Multispinus – wymarły rodzaj chrząszczy z podrzędu wielożernych i rodziny Apotomouridae. Żył w kredzie. Przypuszczalnie był melitofagiczny.

Multispinus
Bao, Walczyńska, Moody, Wang et Rust, 2018
Okres istnienia: kreda późna
100.5/66
100.5/66
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

Cucujiformia

Nadrodzina

czarnuchy

Rodzina

Apotomouridae

Rodzaj

Multispinus

Typ nomenklatoryczny

Multispinus multispinosus Bao et al., 2018

Taksonomia

edytuj

Rodzaj ten został wprowadzony w 2018 roku przez Tong Bao i Bo Wang z Instytutu Geologii i Paleontologii w Nankinie, Katarzynę S. Walczyńską z Instytutu Oceanografii w Gdyni oraz Samanthę Moody i Jesa Rusta ze Steinmann-Institut für Geologie, Mineralogie und Paläontologie przy Uniwersytecie w Bonn. Jest on monotypowy, obejmując tylko jeden gatunek[1]:

  • Multispinus multispinosus Bao et al., 2018

Opisu dokonano na podstawie trzech okazów, będących inkluzjami organicznymi w bursztynie birmańskim, odnalezionym w dolinie Hukawng w stanie Kaczin. Pochodzą one sprzed 99 milionów lat, z cenomanu w kredzie. Zarówno nazwa rodzajowa jak i epitet gatunkowy to połączenie łacińskich słów multi- (wiele) i spinus (kolec)[1].

Morfologia

edytuj

Chrząszcze te osiągały od 2,27 do 2,5 mm długości ciała. Kształt ciała był klinowaty, u okazów w bursztynie w widoku bocznym C-kształtnie podgięty; jego powierzchnię porastały krótkie szczecinki. Ubarwienie ciała było ciemnobrązowe do czarnego[1].

Głowa była hipognatyczna, duża, silnie spadzista, mniej więcej tak szeroka jak przód przedtułowia, w widoku od przodu trójkątna, silnie przewężona za oczami. Nitkowate piłkowane czułki zbudowane były z 11 członów i miały długość połowy ciała. Na bokach głowy leżały duże, owalne, całobrzegie oczy złożone o drobnych fasetkach, spomiędzy których wyrastały zredukowane szczecinki. Aparat gębowy zaopatrzony był w czteroczłonowe głaszczki szczękowe o członie ostatnim nieco rozszerzonym[1].

Tułów był duży, nabrzmiały. Przedplecze było w zarysie nieregularne, z tyłu najszersze, tak szerokie jak nasada pokryw, ku przodowi zaś zwężone. Przedpiersie było wklęśnięte i dwukrotnie krótsze od wyposażonego w żeberko śródpiersia. Niewielkich wymiarów tarczka miała wąsko zaokrąglony wierzchołek. Powierzchnia całobrzegich, ku tyłowi zwężonych pokryw była pomarszczona i punktowana. Bardzo duże rozmiary osiągało zapiersie. Odnóża były dobrze rozwinięte. Przednia i środkowa ich para była smukła i krótsza od tylnej. Tylna ich para była silna i wydłużona, skoczna, miała płaskie i stykające się biodra, powiększone uda oraz krótkie golenie i stopy. Zaopatrzona była w zesklerotyzowane kolce na bokach goleni i przynajmniej na pierwszym członie stóp. Tak jak u innych czarnuchów liczba członów stóp wynosiła cztery w przypadku tylnej pary odnóży i pięć w przypadku par pozostałych. Pazurki były niewielkich rozmiarów i zaopatrzone w dwa kolce[1].

Odwłok cechował się uwstecznionym pygidium i obecnością zesklerotyzowanych kolców na tylnych krawędziach sternitów od pierwszego do czwartego. Łącznie widocznych było na spodzie odwłoka pięć sternitów (wentrytów)[1].

Paleoekologia

edytuj

Na podstawie cech budowy przypuszcza się, że przedstawiciele rodzaju Multispinus żerowali na pyłku kwiatowym (melitofagia), podobnie jak ich współcześni krewniacy z rodzin schylikowatych i wachlarzykowatych[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Tong Bao, Katarzyna S. Walczyńska, Samantha Moody, Bo Wang, Jes Rust. New family Apotomouridae fam. nov. (Coleoptera: Tenebrionoidea) from lower Cenomanian amber of Myanmar. „Cretaceous Research”. 91, s. 14–19, 2018. DOI: 10.1016/j.cretres.2018.05.007.