Mokrzycznik

Mokrzycznik
	; Morfologia (mokrzycznik baldaszkowy)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	mokrzycznik
	Nazwa systematyczna
	Holosteum L.; Sp. Pl. 88. 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Holosteum umbellatum L.
Synonimy
	Meyera Adans.;
	Meyera Adans.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mokrzycznik (Holosteum L.) – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych. Obejmuje cztery gatunki^[4]. Rodzaj występuje w Europie (tu tylko jeden gatunek^[5] i bez północnej części kontynentu), w północno-zachodniej Afryce oraz w Etiopii, a także w południowo-zachodniej Azji po Pakistan, zachodnie Chiny i Kazachstan^[4]. Do flory Polski należy jeden gatunek – mokrzycznik baldaszkowy H. umbellatum^[6]. Gatunek ten rośnie też introdukowany w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Południowej Afryce^[7].

Naukowa nazwa rodzaju utworzona została z greckich słów holos znaczącego „cały” i osteon znaczącego „kość” w nawiązaniu do wątłości i kruchości rośliny^[7].

Morfologia edytuj

Pokrój: Rośliny jednoroczne z cienkim korzeniem palowym, z łodygą prosto wzniesioną lub podnoszącą się, pojedynczą lub rozgałęzioną, na przekroju zaokrągloną^[7].
Liście: Zebrane w odziomkową rozetę i łodygowe. Rozetowe zwężone są u nasady w ogonek, górne liście są siedzące. Blaszka jest nieco mięsista, jednożyłkowa, w dole pędu łopatkowata do lancetowatej, w górze eliptyczna do jajowatej, na wierzchołku zaostrzona^[7].
Kwiaty: Zebrane w szczytowy kwiatostan w postaci baldachokształtnej wierzchotki, u nasady z błoniastołuskowatymi przysadkami. Kwiaty osadzone są na szypułkach wzniesionych w czasie kwitnienia i po dojrzeniu owoców, ale zwisających w dół po przekwitnieniu. Kwiaty są obupłciowe, czasem tylko słupkowe (żeńskie). Działek kielicha jest 5, są one wolne, zielone, na brzegu biało obłonione, lancetowate lub jajowate, na końcu zaostrzone i płaskie (bez kapturka). Płatki korony są białe lub zaróżowione, z paznokciem, nieco powcinane na szczycie, ale nie dwudzielne. Pręcików jest 3–5. Zalążnia z trzema szyjkami^[7].
Owoce: Torebki walcowate lub jajowate, otwierające się sześcioma odginającymi się ząbkami. Zawierają kilkadziesiąt pomarańczowych lub brązowych nasion^[7].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Alsineae podrodziny Alsinoideae z rodziny goździkowatych Caryophyllaceae^[8].

Wykaz gatunków^[4]

Holosteum klopotovii (Tzvelev) Tzvelev
Holosteum kobresietorum Rech.f.
Holosteum marginatum C.A.Mey.
Holosteum umbellatum L. – mokrzycznik baldaszkowy

Zaliczany tu dawniej Holosteum cordatum L. obecnie klasyfikowany jest jako Drymaria cordata (L.) Willd. ex Schult^[9]. Z kolei gatunek Holosteum glutinosum (M.Bieb.) Fisch. & C.A.Mey. jest obecnie klasyfikowany jako H. umbellatum subsp. glutinosum (M.Bieb.) Nyman^[10]^[4].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-12] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Holosteum Dill. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-01].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 443, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Richard K. Rabeler, Ronald L. Hartman: Holosteum Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-09-02].
↑ Genus Holosteum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-01].
↑ GRIN Species Records of Holosteum
↑ Flora Europaea

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-12] (ang.).

[A-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].

[powo-4] Holosteum Dill. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-01].

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 443, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[checklist-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[america-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Richard K. Rabeler, Ronald L. Hartman: Holosteum Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-09-02].

[grin-8] Genus Holosteum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-01].

[9] GRIN Species Records of Holosteum

[10] Flora Europaea

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[8]

[9]

[10]