Mleczko kokosowe, niekiedy określane również jako mleko kokosowe (taj. กะทิ gati, malajski santan) – popularny składnik spożywczy, stosowany w kuchni krajów Azji Południowo-Wschodniej, zaś w innych krajach dostępny w postaci puszkowanej. Otrzymuje się je poprzez zalanie gorącą wodą miąższu lub rozdrobnionej kopry i odciśnięcie przez gazę[1][2]. Otrzymuje się w ten sposób aromatyczny, biały, przypominający mleko płyn, zawierający od 15% do 25% tłuszczu, w zależności od ilości użytej wody.

Mleczko kokosowe

Często mylone z wodą kokosową. Termin „mleko kokosowe” w znaczeniu czysto botanicznym jest to bielmo jądrowe, wypełniające pustą przestrzeń w pestkowcu palmy kokosowej (zwanym popularnie orzechem kokosowym)[1]. Ilość mleka kokosowego zmniejsza się w miarę dojrzewania owocu i wykształcania się nasienia: w początkowym stadium rozwoju bielmo to występuje w postaci przezroczystej wody kokosowej[3]. W późniejszym etapie w części obwodowej bryłki protoplazmy otaczają się pojedynczą ścianą i osiadają, tworząc po podziałach zestaloną część bielma przybierającą postać bogatego w tłuszcze delikatnego białego miąższu[4], z którego po wysuszeniu otrzymuje się koprę[5].

Regulacje edytuj

Zgodnie z Europejską Wspólną polityką rolną pojęcie „mleko” oznacza wyłącznie zwykłą wydzielinę z wymion ssaków – bez żadnych dodatków, ani nie poddaną ekstrakcji – otrzymywaną z co najmniej jednego doju zwierzęta gospodarskiego. Tak samo ma się sytuacja w wypadku przetworów mlecznych: śmietany, śmietanki, bitej śmietany, masła, sera, jogurtu czy kefiru[6]. Jedynym wyjątkiem przewidzianym w Polsce przez unijne przepisy jest ser jabłkowy[7].

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2017 r. potwierdził, że termin „mleko” co do zasady zarezerwowany jest wyłącznie dla mleka pochodzenia zwierzęcego[8].

Przypisy edytuj

  1. a b Jens G. Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Wyd. 1. Warszawa: Horyzont, 2002, s. 32. ISBN 83-7311-378-9.
  2. Jolanta i Karol Węglarscy: Rośliny dalekiej Azji. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2006, s. 324. ISBN 83-60247-27-7.
  3. Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 104. ISBN 978-83-61320-17-3.
  4. Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 102. ISBN 978-83-61320-17-3.
  5. Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 105. ISBN 978-83-61320-17-3.
  6. ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”)
  7. DECYZJA KOMISJI z dnia 20 grudnia 2010 r. zawierająca wykaz produktów, o których mowa w pkt III.1 akapit drugi w załączniku XII do rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007.
  8. Komunikat prasowy nr 63/17. Wyrok w sprawie C-422/16 Verband Sozialer Wettbewerb eV / TofuTown.com GmbH, Luksemburg, 14 czerwca 2017 [dostęp 2019-02-14].