Wikipedia

Mucharzew

wieś w województwie świętokrzyskim

Mucharzew (do 31 grudnia 2001 roku Mucharzów[5]) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek[4][6].

Mucharzew
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Osiek

Wysokość

195 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

235[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

28-221[3]

Tablice rejestracyjne

TSZ

SIMC

0802120[4]

Położenie na mapie gminy Osiek
Mapa konturowa gminy Osiek, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Mucharzew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Mucharzew”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Mucharzew”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Mucharzew”
Ziemia50°30′36″N 21°20′58″E/50,510000 21,349444[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. W sąsiedztwie tej wsi przebiega szerokotorowa linia kolejowa nr 65, tzw. LHS, jak i droga powiatowa nr 42341 (0813T) do Strzegomia oraz droga gminna nr 4233019 do Niekrasowa, w tym niewielki fragment innej drogi gminnej nr 4233016 Ossala – Niekrasów – Dąbrowa.

Wioska przynależy do parafii strzegomskiej (a nie niekrasowskiej). W wyniku reformy edukacji z 2000 roku zmienił się rewir szkolny dla wioski, z przynależności do Publicznej Szkoły Podstawowej w Strzegomku na PSP im. Heleny i Józefa Świątyńskich w Ossali.

Historia edytuj

Stosunkowo młoda wieś (najmłodsza w obecnej gminie Osiek), nie jest bowiem wymieniana ani w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis (1470–1480) Joannisa Długosza, ani w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880–1902, czy Encyklopediach Powszechnych (1859, 1872, 1898) Samuela Orgelbranda; czy też regestrach poborowych z XV, XVI i XVII wieku. Jednak już w okresie 20. międzywojennego pojawia się ta pierwsza wzmianka o wsi, że: Mucharzów, to wieś w gminie Osiek, powiat Sandomierz, województwo Kieleckie, poczta i telegraf (telefon) w Osieku k/Sandomierza, stacja kolejowa w Rytwianach (w tworzeniu), najbliższa linia komunikacji autobusowej Staszów-Koprzywnica, sąd: grodzki w Staszowie, a okręgowy w Radomiu, parafja rzymskokatolicka Strzegom[7]. Kolejna wzmianka o wsi pochodzi z końca lat 50. XX wieku, gdzie Mucharzew ma pisownię rosyjską Mucharzów, bowiem do rozbiorów w języku polskim nie stosowało się tzw. „o kreskowanego”, czyli „ó”, a tylko samo „o”. Ta pisownia wskazywałaby na okres zaborowy jej powstania[8].

Być może przeoczono go (przez nie uwagę w spisach tegoż okresu) a lepsze będą źródła z kroniki parafialnej Strzegomia, czy Niekrasowa. Jest też prawdopodobnym przekształcenie się w samodzielną wioskę z ówczesnego wysiółka czy przysiółka, od którejś z wiosek okalających niegdysiejszą osadę, tj. Niekrasowa, Dąbrowy, Pliskowoli, czy Strzegomia (np. jako jego resztówki, gdyż Strzegom stanowił integralną część gminy Osiek w XIX wieku). Niestety w ich współczesnym nazewnictwie, jak i z początku lat 50. nie ma po takim pokrewieństwie śladu (w nazwach członowych i innych). W latach 70. jej jedynym wysiółkiem jest Smug, a pozostałe części wsi to: Borki – pole, łąki; Ferencówka – pole; Łazy – pole; Łysa Góra – nieużytki, piaski; Mała Struga – pole, łąka, krzaki; Mrozowe Krzaki – krzaki, wąwóz; Pastwiska – pole; Pod Niekrasówką – pole i Smug – pole[9].

Współcześnie w ujęciu Piotra Barańskiego w jego książce Miasto i Gmina Osiek z 1999 roku[10].

W gminie. (...) Mucharzew.
Wieś położona za lasami, związana ze Strzegomiem. Słabe połączenia drogowe prowadza przez Strzegom i Wiśniówkę. Wieś długo zaniedbana gospodarczo. Wymieniana już w XVI-wiecznych dokumentach.

Piotr Barański, Miasto i Gmina Osiek.

27 czerwca 2005 roku powołano Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Mucharzew[11].

Po sześciu latach starań, w ramach realizowania zadań statutowych gminy, latem 2009 r. otwarto nową świetlicę wiejską w Mucharzewie[12].

Demografia edytuj

Współczesna struktura demograficzna wioski Mucharzew na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS, z prezentacją danych z 2002 roku:

Tabela 1.1 Poziom populacji wioski w przedziałach wiekowych
WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m. 		POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w przedziałach wiekowych w 2002 roku)
OGÓŁEM 0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
I. OGÓŁEM os. 270 50 43 49 21 28 27 23 21 8
– odsetek % 100 18,5 15,9 18,1 7,8 10,4 10 8,5 7,8 3
1. WEDŁUG PŁCI
A. Mężczyzn os. 137 23 20 26 14 14 12 15 8 5
– odsetek % 50,7 8,5 7,4 9,6 5,2 5,2 4,4 5,5 3 1,9
B. Kobiet os. 133 27 23 23 7 14 15 8 13 3
– odsetek % 49,3 10 8,5 8,5 2,6 5,2 5,6 3 4,8 1,1


Rysunek 1.1 Piramida populacji – struktura płci i wieku wioski
Tabela 1.2 Poziom populacji wioski w grupach wiekowych
WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m. 		POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w grupach wiekowych w 2002 roku)
OGÓŁEM Mężczyzn Kobiet
I. OGÓŁEM os. 270 137 133
– odsetek % 100 50,7 49,3
1. W WIEKU
A. Przedprodukcyjnym os. 82 38 44
– odsetek % 30,4 14,1 16,3
B. Produkcyjnym os. 143 78 65
– odsetek % 52,9 28,8 24,1
a. mobilnym os. 95 52 43
– odsetek % 35,1 19,2 15,9
b. niemobilnym os. 48 26 22
– odsetek % 17,8 9,6 8,2
C. Poprodukcyjnym os. 45 21 24
– odsetek % 16,7 7,8 8,9

Geografia edytuj

Wieś Mucharzew położona jest 10 km na północ, północny wschód od Połańca; 14 km na wschód, południowy wschód od Staszowa; 25 km na zachód, południowy zachód od Tarnobrzega i 26 km na północ od Mielca leżąc na wysokości 195 m n.p.m.

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne edytuj

W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Mucharzewia zawarty w tabeli 1[9].

Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych
Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
• miasta 		Nazwy obiektów fizjograficznych
• charakter obiektu
I. Gromada OSIEK
  1. Mucharzew
  1. Smug
  1. Borki – pole, łąki
  2. Ferencówka – pole
  3. Łazy – pole
  4. Łysa Góra – nieużytki, piaski
  5. Mała Struga – pole, łąka, krzaki
  6. Mrozowe Krzaki – krzaki, wąwóz
  7. Pastwiska – pole
  8. Pod Niekrasówką – pole
  9. Smug – pole

Przypisy edytuj

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84129
  2. ↑ Wieś Mucharzew w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 799 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Dz.U. z 2001 r. nr 153, poz. 1772, s. 12710.
  6. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Tadeusz Bystrzycki (red.): Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych. W podziale administracyjnym obowiązującym w chwili oddawania tomu do druku. Wytłoczono w drukarni Józefa Styfiego w Przemyślu, Rynek 18. Przemyśl, Warszawa: KN Wydawnictwo Książnicy Naukowej, 1933, s. 1091.
  8. ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN, 1959
  9. ↑ a b Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 29, 77-96.
  10. ↑ Piotr Barański: Miasto i Gmina Osiek. Wyd. I. Krosno: Oficyna Wydawnicza „APLA”, 1999, s. 56, 87. ISBN 83-88065-14-9.
  11. ↑ STOWARZYSZENIE NA RZECZ ROZWOJU WSI MUCHARZEW [w:] Podmiot nr: 0000236944. Krajowy Rejestr Sądowy. 28 kwietnia 2010 r.
  12. ↑ Portal Ziemi Staszowskiej: Świętowali plony i nową świetlicę. 2009-08-20.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mucharzew&oldid=72614536”