Mewa modrodzioba

Mewa modrodzioba
	Pagophila eburnea
	(Phipps, 1774)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	mewowce
Parvordo	Larida
Nadrodzina	Laroidea
Rodzina	mewowate
Podrodzina	mewy
Rodzaj	Pagophila; Kaup, 1829
Gatunek	mewa modrodzioba
Synonimy
	Larus eburneus Phipps, 1774; Larus eburnea Phipps, 1774; Larus albus Gunnerus, 1767; Gavia alba (Gunnerus, 1767); Pagophila alba (Gunnerus, 1767);
	Larus eburneus Phipps, 1774; Larus eburnea Phipps, 1774; Larus albus Gunnerus, 1767; Gavia alba (Gunnerus, 1767); Pagophila alba (Gunnerus, 1767);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	; obszary lęgowe występuje przez cały rok
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mewa modrodzioba^[6], mewa czarnonoga, mewa biała^[7] (Pagophila eburnea) – gatunek dużego ptaka wędrownego z rodziny mewowatych (Laridae), zamieszkujący wyspy, wody i pak lodowy Arktyki po północne wybrzeża Eurazji i Ameryki Północnej. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Systematyka edytuj

Jedyny przedstawiciel rodzaju Pagophila^[6]^[8]. Gatunek monotypowy^[3]^[8].

Zasięg występowania edytuj

Gnieździ się na Grenlandii, Ziemi Baffina, Wyspach Królowej Elżbiety, Svalbardzie, Ziemi Franciszka Józefa, Nowej Ziemi, Ziemi Północnej, Wyspach Nowosyberyjskich oraz innych arktycznych wyspach. Główne zimowiska znajdują się wokół Ziemi Baffina, w Cieśninie Davisa, na Morzu Labradorskim, południowo-wschodniej Grenlandii i w rejonie Cieśniny Beringa^[3].

Sporadycznie zalatuje do Europy^[9], do Polski – wyjątkowo^[10].

Morfologia edytuj

Mewa modrodzioba w locie

Wygląd: Obie płci podobne. Niemal w całości białe, niekiedy na piersi widoczny różowy nalot. Dziób zielonkawy z żółtym końcem, nogi ciemne. Osobniki młodociane ciemno cętkowane, plamy najgęstsze na głowie.
Wymiary średnie: długość ciała ok. 44–48 cm; rozpiętość skrzydeł 106–118 cm; masa ciała 520–700 g^[3]

Ekologia i zachowanie edytuj

Osobnik młodociany

Biotop: Pokryte lodem pływającym i pakiem obszary morza. Gnieździ się na skalistych lub kamienistych wybrzeżach. Gniazdo zbudowane z mchów, porostów, wodorostów i innego dostępnego materiału.
Gniazdo: Na płaskim skalnym lub kamienistym wybrzeżu, często w pobliżu śniegu. Tworzy luźne kolonie.
Jaja: W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając zazwyczaj 1 do 3 cielistych, cętkowanych jaj.
Wysiadywanie, pisklęta: Jaja wysiadywane są przez okres około 25 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta pierzą się w wieku około 11 dni, a po 3 tygodniach są samodzielne.
Pożywienie: Drobne zwierzęta (ryby, skorupiaki, mięczaki), padlina^[3]^[5], algi^[3], kał fok i niedźwiedzi polarnych.

Status i ochrona edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2005 roku uznaje mewę modrodziobą za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku miała ona status gatunku najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji szacuje się na 38–52 tysiące dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy^[5].

W Polsce objęta ścisłą ochroną gatunkową^[11].

Zobacz też edytuj

ptaki Polski

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Pagophila eburnea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Pagophila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f J. Burger, M. Gochfeld & E.F.J. Garcia: Ivory Gull (Pagophila eburnea). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c D. Lepage: Ivory Gull Pagophila eburnea. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-02]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Pagophila eburnea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Larinae Rafinesque, 1815 - mewy (wersja: 2020-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-20].
↑ P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990, s. 342, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, auks. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-20]. (ang.).
↑ wynik wyszukiwania: Pagophila eburnea. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2021. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-02-02].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Ivory Gull. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Pagophila eburnea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis2-2] Pagophila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-27] (ang.).

[hbwalive-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f J. Burger, M. Gochfeld & E.F.J. Garcia: Ivory Gull (Pagophila eburnea). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[avibase-4] D. Lepage: Ivory Gull Pagophila eburnea. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-02]. (ang.).

[iucn-5] Pagophila eburnea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-6] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Larinae Rafinesque, 1815 - mewy (wersja: 2020-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-20].

[Busse&inni-7] P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990, s. 342, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, auks. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-20]. (ang.).

[tarsiger-9] wynik wyszukiwania: Pagophila eburnea. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).

[kflista-10] Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2021. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-02-02].

[11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[8]

[9]

[10]

[11]