszczonej łodydze osiągającej do 50 cm długości. Pędy nadziemne rozwijają się z rozległego systemu cienkich podziemnych rozłogów[4].
- Liście
- Równowąskie, ok. 1 mm szerokości, ostre, 3-nerwowe.
- Kwiaty
- Wonne, zebrane w grono. Korona jasnożółta. Ostroga bladoczerwona, prosta, ok. 8 mm długości[5].
- Owoce
- Torebka ok. 2 razy dłuższa od działek kielicha.
Ekologia edytuj
Roślina żyjąca na piaszczystym podłożu. W syntaksonomii gatunek charakterystyczny dla All. Ammphilion borealis i wyróżniający dla All. Koelerion albescentis i Ass. Helichryso-Jasionetum litoralis.
Zagrożenia i ochrona edytuj
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Kategorie zagrożenia:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[6]: V (narażony na wyginięcie); 2016: EN (zagrożony)[7].
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej czerwonej księgi roślin[4]: VU (vulnerable, narażony).
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-06] (ang.).
- ↑ M. Bilz, Linaria loeselii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-03-06] (ang.).
- ↑ a b c d Ludwik Frey: Linaria odora (M.Bieb.) Fisch. Lnica wonna. W: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.