Miodokwiat (Herminium L.) – rodzaj bylin należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego w szerokim ujęciu ok. 50 gatunków[6]. W Polsce tylko jeden gatunek – miodokwiat krzyżowy[7], będący zarazem gatunkiem typowym rodzaju[3]. Przedstawiciele rodzaju występują w Europie (tylko jeden gatunek) oraz w południowo-zachodniej, środkowej i wschodniej Azji[4].

Miodokwiat
Ilustracja
Miodokwiat krzyżowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

storczykowe

Rodzaj

miodokwiat

Nazwa systematyczna
Herminium L.
Opera Varia 251. 1758[3]
Synonimy

Aopla Lindl.
Androcorys Schltr.
Bhutanthera Renz
Cybele Falc.
Frigidorchis Z.J.Liu & S.C.Chen
Monorchis Ehrh.
Monorchis Ség.
Porolabium Tang & F.T.Wang
Thisbe Falc.[4][5]

Miodokwiat krzyżowy

Morfologia edytuj

Pokrój i organy podziemne
Byliny z bulwami kulistymi do podłużnie elipsoidalnych, niepodzielonymi, mięsistymi, z kilkoma cienkimi korzeniami.
Łodyga
Wyprostowana, u nasady z rurkowatymi pochwami.
Liść
Nagi, pojedynczy lub kilka liści o blaszce eliptycznej lub lancetowatej. U nasady liście są zwinięte, obejmując łodygę.
Kwiaty
Zebrane w wielokwiatowy kwiatostan wyprostowany, szczytowy, groniasty, nagi. Pod kwiatostanem znajduje się zwykle 1 lub więcej błoniastych liści. Oś kwiatostanu u niektórych gatunków luźno, u innych gęsto pokryta kwiatami. Poszczególne kwiaty wsparte są lancetowatymi przysadkami. Kwiaty drobne, wzniesione, odstające poziomo lub zwisające, drobne, zwykle żółtozielone i odwrócone. Zalążnia prosta lub wygięta łukowato, czasem z hakowatym końcem, zwykle skręcona, cylindryczno-wrzecionowata, naga. Listki okwiatu wyrównanej długości. Zewnętrzne wolne lub wraz z wewnętrznymi tworzą kaptur, boczne listki rozpostarte. Wewnętrzne listki okwiatu zwykle mniejsze i węższe, mięsiste, na brzegu całe lub 3- lub 5-zębne, warżka 3-łatkowa i zwykle z 3–5 ząbkami, z niewielką ostrogą. Prętosłup bardzo krótki, prosty z przylegającymi pylnikami na szczycie, pyłkowiny 2, podłużne do elipsoidalnych. Znamię jest wąskie i ma kształt litery V[8][4].
Owoce
Torebki zwykle wyprostowane, podłużne[4].

Systematyka edytuj

Niektóre z wyodrębnianych rodzajów mają niepewny status taksonomiczny i w szerszym ujęciu niektórzy autorzy włączają do rodzaju Herminium ok. 40[8], do nawet 50[6] gatunków.

Pozycja systematyczna

Jeden z rodzajów podplemienia Orchidinae w plemieniu Orchideae w obrębie podrodziny storczykowych (Orchideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2][9][10].

Wykaz gatunków[6][5]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-03] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-08-03].
  4. a b c d Xinqi Chen, Stephan W. Gale & Phillip J. Cribb: Herminium. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-09-11]. (ang.).
  5. a b Herminium. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-05-01].
  6. a b c Herminium L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-27].
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 93, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. a b Szlachetko Dariusz L.: Storczyki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2001, s. 109, seria: Flora Polski. ISBN 83-7073-339-5.
  9. Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-03]. (ang.).
  10. Herminium. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-05-01].