Matka Boża Wspomożycielka Wiernych

Najświętsza Maryja Pana Wspomożenia Wiernych
	; NMP Wspomożycielka Wiernych
Miejsca kultu	na całym świecie
Sanktuarium	liczne kościoły
Data wspomnienia	24 maja

Matka Boża Wspomożycielka Wiernych (łac. Beatae Virginis Mariae Auxilium Christianorum) – tytuł nadawany Matce Bożej, matce Jezusa, który zawiera w sobie wszystkie wezwania, potrzeby i troski wiernych^[1].

Pierwszym, który w historii Kościoła użył słowa „Wspomożycielka”, był św. Efrem, diakon (+ 373), pisał on: „Maryja jest orędowniczką i wspomożycielką dla grzeszników i nieszczęśliwych” natomiast Maryję „nieustanną i potężną Wspomożycielską” (w podobnym czasie) nazywał św. Grzegorz z Nazjanzu (+ ok. 390). Od tego czasu kult ten rozpowszechniał się na cały Kościół katolicki.

W konstytucji dogmatycznej Lumen gentium, sobór watykański II mówi: Dlatego też do Błogosławionej Dziewicy stosuje się w Kościele tytuły: Orędowniczki, Wspomożycielki, Pomocnicy, Pośredniczki (łac. Propterea B. Virgo in Ecclesia titulis Advocatae, Auxiliatricis, Adiutricis, Mediatricis invocatur). Sobór ten wymienia (nazywa) matkę Jezusa jako Wspomożycielkę^[2]^[3].

Rys historyczny święta Matki Bożej Wspomożycielki edytuj

Matka Boża Wspomożycielka, dzieło: Lucas Cranach Starszy

Święto Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych ustanowił papież Pius VII (dekretem św. Kongregacji Obrzędów), z dnia 15 września 1815 r., jako wyraz jego wdzięczności Matce Bożej za wyzwolenie z niewoli napoleońskiej w dniu 24 maja 1814 r. po około pięcioletniej nieobecności w Watykanie. Święto obchodzono na początku w Rzymie i Państwie Kościelnym.

W Polsce święto to obchodzone jest dzięki staraniom kard. Stefana Wyszyńskiego - Episkopat Polski uzyskał na mocy dekretu Kongregacji Obrzędów z dnia 4 grudnia 1958 r. zezwolenie papieskie Jana XXIII na obchód tego święta. W 1962 r. 5 października został zatwierdzony nowy formularz mszalny i brewiarzowy dla tego wspomnienia^[3].

Wspomnienie liturgiczne edytuj

Wspomnienie liturgiczne (obowiązkowe) Najświętszej Maryi Wspomożycielki Wiernych obchodzone jest w Kościele katolickim 24 maja. W zgromadzeniu salezjanów obchodzone jest jako uroczystość^[4]^[5].

Kult edytuj

Miejscem największego i pierwszego kiedyś kultu Wspomożycielki była Bawaria z pierwszym kościół pod tym samym wezwaniem; wzniesiony został w Pasawie w roku 1624.

Figura Matki Boskiej Wspomożenia - Passawskiej w Warszawie

7 października 1571 r. chrześcijanie odnieśli zwycięstwo nad flotą turecką w bitwie morskiej pod Lepanto. Na pamiątkę tego zwycięstwa papież św. Pius V włączył do Litanii Loretańskiej nowe wezwanie pn. „Wspomożenie wiernych - módl się za nami”.

NMP Wspomożycielka - grafika

Do Polski kult ten przybył z Austrii i Niemiec. Na starych obrazach Madonny z Kalwarii Zebrzydowskiej widnieje napis: Calvaria Zebrzydoviana - Auxilium Christianorum (Kalwaria Zebrzydowska - Wspomożenie Wiernych); we Wrocławiu - Książe obraz Wspomożycielki przedstawiony jako „Madonnę Płaszcza” - typ w dawnych wiekach jako Matka Boska okrywającą płaszczem opieki czcicieli^[6].

Wielu (świętych) miało szczególne nabożeństwo do Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych m.in.: św. Jan Bosko, kard. August Hlond (prymas Polski i salezjanin) oraz jego następca kard. prymas Polski - bł. Stefan Wyszyński a także księża salezjanie^[1].

Największym krzewicielem kultu Maryi w tym tytule był ks. Jan Bosko. W 1864 roku ks. Bosko rozpoczął w Turynie budowę sanktuarium (bazyliki) Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki na Valdocco, gdzie umieszczony jest obraz Wspomożycielki zamówiony u Tomasza Lorenzone przez ks. Bosko, uważany dziś za główny obraz dotyczący tego tytułu^[7]. Po wybudowaniu, ks. Bosko zaczął rozpowszechniać medaliki pod tym tytułem od roku 1866. Postać Matki Bożej była na nich wzorowana według obrazu w głównym ołtarzu bazyliki. Ułożył on również nowennę do NMP Wspomożenia Wiernych. Założył on zgromadzenie salezjanów oraz salezjanek^[8].

Powstało wiele parafii i sanktuariów (w Polsce i na całym świecie), które są szczególnymi miejscami kultu Maryi Wspomożycielki^[8]. Na świecie to m.in. Turyn, Pasawa, Szanghaj, Nairobi, Brezje; w Polsce sanktuaria znajdują się m.in.: w Oświęcimiu, Rumi, Twardogórze, Przyłękowie, Jaroszowie, Nawrze, Rogalinku^[9]^[10]^[11]^[12]. W duchu (typu) św. Jana Bosko powstało 130 sanktuariów na całym świecie poświęconych Matce Bożej w tytule Wspomożenia^[6].

Istnieje wiele modlitw (w tym nowenna i litania) oraz pieśni ku czci Maryi Wspomożycielki chrześcijan^[13]^[14]. W wielu kościołach znajdują się obrazy i figury Matki Bożej, które otrzymały tytuł Wspomożenie Wiernych, niektóre z nich zostały koronowane^[8].

Arcybractwo NMP Wspomożycielki edytuj

Pierwsze bractwo Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych powstało przy kościele Matki Bożej w Pasawie, zatwierdzone przez papieża Urbana VIII w 1627 roku. W połowie XVII w. powstaje w Innsbrucku następnie bractwo rozpowszechniło: w Turynie (1690) i w innych miejscach Italii, w Hiszpanii i w Ameryce Łacińskiej. Król Polski Jan III Sobieski, 12 września 1683 r. wygrywa pod Wiedniem z Turkami. Dla uczczenia i podziękowania NMP za to zwycięstwo papież bł. Innocenty XI w 1684 zatwierdza w Monachium (przy kościele św. Piotra) nowe bractwo (następnie arcybractwo)^[8]^[1].

Patronat edytuj

Istnieje wiele kościołów i kaplic w Polsce i na świecie pod wezwaniem Wspomożycielki Wiernych. Matka Boża Wspomożycielka jest patronką m.in. salezjanów i salezjanek^[8].