Wikipedia

Ośrodek Zapasowy 14 Dywizji Piechoty

Ośrodek Zapasowy 14 Dywizji Piechoty (OZ 14 DP) – oddział piechoty Wojska Polskiego, nie istniejący w czasie pokoju.

Ośrodek Zapasowy 14 Dywizji Piechoty
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Józef Kokoszka

Ostatni

mjr Adam Solski

Organizacja
Dyslokacja

Kutno, Łęczyca

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr IV

Formowanie i organizacja

edytuj

Ośrodek Zapasowy 14 Dywizji Piechoty nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był Jednostką mobilizowaną zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, w II rzucie mobilizacji powszechnej. Jednostką mobilizującą Ośrodek Zapasowy 14 Dywizji Piechoty był 58 pułk piechoty[1]. Ośrodek miał być formowany według organizacji wojennej L.3010/mob.org., ukompletowany zgodnie z zestawieniem specjalności oraz uzbrojony i wyposażony zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi[2]. W skład ośrodka zapasowego ramowo wchodziło:

  • dowództwo ośrodka zapasowego,
  • kompania gospodarcza ośrodka zapasowego,
  • kompania podchorążych rezerwy ośrodka zapasowego,
  • trzy bataliony ośrodka zapasowego po trzy kompanie strzeleckie i jednej kompanii ckm,
  • pluton przeciwpancerny ośrodka zapasowego,
  • pluton pionierów ośrodka zapasowego,
  • pluton łączności ośrodka zapasowego,
  • pluton zwiadowców ośrodka zapasowego[3].

Po zmobilizowaniu wszystkich jednostek przewidzianych planem "W" w ramach mobilizacji alarmowej, ze względu na wzorowe stawiennictwo rezerwistów, w koszarach 55 pułku piechoty w Lesznie i Rawiczu, 57 pułku piechoty w Poznaniu i 58 pułku piechoty w Poznaniu pozostała nadwyżka rezerwistów oraz żołnierzy służby stałej. Nadwyżki te sformowano w Oddziały Zbierania Nadwyżek poszczególnych pułków piechoty. Oddziały Zbierania Nadwyżek wszystkich pułków piechoty 14 Dywizji Piechoty zostały załadowane do transportów kolejowych i odjechały do rejonu Kutna, w tym 58 pp pod dowództwem ppłk Józefa Kokoszki, który miał mobilizować dowództwo Ośrodka Zapasowego 14 Dywizji Piechoty 27 sierpnia o godz. 10.00 z Poznania. OZN 55 pp z Leszna Wielkopolskiego i OZN 57 pp z Poznania 28 sierpnia po południu. Wszystkie oddziały zbierania nadwyżek zostały wyładowane na stacji Azory pod Kutnem. Z uwagi na trwającą jeszcze mobilizację w koszarach 37 pułku piechoty w Kutnie, które stanowić miały miejsce postoju OZ 14 DP, przybywające nadwyżki pułków skierowano do wsi w pobliżu Kutna. OZN 58 pp pod dowództwem ppłk. Józefa Kokoszki zakwaterowano w miejscowości Strzelce koło Kutna głównie w miejscowej szkole powszechnej[4]. OZN 55 pp pod dowództwem mjr. Franciszka Borkowskiego zajął na kwatery wsie: Sójki, Wierzbie, Żurawieniec, a dowództwo dwór Sójki[5]. OZN 57 pp pod dowództwem mjr. Adama Solskiego zakwaterowany został we wsiach Janiszewo i Muchnów[6]. Transporty przybyły 29 sierpnia. Organizację dowództwa Ośrodka rozpoczęto 30 sierpnia 1939, miejsce zakwaterowania dowództwa było w dworze Strzelce. Dowództwo OZ 14 DP objął ppłk Józef Kokoszka, przewidziany na zastępcę dowódcy ppłk Tadeusz Mikoś otrzymał 1 września zadanie organizacji i budowy linii obronnych w rejonie Ślesina i Skulska od gen. Franciszka Włada. Z chwilą ogłoszenia mobilizacji powszechnej 31 sierpnia i przez następne dwa dni do składu OZ 14 DP napływali dalsi żołnierze rezerwy. Formowano pododdziały: kompanie i plutony. W dniu 1 września stan osobowy OZ 14 DP wynosił 230 oficerów i 5229 szeregowych, na stan posiadano jedynie 622 karabiny i karabinki przywiezione jeszcze z macierzystych garnizonów jako nadwyżki broni. W I batalionie było na stanie 6 kuchni polowych, a w II batalionie 5 kuchni polowych, III batalion nie posiadał żadnej. 1 września w I batalionie było 1650 żołnierzy, w II batalionie 1809 żołnierzy, a w III batalionie 1670 żołnierzy. Oprócz broni brakowało 16 kuchni polowych, 2200 menażek, 3580 pasów głównych, 2500 par trzewików, 4000 koszuli letnich i zupełnie brak leków[7]. I batalion OZ (OZN 55 pp) liczył 53 oficerów, w tym 39 rezerwy, 10 podchorążych rezerwy, 185 podoficerów, w tym 25 zawodowych, 15 nadterminowych, 135 rezerwy. 1397 szeregowców, w tym 1102 rezerwy. Batalion miał 275 karabinów, 6 kuchni polowych, 3 wozy konne, 8 rowerów, 1 bryczkę i 12 koni. Z uwagi na nadmiar oficerów, sformowano 1 września kompanię oficerską w batalionie o stanie 99 oficerów pod dowództwem por. rez. Wiktora Nowakowskiego. Dodatkowo pomiędzy 1 i 3 września do batalionu przydzielono dodatkowo 107 karabinów, 11 ręcznych karabinów maszynowych, 4 ciężkie karabiny maszynowe, w tym jeden na taczance. dwie biedki amunicyjne i kuchnię polową[8]. Skierowany do OZ transport broni umundurowania i wyposażenia, 1 września został zbombardowany w drodze do Kutna i nigdy do Ośrodka nie dotarł. 1 września było bombardowane kilkakrotnie Kutno i lotnisko będące w budowie w pobliżu miasta przez lotnictwo niemieckie. Tego dnia do OZ dotarła niewielka ilość uzbrojenia strzeleckiego z magazynów okręgowych: karabiny, ręczne karabiny maszynowe i po 4 ciężkie karabiny maszynowe na batalion. OZ 14 DP stacjonował w rejonie Kutna do 5 września 1939.

Działania bojowe

edytuj

5 września dowódca OZ 14 DP ppłk Józef Kokoszka otrzymał rozkaz od dowódcy OK IV gen. bryg. Adama Korytowskiego wymarszu w nocy 5/6 września do Łowicza, przez Nową Wieś i Orłów gdzie miał otrzymać dalsze rozkazy[9]. 6 września rano OZ 14 DP przybył do Łowicza, jednak rozkazów nie było, próba nawiązania łączności nie powiodła się. Z uwagi na powyższe dowódca Ośrodka wydał rozkaz dalszego marszu za Wisłę w kierunku Warszawy, głównie nocami z uwagi na zagrożenie atakami lotniczymi, maszerowano przez Bolimów, skąd na Wiskitki. 8 września rano po nocnym marszu OZ 14 DP dotarł w rejon Wiskitki, Aleksandrów na północ od Żyrardowa. Oddziały rozmieściły się na kwaterach, ale dowództwo Ośrodka otrzymało informację o wkroczeniu niemieckich oddziałów pancernych do Żyrardowa. Z uwagi na to, na rozkaz dowódcy OZ 14 DP podjęto marsz różnymi drogami, przez oddziały i pododdziały w szykach rozczłonkowanych w kierunku Warszawy. Wyznaczono miejsce koncentracji w lesie na wschodnim skraju Sulejówka. W trakcie marszu, kolumny Ośrodka rozpoznał niemiecki samolot rozpoznawczy. Kolumna III batalionu z nadwyżkami 58 pp została w okolicach Błonia silnie zbombardowana. Następnie były bombardowane rozczłonkowane bataliony I i II z nadwyżkami 55 pp i 57 pp, pomiędzy Błoniem, a Grodziskiem Mazowieckim, nie ponosząc jednak większych strat. W rejonie Błonia jeden z plutonów II batalionu został zaatakowany przez pancerny patrol rozpoznawczy niemieckiej 4 Dywizji Pancernej. Następnie kolumny Ośrodka maszerowały przez Milanówek i Pruszków. W rejonie Milanówka i Brwinowa kolumny były ostrzeliwane przez niemieckich dywersantów. Z uwagi na zablokowanie mostów w Warszawie taborami, uchodźcami cywilnymi, po przeprawie przez most Kierbedzia, trwającej całą noc kolumny podjęły dalszy marsz w miejsce koncentracji. Dowódca ppłk Kokoszka uzyskał informację, że zbombardowany pod Błoniem III batalion z nadwyżkami 58 pp został rozporoszony całkowicie. 9 września w miejscu koncentracji nie pojawił się III batalion z nadwyżkami 58 pp. Wielu rozproszonych żołnierzy z 58 pp dotarło do Warszawy i dołączyło do różnych oddziałów i brało udział w jej obronie[9][4]. Zagubieni w trakcie bombardowania pod Błoniem i w Warszawie oficerowie i podchorążowie rezerwy z II batalionu OZ 14 DP (57 pp) dołączyli do III batalionu 360 pułku piechoty w Warszawie i wzięli udział w walkach w obronie Warszawy.

Dowódca OZ 14 DP poprowadził podległe oddziały do Mińska Mazowieckiego, gdzie napotkano zbierającego odpryski z OZ 14 DP ppłk. dypl. Juliana Sosabowskiego, który zbiorczy oddział poprowadził w kierunku południowym i ostatecznie dotarł do Brześcia nad Bugiem. W trakcie marszu nie posiadające map pododdziały miały trudności z kierunkami marszu, w tym czasie odłączyły się dwie kompanie 2 strzelecka por. Antoniego Macioła z I batalionu i 3 kompania strzelecka por. Janusza Dolewskiego z II batalionu oraz samochód płatnika II batalionu i część taborów OZ 14 DP pod dowództwem kpt. Stanisława Madalińskiego pomaszerowały ze skrzyżowania w Starej Miłosnej nie na Mińsk Mazowiecki, ale na Garwolin i dalej na wschód. W rejonie Siennicy OZ 14 DP kwaterujące w lesie zostały zbombardowane przez lotnictwo niemieckie, bez strat własnych. Podczas nocnych przemarszów przemieszczano się przez Stoczek Łukowski, Adamów, Kock, Firlej, Lubartów, Pododdział z II batalionu stoczył pod Żelechowem w Krzywdzie potyczkę z niemieckim patrolem pancernym, składającym się z samochodów pancernych[10]. Podczas marszu zbierano porzuconą broń. 14 września po wyjściu z Kocka pomaszerowano przez Tyśmienicę i Wieprz do Firleja. W Lublinie ppłk Kokoszka otrzymał informację, że OZ 14 DP będzie kwaterował w Pińsku i Łunieńcu. Następnie dowódca OZ 14 DP w Łęcznej od dowódcy Frontu Północnego otrzymał nowe rozkazy, w myśl których pomaszerował nocą 14/15 września wraz z OZ 14 DP przez Lubartów do Wólki Zawieprzyckiej. 15 września podczas postoju w lesie I batalion został zbombardowany przez lotnictwo niemieckie, wielu żołnierzy zostało zabitych i rannych, batalion uległ częściowemu rozproszeniu. Skąd przeszedł do Chełma do dyspozycji dowódcy Grupy płk Mariana Ocetkiewicza. Batalion II kwaterował we wsiach Antonin i Strachosław. Na miejscu 18 września sformowano batalion piechoty (bojowy) OZ pod dowództwem mjr. Franciszka Borkowskiego składający się z większości uzbrojonych żołnierzy OZ 14 DP. Batalion 19 września liczył 25 oficerów, 63 podoficerów, 397 szeregowców. Dowództwo nad pozostałością OZ 14 DP w większości nieuzbrojonych żołnierzy objął mjr Adam Solski, natomiast dowództwo nad III batalionem OZ objął kpt. Łukasz Grzywacz-Świtalski. W nocy 20 września o godz. 2.00 odeszła w kierunku Hrubieszowa nieuzbrojona część OZ 14 DP pod dowództwem mjr. Adama Solskiego, skąd skierował się do Krasnobrodu[11]. Dotarł tam w nocy 23/24 września i podporządkował się 39 DP rez., nie skapitulował razem z 39 DP rez. lecz oderwał się od oddziałów niemieckich i pomaszerował do Józefowa, gdzie dotarł 26 września. Nocą 27/28 września przybył do wsi Łuków skąd podjął marsz na Tarnogród, w trakcie tego marszu stoczono walkę z niemieckim oddziałem straży tylnej biorąc do niewoli 16 niemieckich żołnierzy. 28 września OZ 14 DP w rejonie Tarnogrodu dostał się do niewoli sowieckiej, jedynie zdołał zbiec kpt. Łukasz Grzywacz-Świtalski i dwaj podchorążowie, szeregowych zwolniono[12][13].

Działania bojowe wydzielonego batalionu piechoty OZ 14 DP

edytuj

Batalion piechoty OZ 14 DP mjr. Franciszka Borkowskiego wraz z batalionem ppłk. Wciślaka wszedł w skład zgrupowania ppłk. Kokoszki, które weszło w skład odtworzonej 1 Dywizji Piechoty Legionów. Podjął marsz w kierunku Hrubieszowa, a następnie na Wojsławice. Marszruta wiodła poprzez Grabowiec, Zawałów, Perepsę, Przewale, Czartowczyk i Wożuczyn. Po dwudziestogodzinnym marszu w ciężkich warunkach i zatłoczeniu dróg w składzie 1 DP Leg. batalion dotarł do miejscowości Przewale, 22 września dotarł do Wożuczyna. Od wymarszu z Wożuczyna batalion znajdował się pod stałym ostrzałem niemieckiej artylerii. W trakcie walki w lasach Tarnawatki, batalion znalazł się w ogniu niemieckiej broni maszynowej. W potyczkach utracił kilku poległych i rannych oraz utracił rozbity ogniem artylerii jeden ckm. Batalion piechoty mjr. Borkowskiego został okrążony w lasach, próby wyjścia z okrążenia czynione 23 września nie powiodły się. Nocą 23/24 września batalion wyszedł z okrążenia i nad ranem dotarł do szosy Zamość-Tomaszów Lubelski[14]. 24 września batalion piechoty wszedł w podporzadkowanie 39 Dywizji Piechoty Rezerwowej, stanowił odwód dywizji podczas walk o Suchowolę. Niemniej od ognia artylerii niemieckiej poniósł straty osobowe i w sprzęcie. Stacjonował w nocy 24/25 września w lesie na południe od Suchowoli. 25 września batalion piechoty OZ 14 DP walczył w rejonie Krasnobrodu, wieczorem walczył w obronie Krasnobrodu. Znalazł się pod silnym ostrzałem artylerii niemieckiej, po zmroku zdobył budynki w Krasnobrodzie po północnej stronie rzeki Wieprz. W nocy 25/26 września zapadła decyzja o wycofaniu się z miasta. Podjęto dalszy marsz w składzie 39 DP rez. W nocy 26/27 września dowódca Armii gen. bryg. Emil Krukowicz-Przedrzymirski podjął decyzję o kapitulacji przed wojskami niemieckimi. 27 września batalion odszedł w Lasy Janowskie, tam pozostał do 30 września. Wówczas oddał broń w Biłgoraju i tam skapitulował. Część oficerów i szeregowych batalionu zbiegła przed kapitulacją[15]. Niektórzy już po kapitulacji, w tym ranny ppłk Józef Kokoszka[16].

Walki pododdziałów odłączonych

edytuj

Kompania „Rawicz”

edytuj

2 kompania strzelecka I batalionu OZ pod dowództwem por. Antoniego Macioła dotarła do wsi Maciejów na zachód od Kowla połączyła się z pododdziałem ppor. Józefa Huberta przybyłym z OZ 14 DP. Następnie 2 kompania strzelecka „Rawicz” weszła w skład improwizowanego kombinowanego batalionu mjr. Piotra Ojrzanowskiego. Wraz z nim cofała się na zachód, po minięciu Chełma Lubelskiego wzięła udział w rozbiciu niemieckiego oddziału we wsi Sobienowice, zdobyto żywność, kilka samochodów, amunicję, broń i armaty. Podjęte natarcie w kierunku Lublina przyniosło kompanii „Rawicz”, duże straty osobowe we wsi Długie, głównie od ognia artylerii niemieckiej. Prawie cały III pluton został zniszczony wraz z dowódcą ppor. Kazimierowskim. Po wycofaniu się na północ kompania „Rawicz” o uszczuplonym stanie weszła w skład batalionu piechoty „Wilk” mjr. Adama Wilczyńskiego, ze składu Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. bryg. Franciszka Kleeberga. 2 października w rejonie Kocka w lesie kompania „Rawicz” w boju straciła wielu żołnierzy, w tym por. Żywickiego oraz wielu rannych. 3 września batalion walczył w Serokomli, gdzie utrzymał swoje stanowiska. W nocy 3/4 października przegrupowana wraz z batalionem do wsi Czarnej i Konorzatki. Kompania idąc kolumną z batalionem poniosła dalsze straty, od ognia niemieckiej artylerii pozostało jeszcze ponad 50 żołnierzy. Broniła swoich pozycji w Grabinie i dworu Gułów[17], w trakcie tych walk poległo 11 żołnierzy, wśród nich ppor. Lipowski. W nocy 4/5 października przerzucona została do wsi Hordzieżka, gdzie 5 października złożyła broń[18].

Batalion ochotniczy „Kamień Koszyrski” ppłk. Tadeusza Mikosia

edytuj

Ppłk Tadeusz Mikoś wraz z dwoma towarzyszącymi oficerami z nadwyżek 57 pp został skierowany w rejon Pińska i Łunieńca celem zorganizowania miejsca stacjonowania OZ 14 DP. 17 września w Sarnach napotkał oficera płatnika III batalionu OZ 14 DP (58 pp) wraz z dwoma samochodami, skąd poprzez Pińsk udał się do Lubieszewa i Kamienia Koszyrskiego, gdzie na rozkaz gen. bryg. Franciszka Kleeberga podjął organizację batalionu zbiorczego z żołnierzy rozbitków i odłączonych od własnych oddziałów. Towarzyszący ppłk Tadeuszowi Mikosiowi oficerowie objęli stanowiska kpt. Tadeusz Czemeres funkcję adiutanta batalionu, a por. Bazyli Tatarski został dowódcą kompanii. Do batalionu dołączyli również zagubieni i rozproszeni żołnierze OZ 14 DP, w tym por. rez. Marian Ziółkowski, kpt. rez. Rachwał, por. rez. Dunin-Holecki i por. rez. Krzysztof Siedlecki. Zorganizowany batalion miał zadanie ubezpieczyć marsz SGO „Polesie” od południa maszerując poprzez Ratno, Dobieszno, Krymno, Szack. W rejonie Dobieszna kompania por. Bazylego Tatarskiego stoczyła walkę z dużą grupą dywersantów ukraińskich, zadała jej straty i zmusiła do ucieczki. 23 września batalion ppłk. Mikosia liczył: 57 oficerów, 114 podoficerów i 450 strzelców oraz 98 wozów (biedek), 164 konie, 14 rkm i 6 ckm[19]. 27 września batalion dotarł na zachodni brzeg Bugu. Ppłk Tadeusz Mikoś rozwiązał batalion, żołnierze którzy chcieli dalej walczyć wstąpili do różnych oddziałów SGO „Polesie”[20]. Kpt. Czemeres z grupą żołnierzy do batalionu wartowniczego kpt. Lipeckiego, jako dowódca kompanii[21].

  • dowódca batalionu - ppłk Tadeusz Mikoś
  • adiutant batalionu - kpt. Tadeusz Czemeres
  • oficer żywnościowy i taborowy - por. rez. Marian Ziółkowski
  • oficer gospodarczy (płatnik) - kpt. Antoni Górny
  • dowódca 1 kompanii - kpt. Czekalski[22]
  • dowódca kompanii - por. Bazyli Tatarski
  • dowódca plutonu oficerskiego - kpt. rez. Władysław Urban[23]

Grupa kpt. Stanisława Madalińskiego

edytuj

Grupa kpt. Stanisława Madalińskiego z II batalionu OZ 14 DP (57 pp) dotarła 15 września do Sarn. Po wkroczeniu w granice II RP wojsk sowieckich grupa podjęła marsz na zachód. Toczyła walki i potyczki z dywersantami i pododdziałami wojsk sowieckich. Grupa została rozbita pod Szackiem, a kpt. Stanisław Madaliński i 9 oficerów zginęli prawdopodobnie rozstrzelani przez oddział sowiecki. Podoficerowie i grupka szeregowców z tej grupy zdołała dołączyć do Dywizji „Brzoza” w SGO „Polesie”[20].

Obsada personalna OZ 14 DP

edytuj

Dowództwo OZ 14 DP[24]

  • dowódca - ppłk Józef Kokoszka (do 18 IX 1939), mjr Adam Solski
  • zastępca dowódcy - ppłk Tadeusz Mikoś (od 1 IX 1939 oddelegowany)
  • w dyspozycji dowódcy - ppłk Julian Sosabowski
  • adiutant OZ - kpt. Norbert Bartoszewicz
  • oficer informacji - ppor. rez. Gizella
  • kwatermistrz - kpt. Wawrzyniec Mazany

Oddziały i pododdziały OZ

  • dowódca kompanii gospodarczej OZ - ppor. rez. Wrzesiński
  • dowódca plutonu łączności OZ - ppor. rez. Tadeusz Motz
  • dowódca plutonu pionierów OZ - ppor. rez. Sztolzman
  • dowódca I batalionu OZ (55 pp) - mjr Franciszek Borkowski[25][26]
    • adiutant batalionu - por. Adelin Winkler
    • oficer do spraw mobilizacji - kpt. Feliks Motyka
    • oficer do spraw ewidencji - kpt. Tadeusz Siadek
    • oficer płatnik (gospodarczy) - ppor. rez. Teodor Rybacki
    • oficer żywnościowy - ppor. rez. Eugeniusz Kerner
    • dowódca plutonu gospodarczego - ppor. rez. Leon Siudziak
    • dowódca plutonu łączności - ppor. Stanisław Jalewski
    • dowódca plutonu zwiadu - ppor. rez. Franciszek Śniady
    • dowódca plutonu pionierów - ppor. rez. Ludwik Wolniewicz
    • dowódca plutonu kolarzy - ppor. rez. Jerzy Rzepa
    • dowódca 1 kompanii strzeleckiej - por. Jan Raszewski
    • dowódca 2 kompanii strzeleckiej - por. Antoni Macioł
      • zastępca dowódcy kompanii - por. rez. Jan Wojkiewicz
      • oficer żywnościowy - por. rez. Jerzy Żywicki
      • dowódca I plutonu - ppor. rez. Stanisław Lipowski
      • dowódca II plutonu - ppor. rez. Józef Hubert
      • dowódca III plutonu - ppor. rez. Kazimierowski
    • dowódca 3 kompanii strzeleckiej - kpt. Władysław Zych
    • dowódca kompanii km - ppor. Henryk Gruszecki
    • kompania oficerska - por. rez. Wiktor Nowakowski
  • dowódca II batalionu OZ (57 pp) - mjr Adam Solski (do 18 IX 1939), kpt. Łukasz Grzywacz-Świtalski[10]
    • dowódca 3 kompanii strzeleckiej - por. Janusz Dolewski[27]
    • dowódca kompanii km - por. Bazyli Tatarski (do 1 IX 1939)[28]
  • dowódca III batalionu OZ (58 pp) - NN

Batalion piechoty OZ 14 DP (wydzielony) (od 18 IX 1939)

  • dowódca batalionu - mjr Franciszek Borkowski
  • dowódca kompanii - por. Witold Wierusz


Przypisy

edytuj
  1. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 110.
  2. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1094-1095.
  3. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 37.
  4. ↑ a b Dymek i 178/2015 ↓, s. 40.
  5. ↑ Bauer 1991 ↓, s. 32-33.
  6. ↑ Dymek i 177/2015 ↓, s. 43.
  7. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 188.
  8. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 193.
  9. ↑ a b Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 189.
  10. ↑ a b Dymek 2013 ↓, s. 142.
  11. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 190.
  12. ↑ Dymek i 177/2015 ↓, s. 43-44.
  13. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 197-198.
  14. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 191.
  15. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 75.
  16. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 192.
  17. ↑ Bauer 1991 ↓, s. 35.
  18. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 195.
  19. ↑ Wesołowski (red.) i 1/2013 ↓, s. 229-230.
  20. ↑ a b Odrowąż_Zawadzki 2005 ↓, s. 200.
  21. ↑ Odrowąż_Zawadzki 2005 ↓, s. 199.
  22. ↑ Wesołowski (red.) i 3/2014 ↓, s. 520-521.
  23. ↑ Wesołowski (red.) i 2/2014 ↓, s. 408.
  24. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 187.
  25. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 192-193.
  26. ↑ Dymek 2013 ↓, s. 80.
  27. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 194.
  28. ↑ Odrowąż-Zawadzki 2005 ↓, s. 196.

Bibliografia

edytuj
  • Piotr Bauer: 55 Poznański Pułk Piechoty. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 10. Warszawa: Redakcja Historyczno-Wojskowa P.W. „Egross”, 1991. ISBN 83-85253-23-8.
  • Przemysław Dymek: Księga wrześniowych walk pułków wielkopolskich. Tom 1 Piechota. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2013. ISBN 978-83-7889-002-7.
  • Przemysław Dymek: 58 Pułk Piechoty. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 178. Pruszków: Wydawnictwo Ajaks, 2015. ISBN 978-83-62046-31-7.
  • Przemysław Dymek: 57 Pułk Piechoty im. Karola II króla Rumunii. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 177. Pruszków: Wydawnictwo Ajaks, 2015. ISBN 978-83-62046-70-6.
  • Zygmunt Ludwik Stanisław Odrowąż-Zawadzki: Dzieje 14.Dywizji Piechoty (Poznańskiej). Gdańsk: Gdański Dom Wydawniczy Wydawnictwo DJ, 2005. ISBN 83-89412-20-9.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Andrzej Wesołowski (red.): SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach cz.1 Dowództwo. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Wydawnictwo Tetragon, 2013. ISBN 978-83-64475-04-7.
  • Andrzej Wesołowski (red.): SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach cz.2 Służby, Obrona Brześcia, Dywizja „Kobryń”(dowództwo). Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Wydawnictwo Tetragon, 2014. ISBN 978-83-64475-08-5.
  • Andrzej Wesołowski (red.): SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach cz.3 Dywizja „Kobryń”. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry, Wydawnictwo Tetragon, 2014. ISBN 978-83-64475-12-2.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ośrodek_Zapasowy_14_Dywizji_Piechoty&oldid=74085116”