Marian Sanok

porucznik rezerwy kawalerii Wojska Polskiego

Marian Sanok (ur. 10 sierpnia 1901 w Krakowie, zm. wiosna 1940 w Katyniu) – porucznik rezerwy kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Marian Sanok
Ilustracja
porucznik rezerwy kawalerii porucznik rezerwy kawalerii
Data i miejsce urodzenia

10 sierpnia 1901
Kraków

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

19141928 i 19391940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

13 Pułk Ułanów Wileńskich
23 Pułk Ułanów Grodzieńskich
Szwadron Kawalerii KOP „Krasne”

Stanowiska

dowódca plutonu kawalerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
agresja ZSRR na Polskę

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Niepodległości Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi II stopnia Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Życiorys edytuj

Urodził się w jako syn Wojciecha i Anny, z domu Duda. Był ich jednym z ośmiorga dzieci. Jego ojciec pracował jako urzędnik w Krośnie. Tam Marian Sanok ukończył szkołę realną.

Był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej i Związku Strzeleckiego. Podczas I wojny światowej jako ochotnik wstąpił do Legionów Polskich. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 i III powstaniu śląskim. W niepodległej II Rzeczypospolitej do 1928 roku służył w 13 pułku Ułanów Wileńskich w Nowej Wilejce. Zawodowo pracował we Lwowie.

Podporucznikiem został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 5. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wilejka. Posiadał przydział do 23 pułku Ułanów Grodzieńskich w Postawach[1].

19 marca 1939 roku został awansowany na porucznika w korpusie oficerów rezerwy kawalerii. W kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 2 plutonem szwadronu kawalerii KOP „Krasne”.

Został aresztowany przez Sowietów. Następnie był przetrzymywany w obozie w Kozielsku[2]. Na wiosnę 1940 został zabrany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Jest pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

Jego żoną była Maria, a pasierbem Bronisław.

Upamiętnienie edytuj

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia kapitana[3]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

13 kwietnia 2011 roku w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” przy Szkole Podstawowej im. Bohaterów Monte Cassino w Ustrobnej posadzono Dąb Pamięci honorujący Mariana Sanoka (w uroczystości uczestniczyła m.in. jego siostrzenica Stanisława Cygan)[4][5]. Ponadto w Ustrobnej analogicznie uhonorowany został Marian Kosiba, także ofiara zbrodni katyńskiej. Obu oficerów upamiętnia także pomnik katyński w Ustrobnej[6][7].

Nazwisko Mariana Sanoka znajduje się wśród zbiorowo upamiętnionych mieszkańców Krosna i okolic pomordowanych w ramach zbrodni katyńskiej, umieszczonych na tablicy pamiątkowej, odsłoniętej 17 września w bazylice kolegiackiej Świętej Trójcy w Krośnie[8][9].

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 129, 603.
  2. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 244. ISBN 83-7001-294-9.
  3. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  4. „KATYŃ – PAMIĘTAMY” – uroczystość posadzenia Dębu Pamięci majora Franciszka Szafrana przy Szkole Podstawowej w Bratkówce. „Miesięcznik informacyjny Gminy Wojaszówka”, s. 2, Nr 50 (maj 2011). Gmina Wojaszówka. 
  5. Pamiętamy. spustrobna.pl. [dostęp 2014-04-09].
  6. Grażyna Szepieniec: Wizyta Rodziny majora Mariana Kosiby. spustrobna.pl, 7 października 2012. [dostęp 2014-04-09].
  7. Gminne obchody Święta Niepodległości. wojaszowka.pl, 3 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-09].
  8. Ofiary Katynia: lista nazwisk zabitych krośnian. krosno24.pl, 20 września 2012. [dostęp 2014-04-09].
  9. Piotr Dymiński: Przypomniano krośnieńskie ofiary sowieckiej zbrodni. krosnocity.pl, 23 września 2012. [dostęp 2014-04-09].

Bibliografia edytuj