Miernów
Miernów – wieś sołecka[5] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Złota[4][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
241[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
28-425[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TPI |
| SIMC |
0280399[4] |
Położenie na mapie gminy Złota  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego  | |
 50°20′25″N 20°35′32″E/50,340278 20,592222[1]
| |
| Strona internetowa | |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0280407 | Mały Dołek | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Od 1946 r. funkcjonuje remiza Ochotniczej Straży Pożarnej.
Historia
edytujPochodzenie nazwy nie jest przez językoznawców dokładnie określone. Wywodzą ją od słowa mierny (słaby).
Pierwsza wzmianka pochodzi z 1470 roku (Myernów). Przynajmniej od połowy XV wieku była to wieś królewska należąca do parafii Probołowice. Opisuje ją Jan Długosz. Zapisał on iż był tu folwark królewski i karczma[7].
Do 1795 roku była to wieś królewska[8].
Z opisu lustracyjnego z 1564 roku wiadomo się, że we wsi mieszkało jedenastu osiadłych kmieci na pięciu i pół łana ziemi. Płacili wtedy po dwa floreny podatku rocznie. Oddawano też dla władz królewskich podatek w formie: kur, sera i jaj. We wsi była też karczma z kawałkiem ziemi. Lustratorzy zapisali ponadto, że na przejazd królewski dają owsa, jak insze wsi[8].
Według lustracji 1661 roku, było pięciu kmieci (był to czas po „potopie” szwedzkim) płacących po 6 florenów podatku. Płacili też podatek w owsie i po kopie jaj rocznie. We wsi już nie zanotowano karczmy ani młyna (który zapewne był na początku XVII wieku). Wieś dzierżawili Stanisław Rogowski i jego żona Elżbieta. Dzierżawa była ustanowiona przez przywilej królewski z 7 IV 1653 roku wydany przez królową Ludwikę Marię.
Kolejną lustrację przeprowadzono w 1789 roku. Lustratorzy zapisali w tej wsi jest ról kmiecych 14, w których zastaliśmy gospodarzy siedemnastu. Płacili oni czynszu po 3 złote od roli, po 8 sztuk jaj i 2 korce owsa rocznie. We wsi mieszkało też czterech zagrodników, jeden chałupnik i dwóch czynszowników. Zanotowano też, że we wsi jest karczma z drzewa na węgieł budowana, słomą poszyta w tej izba szykowna z komorą.
Granice tej wsi ze Stawiszycami szlachecką, Będziakami wsią królewską, Soboszowem, Probołowicami i Pełczyskami wsiami szlacheckimi. O granic tej wsi nie masz żadnych kontrowersyi[8].
W 1827 roku była to już wieś rządowa licząca 25 domów i 106 mieszkańców. W XIX wieku była tu szkoła początkowa[7].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Tarabułów udzieliła pomocy Halinie Fiszer. W 1985 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Anieli Goldschmidt z d. Tarabuła i Leonii Tarabuła tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[9].
Archeologia
edytujW północnej części Miernowa, na grzbiecie lessowego wzniesienia wyciągniętego w linii wschód-zachód, znajdują się dwa kurhany położone ok. 1 km od siebie. Pochodzą z epoki brązu (ok. 1450-1200 lat p.n.e.), zaliczone do kultury trzcinieckiej. W mniejszym (wysokość ok. 3 m, średnica podstawy ok. 18 m) znaleziono pochówek zbiorowy o mieszanym rytuale[10] (pochówek ciałopalny kobiety i dwojga dzieci oraz szkielety trzech mężczyzn), w większym (wysokość ok. 3,6 m, średnica u podstawy ok 20 m) pochówek symboliczny, zawierający tylko 2 naczynia gliniane. W obu kurhanach groby centralne przykryte były drewnianymi belkami[10]. Pod grobami kultury trzcinieckiej znajdowały się starsze od nich i znacznie mniejsze kurhany z czasów młodszego neolitu (2600-1800 p.n.e.), w których znaleziono, podczas wykopalisk archeologicznych, naczynia zaliczane do kultury ceramiki sznurowej. Pod mniejszym znajdował się pochówek jednej osoby[11].
Wykopaliska przeprowadziła w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku ekspedycja Zespołu Badań nad Polskim Średniowieczem UW i PW, kierowana przez Andrzeja Kempistego, która badała przynależność kulturową kopców, znajdujących się w północno-wschodniej części lessów podkrakowskich, gdzie znajduje się m.in. Miernów. Po zakończeniu wykopalisk oba kurhany zrekonstruowano[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 79908
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-05-16]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 786 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-14].
- ↑ Jednostki organizacyjne gminy Złota. Urząd Gminy Złota. [dostęp 2015-04-14].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-14].
- ↑ a b Miernów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 352.
- ↑ a b c Sołectwo Miernów ↓.
- ↑ Historia pomocy - Goldschmidt Aniela i Tarabuła Leonia | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2021-11-27].
- ↑ a b c Maria Irena Mileska (red. nauk.): Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski. Wyd. drugie, zmienione. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1992, s. 410. ISBN 83-01-09822-8.
- ↑ Janusz Kędracki. Odkrywamy Świętokrzyskie - Miernów. „wyborcza.pl/Kielce”, 2009-07-24.
Bibliografia
edytuj- Sołectwo Miernów: Kostrzeszyn sołectwo w gminie Złota. Portal Gminy Złota. [dostęp 2015-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-17)]. (pol.).