Wikipedia

Michał Łazarski (polityk)

polityk polski, samorządowiec, żołnierz AK

Michał Łazarski, ps. „Biebrza”, „Józef”[1] (ur. 29 września 1896 w Sztabinie, zm. 1 sierpnia 1944 w Warszawie) – porucznik Armii Krajowej, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, rolnik, poseł na Sejm RP II, III i IV kadencji (1928–1938) oraz senator V kadencji (1938–1939).

Michał Łazarski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 września 1896
Sztabin

Data i miejsce śmierci

1 sierpnia 1944
Warszawa

Senator V kadencji (II RP)
Okres

od 13 listopada 1938
do 2 października 1939

Przynależność polityczna

Obóz Zjednoczenia Narodowego

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920–1941)
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

Urodził się 29 września 1896 w Sztabinie, w ówczesnym powiecie augustowskim guberni suwalskiej, w rodzinie Józefa i Teofilii z Górskich[2][3][4][5]. W 1910 ukończył szkołę powszechną w rodzinnej wsi[6][4].

W młodości pracował jako rolnik na gospodarstwie w Sztabinie. W 1917 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej i został komendantem Obwodu POW Sztabin[2]. W 1919 z polecenia ówczesnego komendanta Okręgu POW majora Adama Rudnickiego przeprowadził kilka akcji wywiadowczych i dywersyjnych skierowanych przeciwko oddziałom niemieckim[7][8]. 15 stycznia 1919 wstąpił do Wojska Polskiego[9]. Dowodzony przez niego oddział partyzancki został włączony do suwalskiego pułku strzelców (późniejszego 41 pułku piechoty) jako jego 10. kompania. W szeregach tego pułku walczył na wojnie z bolszewikami. W zastępstwie ciężko rannego dowódcy 10. kompanii objął jej dowództwo[7]. W grudniu 1920 został zdemobilizowany[7]. W czerwcu 1935 był podoficerem pospolitego ruszenia[2].

9 września 1921 dowódca III batalionu podporucznik Edward Żórawski sporządził „wniosek na odznaczenie orderem «Virtuti Militari»”, w którym napisał: „we wrześniu 1920 r. po zdobyciu Lidy przez nasze oddziały, III/41 Suw[alskiego]. p[ułku]. p[iechoty]. otrzymał zadanie odcięcia drogi cofającej się dywizji bolszewickiej. St[arszy]. sierż[ant]. Łazarski z plutonem obsadził na skraju lasu gościniec prowadzący do wsi Krupa. Pomimo rozpaczliwych ataków następującej kolumny nieprzyjacielskiej sierżant Łazarski nie ustąpił z zajmowanej pozycji, a manewrując umiejętnie sekcjami i K[arabinem]. M[aszynowym]., przechodząc jednocześnie kilka razy do ataku, przyczynił się do otoczenia i wzięcia do niewoli z całym taborem rozproszonej w lesie dyw[izji]. bolszewickiej”[10]. Wniosek został poparty przez dowódcę pułku majora Kazimierza Hozera, dowódcę brygady podpułkownika Bolesława Popowicza, dowódcę 1 Dywizji Legionów pułkownika Stefana Dąb-Biernackiego i dowódcę 2 Armii generała porucznika Edwarda Śmigły-Rydza[11]. Opis tego czynu został opublikowany 21 sierpnia 1932 na łamach „Żołnierza Polskiego”[12].

Po zakończeniu służby wojskowej organizował kółka rolnicze i spółdzielnie mleczarskie w województwie białostockim. Był samorządowcem: zasiadał w Radzie Gminnej i Wydziale Powiatowym w Augustowie oraz Radzie Wojewódzkiej w Białymstoku. Pełnił obowiązki prezesa Okręgowego Towarzystwa Rolniczego oraz radcy Izby Rolniczej w Białymstoku. Założył w rodzinnej wsi Związek Strzelecki i Straż Ochotniczą[13]. W Związku Strzeleckim posiadał stopień funkcyjny „kompanijny”[2].

W 1928 uzyskał mandat posła na Sejm II kadencji z listy BBWR w okręgu Grodno–Suwałki[13]. W 1930 ponownie wybrano go na posła w tym samym okręgu i z ramienia tego samego ugrupowania. 8 września 1935 uzyskał mandat w systemie większościowym w okręgu nr 43 Suwałki[14][15]. 13 listopada 1938 został wybrany senatorem w województwie białostockim[16] z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego. W lutym 1939 został przewodniczącym Rady Okręgowej OZN w Białymstoku[17].

W czasie okupacji niemieckiej służył w Armii Krajowej, w 4 Rejonie Obwodu VI Praga, w szeregach zgrupowania 1604[1] lub jako dowódca zgrupowania[3]. Najprawdopodobniej (relacja rodziny) zginął w dniu wybuchu powstania 1 sierpnia 1944 na ul. Markowskiej w Warszawie[3][1][17][a]. Został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim[17].

Był żonaty z Adelą z Sidorowiczów, z którą miał dwóch synów: Józefa (ur. 1928) i Edmunda (ur. 1930)[6].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ W akcie zgonu sporządzonym w 1945 w USC Warszawa Praga Północ podano, że zmarł 1 września 1944[18].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Michał Łazarski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2022-12-03].
  2. ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 1.
  3. ↑ a b c d Łazarski Michał 18961944. Biblioteka Sejmowa. [dostęp 2022-12-03]..
  4. ↑ a b Ułanowicz 2021 ↓, s. 188.
  5. ↑ Rzepecki i Rzepecki 1928 ↓, s. 25, tu podano, że urodził się 15 września 1896.
  6. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2.
  7. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
  8. ↑ Skłodowski 2009 ↓, s. 118, 135.
  9. ↑ Kolekcja ↓, s. 5.
  10. ↑ Kolekcja ↓, s. 5–6.
  11. ↑ Kolekcja ↓, s. 7.
  12. ↑ Czyny bomb. Stan. Małolepszego i st. sierż. M. Łazarskiego. „Żołnierz Polski”. 31, s. 619, 1932-08-21. Warszawa. .
  13. ↑ a b Rzepecki i Rzepecki 1928 ↓, s. 25.
  14. ↑ M.P. z 1935 r. nr 216, poz. 242.
  15. ↑ Sejm i Senat 1936 ↓, s. 93, 99, 143.
  16. ↑ M.P. z 1938 r. nr 264, poz. 620.
  17. ↑ a b c Ułanowicz 2021 ↓, s. 189.
  18. ↑ Michał Łazarski. Kancelaria Senatu. [dostęp 2022-12-04].
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 6 grudnia 1921, s. 1608.
  20. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-02]..
  21. ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  22. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-02]..
  23. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-02]..
  24. ↑ Skłodowski 2009 ↓, s. 135.
  25. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-02]..
  26. ↑ Kolekcja ↓, s. 3.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michał_Łazarski_(polityk)&oldid=71833772”